پديده صف‌هاي خريد مرغ در آستانه نوروز
در حالي كه عباس قبادي، معاون بازرگاني داخلي وزارت از برنامه‌ريزي گسترده در راستاي تنظيم بازار كالاهاي پرمصرف در ايام عيد و ماه مبارك رمضان خبر مي‌دهد و مي‌گويد: با توجه به نزديكي ايام پاياني سال و ماه مبارك رمضان، برنامه‌ريزي‌هاي گسترده‌اي براي تامين كالا و تنظيم بازار انجام شده است. با اين حال، تصاويري از تشكيل صف‌هاي طولاني براي خريد مرغ تنظيم بازاري در شرايط همه‌گيري كرونا در خبرگزاري‌ها منتشر شده و گفته مي‌شود كه خرده‌فروشان نيز قيمت‌هاي تصويب شده را رعايت نمي‌كنند. خبرگزاري ايسنا در گزارشي با عنوان «مرغ تنظيم بازاري نداريم؛ يا در صف بايستيد يا گران‌تر بخريد!» نوشت: مشاهدات ميداني در سطح شهر تهران حاكي از آن است كه همچنان تنش در بازار مرغ وجود دارد و به نظر مي‌رسد وعده مسوولان مربوطه مبني بر تامين بازار شب عيد و كاهش قيمت‌ها هنوز عملياتي نشده است.
در حالي كه گفته شده قيمت مرغ بايد در خرده‌فروشي‌هاي سطح شهر كيلويي ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان باشد و مراكز خرده‌فروشي از قطعه‌بندي كردن مرغ و فروش آن با قيمت‌هاي بالاتر خودداري كنند، اما مشاهدات ميداني حاكي از آن است كه يا برخي خرده‌فروشي‌ها مرغ كيلويي ۲۰ هزار و ۴۰۰ توماني ندارند، يا با قيمت‌هاي بالاتر يعني ۲۸ هزارتومان، مرغ را عرضه مي‌كنند يا اينكه همچنان اقدام به قطعه‌بندي كردن و فروش قطعات مرغ با قيمت‌هاي مختلف مي‌كنند. اين در حالي است كه چندي پيش مسوولان مربوطه در وزارت جهاد كشاورزي و وزارت صمت وعده كاهش قيمت مرغ و عرضه آن با قيمت مناسب در بازار را داده بودند. در بررسي‌هاي ميداني برخي فروشندگان گفته‌اند كه نتوانستند حواله مرغ تنظيم بازاري دريافت كنند و به همين دليل مرغ ۲۰ هزار و ۴۰۰ توماني ندارند. برخي از آنها نيز بيان كردند كه خودشان نيز مرغ را گران‌تر از نرخ مصوب خريداري مي‌كنند و به همين دليل نمي‌توانند آن را كيلويي ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان بفروشند. عده‌اي هم تنها مرغ قطعه‌بندي شده با قيمت‌هاي مختلف مثل هر كيلو ران تازه حدود ۲۹ هزار تومان و هر كيلو سينه حدود ۵۹ هزار تومان به مشتريان عرضه مي‌كنند. در بررسي از چندين محله تنها يك مغازه اقدام به فروش مرغ ۲۰ هزار و ۴۰۰ توماني مي‌كرد كه صف طولاني هم جلوي آن تشكيل شده بود. همچنين خبرگزاري تسنيم نيز در اين باره نوشت: افتضاح مديريتي بازار كالاهاي اساسي تمامي ندارد، يك روز كمبود و صف براي خريد روغن نباتي و روزي ديگر مردم براي خريد مرغ و تخم‌مرغ به قيمت مصوب صف مي‌ايستند. اين صف‌ها در شرايطي درست شده است كه مردم به جاي رعايت فاصله‌گذاري اجتماعي مجبور به ايستادن در صف‌هايي مي‌شوند كه در آنها كرونا جولان مي‌دهد. اين خبرگزاري اضافه كرده كه با اقدام ديرهنگام براي اختصاص ارز و خريد نهاده‌هاي دامي، مرغداران و دامداران نيز براي تهيه اين محصول با مشكلات جدي مواجه شده‌اند به‌طوري كه برخي مرغداران از انجام جوجه‌ريزي خودداري كردند و دامداران نيز با مشكل مواجه شدند. اقدام دولت براي خريد ديرهنگام نهاده‌هاي دامي حتي به منافع ملي كشور نيز ضربه زد و هزينه‌هاي بيشتري به كشور تحميل كرد؛ با توجه به اينكه در فصل برداشت، اقدام به خريد نكرديم مجبور شديم كه اين محصول را بعدها به قيمت 30 درصد بالاتر در بازارهاي جهاني خريداري كنيم. بر اساس اعلام شركت پشتيباني امور دام كه متعلق به خود دولت است، در 3 ماه ابتدايي سال هيچ ارزي توسط بانك مركزي براي واردات اختصاص نيافت. مسوولان اعلام مي‌كنند كه قيمت مرغ 20400 تومان است اما مردم زماني كه براي خريد مراجعه مي‌كنند با عددهايي در حدود 30هزار توماني براي مرغ كامل و حدود 60هزار توماني براي خريد ران و سينه مرغ مواجه مي‌شوند.
از طرفي نابساماني‌ها در تامين و توزيع كالاهاي اساسي به گردن مردم انداخته مي‌شود و وزارت صنعت از مردم مي‌خواهد كه روغن را در خانه احتكار نكنند؛ اما بايد توجه داشت كه اگر روغن در ماه‌هاي قبل به موقع تامين مي‌شد مردم براي اينكه خيال‌شان راحت باشد اقدام به خريد بيشتر از نياز اين محصول نمي‌كردند.
از طرفي نظارت كافي نيز بر توليدكنندگان و توزيع‌كنندگان كالاهاي اساسي وجود ندارد به‌طوري كه برخي توليدكنندگان علاوه بر توزيع قطره‌چكاني اين كالاها، فروش آنها را منوط به خريد كالاهاي ديگر كردند.
بنا بر اين گزارش علاوه بر اختصاص ديرهنگام ارز مورد نياز كالاهاي اساسي، ميزان اختصاص ارز نيز كاهش يافته است به‌طوري كه امسال حدود 32 ميليارد دلار براي واردات كالاي اساسي اختصاص يافته در حالي كه اين رقم در سال گذشته 50 تا 55 ميليارد دلار بوده است.