مرور كتاب
چند اثر كوتاه از مارتين لوتر در يك جلد
«آزادي مومن مسيحي و چند اثر كوتاه ديگر»، نمايي كلي از مساله مهم نجات و راه رسيدن به آن را در الهيات مارتين لوتر عرضه مي‌كند. مساله لوتر اين بود كه چگونه مي‌توان از قيد و بند شريعت، گناه و مرگ آزاد شد و نجات يافت؟ از نگاه او شريعت، گناه و مرگ زنجيرهايي‌اند كه ما را از رسيدن به آزادي و نجات باز مي‌دارند. آنچه لوتر در نقد و رد شريعت مي‌گويد انكار كارايي و تاثير آن در حصول آمرزيدگي و نجات است. انكار اين كارايي و تاثير، تاكيد بر اين اصل اساسي است كه انسان نمي‌تواند در معامله‌اي سرراست، اعمال شرعي انجام دهد و در مقابل مزد طلب كند. «آزادي مومن مسيحي و چند اثر كوتاه ديگر» اثري است كه توسط مارتين لوتر موسس مذهب پروتستانتيسم به رشته تحرير درآمده است كه با ترجمه محمد صبايي به فارسي برگردانده شده و توسط انتشارات كرگدن منتشر و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است. ديگر سرفصل‌هاي اين كتاب عبارتند از؛ دو نوع برائت از گناه، تعليمي مختصر در باب اينكه بايد در اناجيل چه چيزي جست و به چه چيزي چشم داشت، مقدمه‌اي بر عهد جديد و گزيده تفسير رساله قديس پولس به گالاتيان.
قرآن و مساله زنان
تفسير فمينيستي شاخه‌اي از تفسير معاصر است كه در آن قرآن، برخلاف آثار تفسيري پيشامدرن، به شكل كامل از ابتدا تا انتها تفسير نمي‌شود، بلكه آياتي با توجه به ارتباط‌شان با مضامين موردعلاقه مفسر انتخاب مي‌شوند و مفسر اين آيات را در ارتباط باهم تفسير مي‌كند تا برخورد عمومي‌تر قرآن را با مضامين برگزيده‌اش روشن كند. آن دسته از تفاسير فمينيستي كه در كتاب «حاشيه‌هاي فمينيستي قرآن» بررسي شده‌اند همگي در چند نكته مشتركند: نسبت دادن شخصيتِ كامل انساني و عامليت اخلاقي به زن مسلمان در چارچوب قرآن، كلام الاهي دانستن قرآن و باور به پايبندي قرآن به اصل برابري تمامي انسان‌ها، اعم از مرد و زن. عايشه هدايت‌الله، در ابتدا، پژوهش خود را با اين پيش‌فرض رايج فمينيسم اسلامي آغاز مي‌كند كه قرآن از هر اتهامي درباره بدرفتاري با زنان مسلمان مبرا است و مسوول بي‌عدالتي‌هاي احتمالي در حق زنان خودِ مسلمانانند نه متن مقدس آنها. اما او در جريان پژوهش از چارچوب فمينيستي رايج فاصله مي‌گيرد و به اين نتيجه مي‌رسد كه شايد نظريه فمينيسم اسلامي كه بر اصل بديهي بهنجاري برابري جنسيتي در قرآن استوار است، به بن‌بستي نظري رسيده است. او به عنوان يك مسلمان مي‌خواهد اگر به نمونه‌هايي در متن قرآن برخورد كه معاني غيرمنتظره‌اي برايش داشت، با آنها صادقانه‌تر مواجه شود و از تحميل معاني برابري‌طلبانه به متن پرهيز كند. عايشه هدايت‌الله دكتراي خود را در مطالعات ديني از دانشگاه كارولينا در سال 2009 دريافت كرد. وي استاديار مطالعات اسلامي در گروه الهيات و مطالعات ديني در دانشگاه سان‌فرانسيسكو است. او بيشتر به دليل تفسير فمينيستي از قرآن در كتابش شناخته شده است. «حاشيه‌هاي فمينيستي قرآن»، نوشته عايشه هدايت‌الله، با ترجمه مرضيه محصص و نفيسه دانش‌فرد توسط انتشارات كرگدن منتشر شده است.
سنت تفسير كتاب مقدس
«تفسير بايبل» براي آشنايي دانشجويان رشته الهيات مسيحي، در حوزه تفسير و روش‌هاي تفسيري بايبل است، گرچه هر فرد علاقه‌مند به تفسير مي‌تواند مخاطب آن در اين قلمرو علمي باشد. تفسير چه فعاليتي است؟ تفسير متن ديني چه فعاليتي است؟ چه ابزارهايي براي مفسر در فهم و تفسير متن ديني ضروري است؟ و چه روش‌هايي را بايد براي دست‌يافتن به معناي متن به كار بست؟ مشخصه مهم كتاب، افزون بر ابزارهاي قديم، پرداختن به روش‌هاي جديد تفسير متن ديني است كه با واژه «نقد» بيان مي‌شوند. مولفان در فصل اول كتاب، درآمدي بلند و زمينه‌ساز براي فصل‌هاي بعدي كتاب فراهم مي‌آورند كه در آنها از مباحثي مانند نقد متن، نقد تاريخي، نقد دستور زباني، نقد ادبي، نقد منبع، نقد صورت، نقد سنت، نقد بازتدوين، نقد ساختارگرا و نقد رسمي يا قانوني سخن به ميان مي‌آيد. «تفسير بايبل» نوشته جان اچ. هايس و كارل آر. هالدي است كه با ترجمه اعظم پويا و سعيد شفيعي به فارسي برگردانده و به همت نشر ني منتشر شده است. از جمله مهم‌ترين سرفصل‌هاي اين كتاب مي‌توان به نقد ادبي، نقد بازتدوين، نقد ساختارگرايانه، نقد رسمي، تلفيق روال‌هاي تفسيري و... اشاره كرد.