اكوتور و آموزش علاقه‌مندان به محيط زيست
افسانه احساني
در سال 1375 در حالي كه به رشته تحصيلي‌ام يعني زيست‌شناسي بسيار علاقه‌مند بودم، يكي از تاثيرگذارترين اساتيدم «بهرام زهزاد» در شرايطي كه تجربه‌اي نداشتم ولي سرشار از انگيزه و دغدغه بودم، پذيرفت در سفر تحقيقاتي براي شمارش «گوزن‌هاي زرد ايراني» با يك تيم متخصص و حرفه‌اي همراه شوم. تجربه اين سفر متفاوت و جذاب در تغيير مسير زندگي‌ام نقش مهمي داشت. در اين سفر با «بيژن فرهنگ دره‌شوري»، «هوشنگ ضيايي» و «دنا ضيايي» ملاقات كردم و كم‌كم با مفاهيم حفاظت و ارزش حفظ محيط زيست آشنا شدم. مانند كودكي بودم كه تشنه آموختن از طريق تجربه است. پس از فارغ‌التحصيلي از دانشگاه در آژانس مسافرتي «اكوتور ايران» كه اساتيدم و از جمله آنها هوشنگ ضيايي در شكل‌گيري آن نقش داشتند، مشغول به كار شدم. اين مركز در شرايطي آغاز به كار كرد كه به طبيعت‌گردي توجه چنداني نمي‌شد. بنيانگذاران آن قصد داشتند با انجام برنامه‌هاي آموزشي توجه مردم را به اين‌گونه سفرها جلب كنند. در سال 1380كه فعاليت جدي من با اين مجموعه آغاز شد با كمك كارشناسان موزه دارآباد كارگاه‌هاي آموزشي چند ساعته طراحي و مردم را به حضور در اين جلسات دعوت مي‌كرديم.كم‌كم با تلاش‌هاي بي‌وقفه گروه به‌خصوص فعاليت‌هاي ارزنده «هومن جوكار» همچنين «پرويز بختياري»، «مهدي نبي‌يان» و «كيانوش محرابي» آرام آرام فراز و نشيب‌ها را پشت سرگذاشتيم و بالاخره اين بذر كاشته شده، جوانه زد. اواخر سال 1381 بسياري از تلاش‌هاي ما به ثمر نشست و مردم كم‌كم در تورهاي تخصصي طبيعت‌گردي ثبت نام كردند. در سفرهاي اول همه گروه با هم در برنامه شركت مي‌كرديم. اين سفرها فرصت مناسبي براي آموختن دركنار هم و در محضر اساتيدم را مهيا مي‌كرد. در سال 1382 موضوع «دوره‌هاي آموزشي راهنمايان طبيعت‌گردي» براساس تجربه اين مجموعه كه از اوايل دهه 70 آموزش‌هايي براي محيط‌بانان در پارك‌هاي ملي و مناطق تحت حفاظت اجرا كرده بودند و جلب همكاري مسوولان موسسه طبيعت طراحي و به بخش آموزش سازمان گردشگري آن زمان پيشنهاد، تصويب و اجرا شد. از آن زمان تاكنون به عنوان مدير آموزش دوره‌هاي راهنمايان طبيعت‌گردي فعاليتم را آغاز و با خودم عهد كردم، تلاش كنم تا اين مسير جذاب و پرمعنا براي علاقه‌مندان، دغدغه‌مندان و افراد باانگيزه هموار شود و سختي‌هايي كه براي پيدا كردن اين مسير شامل حال من شده بود براي ديگران آسان شود.