همزمان با بن‌بست سياسي در تل‌آويو، اعتراض جهاني به استمرار اشغالگري در فلسطين ادامه يافت
زخم ملتهب قدس
شهاب شهسواري
روز جمعه همزمان با روز جهاني قدس؛ در حالي كه مسلمانان جهان از همبستگي با مردم قدس اشغالي گفتند و اشغال فلسطين را محكوم كردند، تنش‌ها در قدس اشغالي بر سر اخراج ساكنان محله عرب‌نشين شيخ جراح و ساخت‌وساز شهرك‌هاي اسراييلي در كرانه باختري همچنان ادامه داشت. اقدام تازه دولت اسراييل در صدور مجوز ساخت‌وساز شهرك در منطقه شيخ جراح كه از مناطق اشغالي بعد از ۱۹۶۷ محسوب مي‌شود، با واكنش جهاني مواجه شده است. اعتراضات گسترده جوانان فلسطيني در قدس اشغالي از ابتداي ماه رمضان به دليل محدوديت‌هاي رفت‌و‌آمد و برگزاري مراسم مذهبي با حمايت گسترده گروه‌هاي مقاومت در غزه و شهروندان فلسطيني در شهرهاي ديگر سرزمين‌هاي اشغالي مواجه شده است. گروه‌هاي مقاومت غزه هفته گذشته در حمايت از معترضان قدس اقدام به موشك‌باران شهرك‌هاي مجاور نوار غزه كردند. حالا با اضافه شدن احتمال اخراج خشونت‌آميز ساكنان محله شيخ جراح و آغاز ساخت‌وسازهاي جديد در زمين‌هاي فلسطينيان در كرانه باختري، احتمال افزايش تنش‌ها در قدس را بالا برده است. تنش‌ها در قدس در شرايطي ادامه دارد كه سران رژيم اشغالگر بعد از برگزاري چهار انتخابات متوالي در طول دو سال گذشته هنوز از تشكيل يك دولت پايدار ناتوان هستند. روز چهارشنبه، بعد از آنكه بنيامين نتانياهو نخست‌وزير رژيم اشغالگر از تشكيل دولت جديد اعلام ناتواني كرد، روون ريولين، رييس رژيم مسووليت تشكيل دولت را به رقيب او يايير لاپيد، از حزب يش عتيد سپرد. لاپيد كه تنها ۱۳ كرسي در كنست دراختيار دارد، بايد در چهار هفته آينده در گفت‌وگو با احزاب سياسي ديگر بتواند اكثريت ۶۱ كرسي براي تشكيل دولت از ميان ۱۲۰ كرسي كنست را به دست بياورد.
بن‌بست ادامه‌دار سياسي
سه‌شنبه شب گذشته، بعد از آنكه بنيامين نتانياهو نخست‌وزير پيشبرد امور رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين، ساعاتي پيش از پايان مهلتش براي تشكيل دولت اعلام كرد كه از اين كار ناتوان است، يايير لاپيد، رهبر حزب يش عتيد از سوي رييس رژيم، مسوول تشكيل دولت شد. يايير لاپيد، مجري پيشين تلويزيون اكنون چهار هفته فرصت دارد در رايزني با مخالفان سرسخت نتانياهو، بعد از ۱۲ سال كرسي نخست‌وزيري را از او بگيرد، هر چند كه اين مسووليت براي اين ستاره پيشين تلويزيوني چندان ساده نيست. اگرچه نتانياهو و متحدانش كرسي‌هاي لازم براي ۶۱ راي مورد نياز براي نخست‌وزيري را دراختيار نداشتند، اما كرسي‌هاي مخالفان او هم چندان آمادگي ائتلاف با يكديگر ندارند. لاپيد كه حزبش تنها ۱۷ كرسي در كنست دارد، براي به دست آوردن حمايت ۴۴ كرسي ديگر مجبور است با گروه‌هايي از چپ‌گراترين گروه‌هاي اسراييل تا راست‌گراياني كه پيش از اين از جمله متحدان نتانياهو محسوب مي‌شدند با احزاب عربي مذاكره كند تا بتواند يك ائتلاف اكثريت براي تشكيل دولت به دست بياورد. تنها نقطه اشتراك اين گروه‌ها اين است كه همگي از استمرار نخست‌وزير نتانياهو كلافه شده‌اند و منتظر پايان دوران زعامت او بر رژيم اشغالگر هستند.
در طول دو سال گذشته چهار انتخابات زودهنگام براي تشكيل دولت جديد در سرزمين‌هاي اشغالي برگزار شده است. نتانياهو هر چند بعد از انتخابات سوم توانست دولتي ائتلافي با حزب آبي- سفيد به رهبري بني گانتز ايجاد كند، اما اين ائتلاف به سرعت دچار شكاف شد و پيش از آنكه نوبت نخست‌وزير دوره‌اي بني گانتز فرا برسد، كنست منحل و انتخابات جديد اعلام شد. حالا يايير لاپيد وعده داده است كه در طول چهار هفته فرصتش بتواند يك دولت وحدت تشكيل دهد و با جمع كردن گروه‌ها با اعتقادات مختلف گرد همديگر به دو سال «فلج سياسي» پايان دهد. لاپيد با صدور بيانيه‌اي اعلام كرده است: «يك دولت وحدت به معناي مصالحه يا آخرين فرصت نيست، بلكه دولت وحدت يك هدف است كه به آن نياز داريم.» اميد اصلي لاپيد براي تشكيل دولت، نفتالي بنت، وزير جنگ پيشين است. بنت كه يك راست‌گراي افراطي و به صورت طبيعي متحد نتانياهو محسوب مي‌شود، بعد از اختلافات در دولت پيشين راه خود را از نتانياهو جدا كرده است و حاضر به اتحاد با او براي تشكيل دولت جديد نشد. حزب يمينا به رهبري بنت ۷ كرسي دراختيار دارد كه ائتلاف با او مي‌تواند براي لاپيد سرنوشت‌ساز باشد. به نوشته رسانه‌هاي اسراييلي لاپيد به بنت پيشنهاد داده است كه در دولت ائتلاف به صورت دوره مسووليت نخست‌وزيري ميان دو نفر تقسيم شود و اولين دوره نخست‌وزيري نيز به نفتالي بنت برسد. با اين حال حزب يمينا تاكنون براي مشاركت در كابينه‌اي كه بخشي از آن سهم گروه‌هاي چپ‌گرا باشد اعلام رضايت نكرده است.
افزايش تنش‌ها در قدس اشغالي
همزمان با بن‌بست سياسي در ميان گروه‌هاي سياسي اسراييل، اعتراضات در قدس اشغالي به تلاش براي تصرف زمين‌هاي فلسطينيان توسط رژيم اشغالگر همچنان ادامه دارد. در حالي كه در طول هفته‌هاي گذشته، قدس اشغالي در پي اعتراضات جوانان فلسطيني به عدم صدور مجوز برپايي مراسم مذهبي متشنج بود، صدور دستور تازه رژيم اشغالگر براي ساخت و ساز در منطقه شيخ جراح در قدس شرقي باعث شعله‌ور شدن خشم فلسطينيان شده است. شيخ جراح محله‌اي عرب‌نشين در قدس شرقي است كه از محله‌هاي اشغال‌شده بعد از سال ۱۹۶۷ محسوب مي‌شود. دولت اسراييل به تازگي به شركت‌هاي خصوصي براي ساخت‌وساز در اين منطقه مجوز و به ساكنان هشدار داده است كه محل را ترك كنند.
اقدام اسراييل براي ساخت‌وساز در اين منطقه فلسطيني‌نشين با اعتراض بين‌المللي مواجه شده است. دولت‌هاي فرانسه، آلمان، ايتاليا، اسپانيا و بريتانيا رو پنجشنبه با صدور بيانيه‌اي مشترك از اسراييل خواستند تا ساخت‌وساز در سرزمين‌هاي اشغالي كرانه باختري را متوقف كند. در اين بيانيه كشورهاي اروپايي از اسراييل خواسته‌اند كه پيشبرد برنامه ساخت ۵۴۰ واحد مسكوني در منطقه شيخ جراح را در منطقه كرانه باختري اشغالي متوقف كند و سياست توسعه شهرك‌ها در مناطق اشغالي فلسطين را كنار بگذارد. اين بيانيه تاكيد مي‌كند كه اگر ساخت‌وساز در منطقه موسوم به «هر هوما» حد فاصل بين قدس شرقي و بيت‌لحم عملي شود، آسيب شديدي به دورنماي تشكيل يك كشور فلسطيني وارد مي‌شود.
ايمن صفدي، وزير خارجه اردن روز جمعه در صفحه توييتري خود نوشت: اخراج ساكنان محله «شيخ جراح» در قدس اشغالي از خانه‌هاي‌شان، جرمي است كه جهان بايد از وقوع آن جلوگيري كند. او افزود: ادامه اقدام‌هاي غيرقانوني و برنامه‌هاي تحريك‌آميز رژيم اسراييل در قدس اشغالي و نقض حقوق فلسطيني‌ها از جمله اهالي «شيخ جراح» در خانه‌هاي‌شان، بازي خطرناكي با آتش است. وزير امور خارجه اردن ادامه داد: طبق قوانين بين‌المللي رژيم اسراييل به عنوان يك اشغالگر موظف است كه از اين حقوق مالكيت محافظت كند. او با استقبال از بيانيه پنجشنبه آلمان، فرانسه، اسپانيا، ايتاليا و انگليس خواستار متوقف كردن سياست غيرقانوني يهودي‌سازي در كرانه باختري اشغالي شد و تاكيد كرد كه براي جلوگيري از اخراج فلسطيني‌ها از خانه‌هاي‌شان در محله شيخ جراح در قدس توسط اشغالگران، بايد اقدام‌هاي فوري بين‌المللي انجام شود. صفدي افزود: ايجاد و گسترش شهرك‌ها، مصادره اراضي، تخريب خانه‌ها و اخراج فلسطيني‌ها از خانه‌هاي‌شان عملي غيرقانوني است كه اشغالگري را تداوم مي‌دهد و شانس دستيابي به صلح عادلانه و همه‌جانبه كه يك ضرورت منطقه‌اي و بين‌المللي است را از بين مي‌برد.