لغو مجوز فروش سلاح به امارات
و عربستان توسط رم
ايتاليا چراغ اول را روشن كرد
محمد متين| از عوامل كليدي تهاجم نظامي رياض و ابوظبي (در راس ائتلاف عربي) به يمن و تداوم جرم و جنايت عليه مردم اين كشور طي سال‌هاي گذشته، پشت‌گرمي آنها به حمايت كشورهاي غربي از اين اقدام و فروش بي‌وقفه و كلان سلاح از سوي آنها براي به كار‌گيري در اين جنگ بوده است. چه بسا اگر چنين پشت‌گرمي نبود، تهاجمي صورت نمي‌گرفت و اگر هم صورت مي‌گرفت، هرگز به شكل كنوني تداوم نمي‌يافت و شاهد كشتار صدها هزار غيرنظامي در يمن، شيوع قحطي و بيماري‌هاي خطرناك در آن كشور، به خطر افتادن جان ميليون‌ها كودك و بزرگ يمني، تخريب زيرساخت‌هاي آن و نهايتا نقض گسترده حقوق بشر و جنايت عليه بشريت در منطقه نبوديم.
بنابراين از شروط مهم پايان يافتن اين جنگ، توقف فروش سلاح به رياض و ابوظبي از جانب كشورهاي غربي است. ايتاليا با آگاهي از اين امر و با هدف برقراري صلح و جلوگيري از تداوم جنايت عليه مردم مظلوم يمن، چراغ اول را در ميان كشورهاي اروپايي، روشن كرده كه انتخاب درستي بوده و تحسين برانگيز است.
لوئيچي دياميو، وزير خارجه دولت مستعفي ايتاليا اخيرا در صفحه فيس‌بوك خود نوشت: «دولت تمام مجوزهاي مربوط به صادرات موشك و بمب به عربستان سعودي و امارات متحده عربي را لغو كرده است. ما انجام اين كار را موجه مي‌دانيم و اين يك پيام واضح صلح از طرف ماست. براي ما احترام به حقوق بشر تعهدي غيرقابل خدشه است.» اين اقدام دولت ايتاليا در اجراي تصميم كميسيون امور خارجي مجلس نمايندگان اين كشور صورت گرفته است. اين كميسيون در ماه دسامبر 2020 به نفع تمديد تعليق فروش جنگنده‌ها و سلاح و موشك‌ها به عربستان راي داده بود و چنين امري مي‌تواند يك پيروزي براي حاميان صلح باشد.
طبق اعلام مركز مطالعاتي سيپري مستقر در استكهلم، تا قبل از جولاي 2019، ايتاليا سومين تامين‌كننده سلاح براي رياض بوده است. در جولاي ۲۰۱۹ دولت ايتاليا مجوزهاي فروش اقلام نظامي مانند بمب‌هاي هوايي و موشك را تا ژانويه ۲۰۲۱ ممنوع كرد. همچنين در سپتامبر ۲۰۲۰ با حمايت نمايندگان برخي احزاب ائتلافي دولت حاكم ايتاليا، ممنوعيت فروش سلاح به عربستان و امارات و هر كشوري كه طرف بحران يمن قلمداد مي‌شود در پارلمان اروپا تصويب شد.
با تصميم جديد دولت ايتاليا، فروش بيش از ۱۲ هزار و ۷۰۰ فروند موشك به رياض لغو مي‌شود. اين اقلام مربوط به قراردادي به ارزش 400 ميليون دلار است كه در زمان دولت رنتزي در سال 2016 منعقد شد. بر اساس اين قرارداد بنا بود 20 هزار موشك به رياض تحويل شود.
طبيعي است كه اين اقدام ايتاليا از سوي تمامي صلح دوستان و مخالفان جنايت عليه بشريت از جمله جمهوري اسلامي ايران با استقبال مواجه شود. محمد عبدالسلام، سخنگوي انصارالله يمن و رييس هيات مذاكره‌كننده اين جنبش در مذاكرات صلح نيز در توييتي نوشت: «اعلام ايتاليا مبني بر توقف فروش سلاح به كشورهايي كه به يمن حمله مي‌كنند، گامي مثبت است كه به حمايت از شهروندان غير نظامي و روند صلح كمك مي‌كند.»
پيش‌تر، ايتاليا همراه با سه كشور انگليس، آلمان و فرانسه چندين نشست را با ايران و انصارالله يمن به منظور برقراري آتش‌بس در يمن و حل موضوع انساني اين بحران برگزار كرده‌اند. اين نشست‌ها از اواخر بهمن ماه سال ۱۳۹۶ به صورت رسمي آغاز و اولين نشست در حاشيه اجلاس امنيتي مونيخ برگزار شد.
اميد است كه ساير كشورهاي اروپايي نيز همچون ايتاليا، گام بلندي در جلوگيري از كشتار بيش از پيش مردم مظلوم يمن و زنان و كودكان اين كشور بردارند. هر چند برخي از اين كشورها نيز فروش سلاح را به رياض و ابوظبي به‌طور موقت و جزيي متوقف كرده‌اند، ولي اقدامات جزيي يا موقتي، مانع از تداوم كشتار نخواهد شد و آنها همچون گذشته در كشتار مردم مظلوم يمن و جنايت عليه آنها شريك خواهند ماند.
گام اخير ايتاليا مي‌تواند باب جديدي را براي گسترش همكاري‌ها با ايران باز كند. ايران و ايتاليا كه از گذشته همكاري‌ها و روابط خوبي داشته‌اند، به عنوان تمدن‌هاي كهن در جهان امروز مي‌توانند با همكاري‌هاي نزديك خود، نقش قابل توجهي در صلح و امنيت بين‌المللي داشته باشند. همكاري تمدن‌هاي كهن در ذات خود مي‌تواند به مقابله با انحصارطلبي و برتري‌طلبي برخي بازيگران و مقابله با هژموني و سلطه‌طلبي آنها منجر شود. تمدن‌هاي كهن براي انسان و كرامت انساني احترام قائلند و اين پديده‌اي است كه دنياي امروز به آن نيازمند است كه با همكاري تمدن‌هاي كهن تحقق‌پذير است.
ايران و ايتاليا همواره روابط خوبي داشته‌اند و بين آنها احترام متقابل وجود داشته است. ايتاليا همواره يكي از شركاي تجاري اول ايران بوده است. اگر تحريم‌ها برداشته شود، مناسبات اقتصادي فيمابين مي‌تواند از سر گرفته شود و اگر تحريم‌ها برداشته نشود، دو كشور مي‌توانند در هر صورت مكانيسم‌هايي را براي تقويت روابط خود ايجاد كنند.