حصول توافق تا 30 ژوئن بعيد است
«رابرت آينهورن» مشاور ويژه دولت اوباما در امور عدم اشاعه سلاح‌هاي هسته‌اي خلال سال‌هاي 2009 تا 2012 كه نقش برجسته‌اي در شكل‌دهي و اجراي سياست‌هاي امريكا در قبال برنامه هسته‌اي ايران، تحريم‌ها و مذاكرات داشته است در گفت‌وگويي تفصيلي با فارس در خصوص مذاكرات هسته‌اي ايران سخن گفته است. مهم‌ترين محورهاي اين گفت‌وگو به شرح زير است؟
يك توافق نهايي بايد شامل فهرستي از پاسخگويي‌هاي ايران درباره نگراني‌هاي بين‌المللي پيرامون فعاليت‌هاي گذشته هسته‌اي‌اش كه به باور بسياري مرتبط با برنامه‌هايي جهت پيشبرد ساخت سلاح هسته‌اي بود، باشد. اكثر اين گام‌ها بايد بعد از طرح برجام (برنامه جامع اقدام مشترك) صورت گيرد. اجراي گام‌هاي مورد قبول ايران يكي از ملزومات جهت پايان تحريم‌هاي امريكا خواهند بود.
با نزديك شدن به زمان مورد توافق يعني سي‌ام ژوئن، به‌طور فزاينده‌اي بعيد بنظر مي‌رسد كه توافق نهايي در مهلت مقرر حاصل شود. طرفين مايل هستند تا اين كار را در اين ماه به پايان برساند. اما به نفع آنها است كه در صورت نياز وقت بيشتري را براي اطمينان از توافقي كه بعدا از بروز مشكلات بعدي جلوگيري مي‌كند، اختصاص دهند.
به باور من ضرورت دارد ايران براي رفع شبهات درباره فعاليت گذشته‌اش با اجراي گام‌هايي موافقت كند كه از جمله تماس آژانس بين‌المللي انرژي اتمي با افراد (دانشمندان) حاضر در آن فعاليت‌ها و نيز امكان دسترسي آژانس به مكان‌هاي حساسي كه فعاليت‌هاي گذشته در آنجا صورت مي‌گرفته، هستند.
توافق نهايي را نبايد به عنوان ابزاري جهت عادي‌سازي روابط ايران و امريكا در نظر داشت. اين توافق احتمالا باب پرداختن به مباحث مرتبط با مشكلات كلي في‌مابين را ميسر مي‌كند. البته بي‌اعتمادي زيادي بين واشنگتن و تهران وجود دارد كه امكان عادي‌سازي سريع روابط بين دو كشور را مسير نخواهد كرد.
ايرانيان مذاكره‌كنندگان باهوشي هستند. اما آنها نمي‌دانند كه نبايد خيلي خود را در موضع بالادستي حساب كنند. در حال حاضر اين خطر وجود دارد كه ايران با اشتباه محاسباتي نسبت به اينكه امريكا مشتاق‌تر به حصول توافق است و ايران مي‌تواند به‌راحتي در ميز مذاكرات حاضر شده و همه امتيازهاي لازم را از امريكا بگيرد وارد ميدان شود. اگر ايران چنين رويكردي را اتخاذ كند، هيچ توافقي در كار نخواهد بود.