نقش شركت‌هاي پخش در اقتصاد و معيشت جهاني
اعتماد
نقش شركت‌هاي پخش در اقتصاد جهان و ايران چيست؟ با استفاده از چه گزاره‌هايي مي‌توان سطح تخصصي و خدماتي اين شركت‌ها را افزايش داد؟ چشم‌انداز پيش روي شركت‌هاي پخش در اقتصاد و معيشت كشور چيست؟ اين پرسش‌ها و پرسش‌هايي از اين دست اغلب در وبينارهاي مرتبط با صنعت پخش از منظر تحليلي مورد ارزيابي قرار مي‌گيرد و تحليلگران از طريق پاسخگويي به آنها تلاش مي‌كنند نقش شركت‌هاي پخش را تحليل و تفسير كنند. واقع آن است كه مفهومي كه در فضاي اقتصادي و عمومي كشور از آن ذيل عنوان «صنعت پخش» ياد مي‌شود طي دهه‌هاي اخير نقش برجسته‌اي در فضاي اقتصاد جهاني ايفا كرده است. گسترش شبكه‌هاي ارتباطي و رشد زندگي اجتماعي باعث شده تا نقش شركت‌هاي پخش و توزيع اقلام اساسي در حيات انسان امروز افزون‌تر از هر زمان ديگري متبلور شود. تصور اقتصاد بدون زنجيره به‌هم پيوسته شركت‌هاي تامين، توزيع و پخش اقلام اساسي و مصرفي ممكن نيست. امروز اغلب واحدهاي صنعتي و شركت‌هاي توليد‌كننده در بخش‌هاي مواد غذايي، شوينده‌ها و... با استفاده از شركت‌هاي پخش تلاش مي‌كنند، ارتباط نزديكي با سبد مصرفي انسان در عصر پسامدرن ايجاد كنند. راهبرد پخش مويرگي در زنجيره تامين كالاهاي تندمصرف يا FMCG، فروش مستقيم موادغذايي، شوينده‌ها، محصولات بهداشتي و آرايشي و...به اندازه‌اي گسترش پيدا كرده كه چنانچه يك روز اين زنجيره به‌هم پيوسته از حركت باز بايستد، روند عادي زندگي مردم مختل خواهد شد. اين وابستگي در زمان بروز پاندومي كرونا و در روزهايي كه روند عادي توزيع محصولات در برخي كشورهاي اروپايي، امريكايي و... به اخلال مواجه شد به‌عينه مشاهده شد. روزهايي كه در قاب تصوير رسانه‌هاي بين‌المللي تصاويري از صف‌هاي طويل و زد و خورد مصرف‌كنندگان براي بهره‌مندي از چند بسته دستمال بهداشتي افزون‌تر يا چند كارتن محصولات مصرفي بيشتر به ثبت رسيد و انسان امروز را با اين پرسش بنيادين مواجه كرد كه در صورت توقف اين زنجيره پخش چه تحولاتي ممكن است در روند عادي زدگي جوامع به وجود آيد؟
صنعت پخش در دهه‌هاي اخير
صنعت پخش در واقع در تار و پود زندگي جديد لانه كرده است. از يك طرف اين واحدهاي توليدي هستند كه از طريق ارتباط با شركت‌هاي پخش تلاش مي‌كنند سهم افزون‌تري در سبد مصرفي جامعه به دست آورند و از سوي ديگر با استفاده از شبكه مويرگي تلاش مي‌كند تا عدالت اجتماعي را در جاي جاي كشور محقق كند. اهميت شركت‌هاي پخش در دوره‌هاي بحراني مثل تحريم‌هاي اقتصادي، بحران‌هاي اجتماعي، ركود و... افزايش بيشتري نيز پيدا مي‌كند. در واقع شركت‌هاي پخش با ابتكارات و ايده‌پردازي‌هاي خود مي‌‌توانند در شرايط ركودي كه ممكن است تقاضاي موثر، در اثر دو عامل كيفيت و قيمت كاهش يابد، توازن و تعادل را به بخش‌هاي اقتصادي و صنعتي بازگردانند.
سايه روشن‌هاي صنعت پخش در ايران
صنعت توزيع و پخش در كشورمان در شرايطي كه اقتصاد ايران با مشكلات فراواني روبه‌رو شده است، تلاش مي‌كند از طريق رشد اشتغالزايي، توسعه كسب و كار، رونق توليد و... سهم افزون‌تري در پروسه توسعه پايدار كشور به عهده بگيرد.
قلمروي فعاليت صنعت پخش هم گستردگي فراواني دارد و هم از پيچيدگي‌ها بسياري برخوردار است. در حال حاضر ۷۰ درصد مواد غذايي، آرايشي و بهداشتي، شوينده‌ها و... توسط شركت‌هاي پخش در سراسر ايران توزيع مي‌شود. هر چند خاستگاه اين صنعت در اروپا و امريكا قرار دارد، اما مهارت و دانش رسوب كرده اين صنعت در كشورمان كاملا بومي شده و بايد با حمايت‌هاي دستگاه‌هاي مسوول اين دانش رسوب كرده در مسير رشد فزاينده قرار بگيرد. در حال حاضر سهم شركت‌هاي پخش از درآمدهاي ملي كشور به محدوده 10درصدي رسيده است. اعداد و ارقامي كه نشان مي‌دهد، توجه ويژه به اين صنعت نه يك شايد و احتمال بلكه ضرورتي غيرقابل انكار است. در شرايطي كه توليدكنندگان تلاش مي‌كنند قيمت تمام شده توليد و توزيع را تا حد ممكن كاهش دهند و از سوي ديگر مصرف‌كنندگان نيز به دنبال تامين اقلام اساسي خود با كمترين قيمت ممكن هستند، پويايي بيشتر شركت‌هاي پخش و استفاده از فناوري‌هاي نوين براي بازاريابي و فروش، مي‌تواند هم قيمت تمام شده را براي واحدهاي توليدي كاهش دهد و هم به مردم براي بهره‌مندي از يك سبد مصرفي ارزان‌قيمت‌تر مساعدت كند.
چنانچه نهادهاي مسوول و تصميم‌ساز در دولت و مجلس متوجه اهميت فزاينده شركت‌هاي توزيع و پخش شوند و بستر لازم براي نقش‌آفريني بيشتر و پيشرفت افزون‌تر اين صنعت را فراهم كنند، شركت‌هاي پخش قادر هستند در مسير برخي از مطالبات قديمي مردم درخصوص عدالت اجتماعي و مقابله با فقر مطلق سهم قابل‌توجهي را به دست آورند. در صورت يك چنين توجهي اين صنعت نيز مي‌تواند در كوتاه‌ترين زمان ممكن و با كمترين هزينه در بخش‌هايي چون اشتغالزايي، مقابله با فقر، تحقق عدالت اجتماعي و... نقش‌آفريني كنند و بلافاصله به سطح استاندارد‌هاي جهاني برسانند و خدمت‌رساني به آحاد ملت را بهتر و كاراتر از گذشته به انجام برسانند.