گزارش «رويترز» تاييد شد
روسيه بازار نفت ايران را مي‌گيرد
رييس اتحاديه صادركنندگان نفت و گاز: بعيد نيست كه سهم ايران در بازار چين كاهش يابد
گروه اقتصادي
خبرگزاري رويترز گزارش داد كه چين بعد از جنگ اوكراين براي خريد نفت به روسيه روي آورده و اين موضوع موجب شده تا فروش نفت ايران به اين كشور به شكل قابل ملاحظه‌اي كم شود. به نوشته اين خبرگزاري وضعيت فعلي موجب شده تا حدود ۴۰ ميليون بشكه از نفت ايران، روي نفتكش‌ها در آسيا بلاتكليف و به دنبال مشتري باشند. به گفته اين خبرگزاري حدود ۲۰ نفتكش كه حامل نفت ايران هستند، در نزديكي سنگاپور لنگر انداخته‌اند و آن گونه كه ادعا شده اين كشتي‌ها از ماه فوريه (بهمن سال گذشته) در اين منطقه حضور دارند. خبرگزاري رويترز نوشته است روسيه پس از تهاجم به اوكراين با تحريم‌هاي فزاينده امريكا و اروپا روبرو شد و مسكو تلاش كرد با پيشنهاد دادن تخفيف‌هاي بزرگ، مشتري‌هاي تازه‌اي براي نفت خود در شرق پيدا كند. چين از اين «فرصت» حداكثر بهره را برده و به يكي از خريداران مهم نفت با تخفيف روسيه تبديل شده است. گزارش رويترز حاكي از اين است كه علاوه بر ايران، ونزوئلا نيز بخشي از مشتريان نفتي خود را از دست داده است. اين گزارش مي‌افزايد كه تعداد نفتكش‌هاي ايراني كه در آب‌هاي كشورهاي آسيايي معطل هستند، از ماه آوريل به شكل قابل توجهي افزايش يافته است.
در همين حال، حميد حسيني رييس اتحاديه صادركنندگان نفت و گاز خبر رويترز در مورد تصاحب سهم ايران در بازار نفت چين توسط روسيه را تاييد كرد. او مي‌گويد، اين بهترين فرصت است كه ايران توافق برجام را احيا كند و در صادرات نفت جايگزين روسيه در اروپا شود. او در گفت‌وگو با «انتخاب» گزارش موسسات بين‌المللي در مورد كاهش صادرات نفت ايران به چين و افزايش واردات نفت ارزان‌تر روسيه به چين را تاييد كرد و افزود: كپلر كه كشتي‌ها را رديابي مي‌كند، ادعا كرده كه صادرات نفت ايران در ماه جاري ۳۴ درصد كاهش پيدا كرده است. از طرف ديگر خبرگزاري ديگري مدعي شده كه صادرات نفت روسيه به هند كه رقم پاييني در حد ۲۰ هزار بشكه بوده، الان به ۶۰۰ هزار بشكه افزايش يافته است. همچنين بلومبرگ هم در گزارش مي‌نويسد كه روسيه در هر بشكه نفت، ۳۰ دلار تخفيف مي‌دهد. حسيني مي‌گويد روسيه مي‌تواند حدود يك ميليون و ۲۰۰ هزار بشكه نفت خود را از طريق خط لوله به چين صادر كند و همچنين امكان حمل و نقل به اين كشور را دارد. چين در جنوب روسيه قرار دارد و با يكديگر همسايه‌اند و در اين منطقه روسيه بنادري دارد كه مي‌تواند به راحتي نفت خام را بارگيري كند و بازارهاي منطقه، آن هم نه فقط چين بلكه كشورهاي جنوب شرقي آسيا هم مي‌توانند مشتري‌هاي بالقوه روسيه باشند. به گفته وي ايران بايد هوشيار باشد «كه در آينده نزديك هيچ بعيد نيست كه سهم ايران در بازار نفت چين كاهش پيدا كند.»
خبرگزاري رويترز چند روز پيش هم در گزارشي نوشته بود كه صادرات نفت ايران به چين در ماه آوريل سال جاري ميلادي كاهش يافته است. اين در حالي است كه همزمان واردات چين از نفت ارزان‌قيمت روسيه با افزايش روبرو بوده است. يكي از دلايل كاهش واردات نفت ايران از سوي چين، افت تقاضاي پالايشگاه‌هاي مستقل چيني به دليل شيوع بيماري كوويد ۱۹ و متعاقب آن قرنطينه‌ها و محدوديت‌هاي سراسري بوده كه در چين اعمال شده‌اند.
رويترز به نقل از ايمان ناصري، مدير بخش خاورميانه شركت مشاوره «اف جي ئي» نوشته كه تخمين زده مي‌شود، صادارات نفت ايران به چين در آوريل به سطح ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار بشكه در روز، سقوط كرده باشد. همايون فلك‌شاهي، تحليلگر ارشد شركت «كپلر» هم به رويترز گفته است كه با وجود كاهش واردات نفت چين، ميزان واردات «نفت اورال» اين كشور سه برابر شده است. «نفت اورال» يكي از مدل‌هاي نفت است كه در كوهستان اورال روسيه توليد مي‌شود. روسيه همچنين توليدكننده «نفت اسپو» هم هست.
حميد حسيني در اظهارات خود مي‌افزايد: بيس اويلي (روغن پايه) كه ايران با قيمت ۱۱۳۰ دلار به «جبل‌علي» مي‌فروخت را حال روس‌ها با قيمت ۸۰۰ دلار مي‌فروشند و در اين بازار هم سهم ايران رو به كاهش است.
رييس اتحاديه صادركنندگان نفت و گاز و پتروشيمي همچنين به مشكلاتي اشاره كرده كه با ورود فعال‌تر روسيه به بازار نفت و گاز منطقه در راه صادرات گاز مايع مصرفي در خودرو (LPG) ايران ايجاد شده است. به گفته او اين گاز را كه «تا الان به افغانستان و پاكستان، حدود ۶۰۰، ۷۰۰ دلار از مرزهاي زميني مي‌فروختيم اخيرا افغان‌ها اعلام كردند كه اگر ۴۵۰ دلار مي‌دهيد، ما خريداريم. چون LPG دارد از جانب قزاقستان، ازبكستان و روس‌ها مي‌آيد قيمت‌هاي روسيه دارد روي بازار كشورهاي همسايه ما اثر مي‌كند و آنها هم براي اينكه در بازار بمانند مجبور شدند قيمت‌ها را كاهش بدهند. بنابراين بازار بنزين، نفت بيس اويل، گازوئيل و گاز مايع به هم ريخته است.» رييس اتحاديه صادركنندگان نفت و گاز در پاسخ به اين پرسش كه ايران چگونه بايد بازار را به دست بگيرد، مي‌گويد: «ايران بايد جايگزين روسيه در بازار اروپا شود. همچنين ايران اگر عاقل باشد، بهترين فرصت است كه توافق برجام را احيا و به راحتي ۶۰۰ هزار بشكه نفتش را روانه اروپا كند.»