آذر منصوري، سخنگوي جبهه اصلاحات در گفت‌وگو با «اعتماد» تاكيد كرد
اصلاحات جامعه ودولت محور
خانم منصوري! ابتدا درباره جلسه اخير «جبهه اصلاحات ايران» با آقاي خاتمي توضيح بدهيد؛ انگيزه برگزاري اين نشست چه بود و در جلسه چه مسائلي مطرح شد؟
اين جلسه به درخواست هيات رييسه جبهه اصلاحات انجام شد. درواقع هيات رييسه از مدت‌ها قبل پيگير اين بود كه بتوانيم همراه با تمامي اعضاي مجمع عمومي جبهه اصلاحات در نشستي با آقاي خاتمي، درباره اقدامات انجام‌شده و برنامه‌هاي آينده جبهه اصلاحات گفت‌وگو كنيم اما به دليل شرايط خاص و لزوم رعايت شيوه‌نامه‌هاي بهداشتي اين ديدار به‌صورت محدود برگزار شد و هيات رييسه جبهه اصلاحات به‌همراه روساي كميته‌ها به نمايندگي از مجمع عمومي و اعضاي كميته‌ها در اين جلسه حاضر شدند و گزارشي از فعاليت هر يك از كميته‌ها ارايه شد. همچنين آقاي حضرتي، خانم راكعي و بنده نكاتي را در ارتباط با وضعيت امروز اصلاح‌طلبان و سياست‌ورزي اصلاح‌طلبانه با تاكيد بر راه‌هاي برون‌رفت از شرايط موجود مطرح كرده و درباره مسائل و اولويت‌ها، به‌نحوي كه زمينه احياي پايگاه اجتماعي جريان اصلاحات فراهم شود، صحبت كرديم. آقاي خاتمي هم در پايان ضمن ترسيم فضاي امروز حاكم بر جامعه و شرايطي كه در حاكميت وجود دارد و مهم‌تر از همه مشكلاتي كه مردم با آن مواجه هستند، به بيان نكاتي درباره عملكرد و وضعيت اصلاح‌طلبان پرداخته و درباره اينكه در ادامه مسير چه بايد كرد، صحبت كردند.
محور گزارش‌هايي كه از جانب روساي كميته‌هاي جبهه اصلاحات ارايه شد، چه بود؟
ابتدا گزارشي درباره فرآينده شكل‌گيري جبهه اصلاحات ايران ارايه شد كه ضمن توصيف و توضيح فضاي حاكم بر فعاليت اصلاح‌طلبان پيش از تشكيل جبهه، روند اتفاقاتي را كه منجر به تشكيل اين جبهه شد، توضيح مي‌داد. در اين گزارش همچنين به نكاتي درباره مسائل مختلف، از چگونگي و ويژگي‌هاي ساختار جديد تا تدوين آيين‌نامه‌ها و نهايتا سازوكاري كه نوع تصميم‌گيري در جبهه اصلاحات بر آن پايه انجام مي‌گيرد، نكاتي مطرح شد و نيز اينكه در مسير برگزاري انتخابات، در هر مقطع به اقتضاي اتفاقاتي كه مي‌افتد، چرا و چگونه تصميم‌گيري كرديم كه بتوانيم پيش و پس از انتخابات، انسجام دروني جبهه اصلاحات را حفظ كنيم.
خودتان در اين جلسه به چه مسائلي اشاره كرديد؟
من هم نكاتي را در 2 بخش مطرح كردم. اول درباره راه و روش آسيب‌شناسي درخصوص آنچه گذشت و در بخش ديگر هم درخصوص اينكه در ادامه مسير، چه بايد كرد و چه اولويت‌هايي را بايد مدنظر قرار دهيم. واقعيت آن است كه پس از روندي كه از انتخابات 92 تا 96 طي شد، اتفاقاتي از آن به بعد، به‌خصوص در جريان انتخابات 98 و 1400 در كشور افتاد كه به‌واقع انتخابات به عنوان فرصتي براي رقابت سياسي از معنا تهي شد و از آن به بعد، به باور من، ما با فقر سياست و سياست‌ورزي روبرو هستيم. بنابراين بايد تصميم بگيريم كه آيا بايد همچنان با تلاش براي ورود به قدرت و با حضور در قدرت، نسبت‌به اصلاح شيوه‌هاي حكمراني اقدام كنيم يا با فعاليت در بطن جامعه و با تاثيرگذاري بر قدرت، بتوانيم اهداف اصلاحات را دنبال كنيم. نكته آن است كه با اتخاذ رويكرد اخير يعني تاثيرگذاري بر قدرت، قدرت اصل و هدف نخواهد بود، بلكه وسيله و ابزاري است كه يك جريان سياسي بتواند بر نوع و شيوه حكمراني، سياست‌گذاري‌ها و برنامه‌ريزي‌ها اثرگذار باشد.
بحث از «اصلاحات دولت‌محور» در تقابل با «اصلاحات جامعه‌محور» طي مدت اخير همواره از مباحث مهم در جريان اصلاحات بوده است. به‌خصوص باتوجه به تجارب انتخاباتي اخير، لزوم حركت به سوي اصلاحات جامعه‌محور ازسوي برخي اصلاح‌طلبان به عنوان راه‌حلي جهت ترميم پايگاه اجتماعي جريان اصلاحات مطرح شده كه شما هم ظاهراً در جلسه اخير به اين مساله اشاره داشتيد؛ نظر آقاي خاتمي در اين رابطه چيست؟ آيا صحبتي شد؟
آقاي خاتمي همچون هميشه بر حفظ انسجام اصلاح‌طلبان، تقويت احزاب و تاكيد بر حركت جبهه‌اي براي حفظ اين انسجام و اثرگذاري بيشتر تاكيد داشتند. در اين موضوع خاص هم رويكرد آقاي خاتمي به‌نحوي مشابه آن ديدگاهي بود كه ايشان در پيام هفته گذشته خطاب به كنگره حزب اتحاد ملت نيز مطرح كردند؛ اينكه به هر حال انتخابات، تنها عرصه سياست‌ورزي اصلاح‌طلبان نيست و اصلاح‌طلبان بايد تلاش كنند تمركز بيشتري بر اصلاحات جامعه‌محور داشته باشند. اين دو راهبرد اصلاحات جامعه‌محور و دولت‌محور در تضاد با يكديگر نبوده و در تلازم با هم هستند اما باتوجه به شرايط امروز و آنچه در گذشته اتفاق افتاده، اصلاح‌طلبان بايد بر اصلاحات جامعه‌محور تمركزي دوچندان داشته باشند.
و درنهايت برنامه آينده جبهه اصلاحات ايران؟
فعاليت جبهه اصلاحات محدود به زماني خاص نيست. مجمع عمومي به عنوان ركن اصلي جبهه اصلاحات فعاليت‌هايش را در دور نخست 6 ماه تعيين كرد كه ابتداي شهريور امسال، اين فعاليت را براي 6 ماه دوم نيز تمديد كرده است. در حال حاضر مجمع عمومي جبهه اصلاحات راهبردهايي را براي فعاليت‌هاي 6 ماهه دوم تدوين و به تصويب رسانده كه كميته‌هاي جبهه اصلاحات بايد برنامه‌هايي را دنبال كنند. پس از اين بازه زماني 6 ماهه، بار ديگر در مجمع عمومي تصميم‌گيري خواهيم كرد.