ذخاير ژنتيكي و زيستي؛ منبعي براي بهره‌برداري پايدار از طبيعت

ذخاير ژنتيكي و زيستي براي كشورهاي مختلف اهميت بسيار زيادي دارند و مراكز نگهداري از نمونه‌هاي ژنتيكي و زيستي از اين بابت داراي اهميت هستند كه نقش مهمي در تحقيقات بيوتكنولوژي و توسعه محصولات بيوتكنولوژيكي، اشتغال‌زايي، ايجاد زمينه‌هاي كسب و كار و ايجاد امنيت غذايي، سلامت و اقتصادي دارند و يك كارشناس تنوع زيستي مي‌گويد: پژوهش‌هاي كاربردي بر ذخاير ژنتيكي و زيستي مي‌تواند در جهت حفاظت و بهره‌برداري پايدار از منابع طبيعي موثر باشد.
به گزارش ايسنا، ۱۵ فروردين سال ۱۳۸۶، مقام معظم رهبري طي نامه‌اي دستور ايجاد مركز ذخاير ژنتيكي و زيستي را صادر كردند. در نهايت، مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران در همان سال توسط جهاد دانشگاهي تاسيس و ۱۵ فروردين به عنوان روز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران سال ۹۴ در تقويم رسمي كشور ثبت شد.
عبداله سالاري در گفت‌وگو با ايسنا، ضمن اشاره به اينكه هدف اصلي از نامگذاري و ثبت برخي روزها در تقويم رسمي كشور افزايش آگاهي و دغدغه جامعه نسبت به جايگاه و اهميت آن مناسبت است، اظهار كرد: در گذشته توجه كافي به اهميت موضوع ذخاير ژنتيكي و زيستي نمي‌شد اما با ثبت اين روز در تقويم رسمي كشور اهميت ذخاير ژنتيكي و زيستي در نظر مردم و مسوولان نسبت به گذشته بيشتر شد.
او با اشاره به اينكه تنوع زيستي در سه سطح تنوع در اكوسيستم‌ها، گونه‌ها و ژن‌ تعريف مي‌شود، اظهار كرد: ذخاير ژنتيكي شامل تمام اجزاي تنوع زيستي از جمله گياهان، جانوران، ميكروارگانيسم‌ها و تمام اشكال حيات است و تمامي بهره‌برداري‌هايي كه از ذخاير ژنتيكي صورت مي‌گيرد وابسته به يكي از اشكال تنوع زيستي است. 
اين مقام مسوول ادامه داد: ايران به ‌دليل تنوع اقليمي از غناي زيستي و اكوسيستمي بسيار بالايي برخوردار است؛ از انواع اكوسيستم‌هاي بياياني، جنگل‌هاي هيركاني و حرّا گرفته تا اكوسيستم‌هاي آبي و خشكي و به تبع آن حضور انواع گونه‌هاي گياهي و جانوري در اين اكوسيستم‌ها كه هر يك نماينده و معرف بخشي از ذخاير ژنتيكي كشور هستند.
اين متخصص اكولوژي و مديريت حيات وحش ضمن تاكيد بر لزوم نگاه حفاظتي به ذخاير ژنتيكي و زيستي اظهار كرد: تاكنون به ذخاير ژنتيكي به‌ منظور حفاظت و بهره‌برداري پايدار از تنوع زيستي توجه كافي نشده است. اين در حالي است كه بخش مهمي از هدف ثبت، ضبط و پژوهش ذخاير ژنتيكي و زيستي بايد معطوف به دستيابي به راهكارهاي مناسب جهت حفاظت و بهره‌برداري پايدار از آنها باشد.