پيش‌خور كردن 45 تا 80درصد درآمد يك كارگر براي پرداخت اقساط

وزارت راه و شهرسازي ابتداي هفته جاري «مبلغ اقساط ماهيانه طرح نهضت ملي مسكن براي اقشار كم‌درآمد در مناطق مختلف كشور را بين يك ميليون و ۸۰۰ هزار تومان تا ۳ ميليون و۲۰۰ هزار تومان درنظر گرفته و مبلغ اقساط براي گروه‌هاي متوسط را نيز بين ۲ ميليون و ۳۰۰ هزار تا ۴ ميليون و ۲۰۰ هزار تومان برآورد كرده بود.» براساس گفته‌هاي چندي پيش رستم قاسمي، وزير راه و شهرسازي آورده اوليه هر شهروند تهراني براي اين طرح 150 ميليون تومان است. از سوي ديگر «مبلغ وام اين طرح نيز در تهران ۴۵۰ ميليون تومان، در كلان‌شهرهاي بيش از يك ميليون نفر ۴۰۰ ميليون تومان، مراكز استان‌ها ۳۵۰ ميليون، ساير مناطق شهري ۳۰۰ ميليون و در روستاها ۲۵۰ ميليون تومان با حداكثر مدت بازپرداخت ۱۸ سال و طول دوره مشاركت ساخت ۲ تا ۳ سال است.» البته كه قرار است بانك‌ها نيز براي اين طرح تسهيلات ارايه دهند؛ رقم اوليه‌اي كه وزير راه و شهرسازي براي مشاركت بانك‌ها اعلام كرده 360 هزار ميليارد تومان است كه همين مبلغ نيز به محل مناقشه‌اي ميان اقتصاددانان و مسوولان بدل شده است. از يك‌سو اقتصاددانان بر اين باورند كه طرح‌هاي اينچنيني آن هم در شرايطي كه دولت ساخت كمتر از 10درصد مسكن‌هاي ساخته شده در كشور را برعهده دارد، مي‌تواند بار مالي تكليفي به بانك‌ها را افزايش داده و ترازنامه‌شان را بي‌ثبات كند و مانند مسكن مهر تنها تورم آن براي كشور و مردم باقي بماند. از سوي ديگر مسوولان نيز عقيده دارند كه از طرح مسكن مهر درس‌هاي زيادي گرفته شده و اين طرح مانند آن تورم ايجاد نمي‌كند و حامي خانه‌دار شدن اقشار ضعيف است. البته كه آورده اوليه اين طرح آن هم به مبلغ 150 ميليون تومان به گونه‌اي نيست كه بتوان آن را همراستا با خانه‌دار كردن افراد آسيب‌پذير دانست، چراكه كل دريافتي سالانه يك كارگر متاهل با سابقه حدود 47 ميليون و 640 هزار تومان است كه فاصله‌اي 102 ميليوني با آورده اوليه تهراني‌ها براي اين طرح دارد. از سوي ديگر اقساط اين طرح نيز حواشي فراواني داشت. براساس گفته وزارت راه يك ميليون و 800 هزار تومان تا 3 ميليون و 200 هزار تومان اقساط اين طرح درنظر گرفته شده كه به ترتيب 45 و 80درصد از كل حقوق ماهانه يك كارگر است. بدين معنا كه يك فرد متاهل با سابقه كار براي پرداخت اقساط اين طرح لازم است تا 80درصد از حقوق ماهانه خود را كنار بگذارد. به موفقيت رسيدن طرح نهضت ملي مسكن زماني پيچيده‌تر مي‌شود كه خط فقر سرانه به ازاي هر فرد در سال 99 و براساس پيش‌بيني‌هاي صورت گرفته در گزارش پايش فقر وزارت كار حدود يك ميليون و 254 هزار تومان بوده و اين بدان معناست كه براي يك خانواده چهار نفري خط فقري كمي بيشتر از 5 ميليون تومان است. به بيان ديگر افراد با درآمد كمتر از 5 ميليون تومان زير خط فقر مطلق زندگي مي‌كنند. از سوي ديگر برآورد شده كه در سال 99 حدود 30 ميليون نفر زير خط فقر مطلق بوده‌اند، يعني نمي‌توانند از عهده مخارج خود برآيند و در سال نيز درآمدهاي بسيار كمي داشته‌اند. با مقايسه اعداد و ارقام از كل جمعيت كشور 30 ميليون نفر زير خط فقر مطلق هستند و نمي‌توانند در اين طرح مسكني، شركت كنند. مابقي نيز شايد از عهده اقساط و آورده اوليه آن برنيايند. بنابراين جامعه هدف اين طرح چه كساني هستند؟