خودروسازان متهم اصلی اند
تلفات تصادفات جاده ای نوروز ساعتی 2 نفر
از ابتدای شروع طرح نوروزی در بیست و پنجم اسفند تا دوازدهم فروردین ماه، ۶۶۳ نفر از هموطنان در تصادفات جاده‌ای جان خود را از دست داده‌اند. در این مدت ۹ هزار ۴۰۷ تصادف جرحی هم روی داده است. این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته 23 درصد کمتر شده اما احتمالا تا پایان تعطیلات و زمانی که تمام مسافران نوروزی به شهر خود بازگردند باز هم بالاتر خواهد رفت. البته همین آمار هم نشان می‌دهد که روزانه 42 نفر در جاده‌ها کشته شده‌اند. یعنی هر ساعت شبانه‌روز، 2 نفر. آمار نهایی زمانی مشخص می شود که پزشکی قانونی به تفکیک اعلام کند و روشن شود که چه میزان از این افراد سر صحنه تصادف به دلیل نبود امکانات پزشکی یا اورژانسی فوت کرده‌اند و چه تعدادی در بیمارستان‌ها.
یکی از خبرهای معمول نوروزی، آمار مرگ در جاده‌ها است و بر اساس تحقیقی که انجام شده است ۶.۷ درصد از تولید ناخالص کشور مربوط به هزینه تصادفات است. آمارها را معمولا پلیس برای هشدار به مسافران اعلام می‌کند. به گفته پلیس راهنمایی و رانندگی علت عمده این تصادفات عدم توجه به جلو، سرعت غیرمجاز و عدم توانایی در کنترل وسایل نقلیه بوده است. وضعیت نامناسب جاده‌ها هم از دیگر عوامل بالا بودن تلفات در تصادفات رانندگی اعلام شده است.
نوروز پارسال (۱۴۰۰) حدود ۱۰۸۰ نفر در تصادفات جاده‌ای در ایران جان خود را از دست دادند؛ این رقم یک سال پیش از آن در نوروز 1399 بالغ بر ۵۳۴ نفر بود.
البته آمار بالای مرگ در حادثه‌های رانندگی در ایران محدود به نوروز نیست. آمارهای موجود نشان می‌دهد که از سال ۱۳۷۳ تا ۱۳۹۹ بیش از ۵۰۹ هزار نفر در تصادف‌های رانندگی کشته شده‌اند. ایران در مقایسه با کشورهای دیگر جهان، آمار بالایی در تلفات تصادف‌های جاده‌ای دارد. چنانکه برآورد سال ۲۰۱۸ سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد که ایران میان ۱۷۰ کشور یا منطقه در جهان، از نظر شمار مرگبار بودن جاده‌ها در ردیف ۶۳ و میان کشورهای توسعه نیافته بیشتر آفریقایی قرار دارد.
کیفیت و ایمنی خودروهای داخلی، مدت‌هاست مورد نقد بسیاری از کارشناسان قرار دارد. در یک سال اخیر نیز پلیس راهور به این ماجرا ورود کرده و مقصر اصلی تعداد بالای تصادفات در کشور را محصولات خودروسازان می‌داند.
ريیس پلیس راهور پیش از آغاز طرح نوروزی در نشستی خبری درباره «پیشگیری از سوانح و حوادث نوروز» به خبرنگاران گفته بود: «خودروهای پراید و پژو تولید داخلی هستند و بیشترین خودروها را تشکیل می‌دهند و ۵۲ درصد کشته‌های تصادفات برای این خودروهاست. بیش از ۷۰ درصد خودروهای ما ABS دارند اما ایربگ (کیسه هوا) ندارند.»
ريیس پلیس راهور همچنین گفته بود که: «در ۱۰ ماه اول سال 1400 بیش از ۱۳ هزار و ۸۰۰ نفر جان‌شان را از دست داده‌اند و ۷۳ درصد کشته‌ها مربوط به حوادث برون شهری بوده است. به گفته وی حدود ۵۰ درصد از افرادی که در تصادفات فوت می‌کنند در درمانگاه‌ها یا در مسیر انتقال جان‌شان را از دست می‌دهند.»
همزمان با اعلام آمار تکان دهنده قربانیان تصادفات نوروزی، بحث ایمنی خودروهای داخلی باز هم مطرح شد و موجی از انتقاد و اعتراض را به دنبال داشت. بر اساس آمارهای رسمی در ایران حدود نیمی از تصادفات منجر به مرگ در ایران به دو خودروی پراید و پژو مربوط می‌شود.
در همین حال، سردار حسین اشتری فرمانده کل انتظامی کشور با اشاره به تاکید ريیس جمهور مبنی بر جلوگیری از پلاک‌گذاری خودروهای بی‌کیفیت، تهدید کرده خودروهایی که استانداردهای لازم را نداشته باشند پلاک‌گذاری نخواهند شد. تهدیدی که پیش از این نیز عنوان شده و به جایی نیز نرسیده است.
اسماعیل حسین‌زهی، نایب‌ريیس کمیسیون عمران مجلس در باره بالا بودن آمار جان باختگان در تصادفات جاده‌ای در ایام نوروز بیان کرد: کیفیت پایین خودروهای داخلی، وضعیت آسفالت جاده‌ها و وضعیت نامساعد راه‌های مواصلاتی از جمله عوامل موثر در بالا بودن آمار تصادفات جاده‌ای است.
وی در ادامه اظهار کرد: متاسفانه ماشین‌های تولید داخل نیز از کیفیت و استاندارد لازم برخوردار نبوده و بارها از تریبون‌هاي مختلف به این موضوع اشاره شده است.
بحث بعدی وضعیت جاده‌های مواصلاتی است. جاده‌هایی که در گذشته در استان سیستان و بلوچستان یا سایر استان های کم برخوردار ساخته شده است شاید به عنوان راه‌های فرعی بوده اما امروز در حال تبدیل شدن به راه اصلی هستند. اکثر جاده‌های استان سیستان و بلوچستان معروف به جاده مرگ هستند. به‌خصوص راه‌های مواصلاتی از مرکز به جنوب استان.
نماینده مردم خاش در مجلس تصریح کرد: دولت باید برای استانداردسازی راه‌های مواصلاتی تلاش ویژه‌ای داشته باشد. اگر خسارتی که سالیانه بیمه‌ها بابت تصادفات جاده‌ای پرداخت می‌کنند را بسنجیم بعضا بیشتر از آن چیزی است که ما در طول چند سال برای ساخت جاده‌ها و راه‌های مواصلاتی سرمایه‌گذاری می کنیم.