مريم كاظم‌زاده؛ اولين عكاس جنگي زن درگذشت
گروه اجتماعي: مريم كاظم‌زاده؛ اولين عكاس زن كه در طول جنگ 8 ساله راهي جبهه‌ها شد و از خطوط مقدم و رزمندگان عكاسي كرد، در 66 سالگي درگذشت.
مريم كاظم زاده، متولد 1335 - شيراز - بود كه پيش از آغاز جنگ 8ساله در انگلستان مشغول به تحصيل در دانشگاه بود و 14 بهمن سال 1357 به ايران بازگشت. كاظم‌زاده، علاوه بر تصاويري كه از حضور مردم در خيابان‌ها تا پيش از 22 بهمن 1357 ثبت كرد و مدتي را هم در روزنامه « انقلاب اسلامي» مشغول به كار بود، از مهر سال 1359 تا سال 1361 و تا زماني كه ورود زنان به مناطق عملياتي ممنوع شد، به خطوط مقدم مي‌رفت و از رزمندگان و از صحنه‌هاي جنگ عكاسي مي‌كرد. بيشترين تصاوير ثبت شده با دوربين كاظم‌زاده، مربوط به جنگ‌هاي نامنظم و دوره حضور او در استان‌هاي كردستان و آذربايجان غربي است كه همراه با شهيد مصطفي چمران در مناطق عملياتي حاضر مي‌شد. مرحومه در كتاب «خبرنگار جنگي» كه خاطرات حضور خود در مناطق عملياتي و در اثناي جنگ‌هاي نامنظم را براي رضا رييسي؛ نويسنده كتاب تعريف مي‌كند، مي‌گويد كه بعد از سال 1361، به دانشگاه برگشت تا تحصيلات نيمه‌كاره خود را به پايان ببرد. در طول 4 دهه گذشته، كاظم‌زاده جز يك گفت‌وگو با نشريه «پيام زن» كه سال 1375 منتشر شد، هيچ صحبتي با رسانه‌ها نداشت و سكوت و انزوا اختيار كرد. با وجود آنكه عكس‌هاي كاظم‌زاده از مناطق جنگي و عملياتي نشان مي‌دهد كه اين زن، دست قدرتمندي در عرصه عكاسي داشته و حتي تعدادي از عكس‌هاي او در كتاب عكاسان جنگ هم منتشر شد اما تا امروز، هيچ رسانه‌اي به نقد و بررسي حرفه‌اي آثار و ديدگاه هنري اين عكاس زن نپرداخت. حتي همان تك گفت‌وگوي منتشر شده در سال 1375 هم بيش از آنكه يك گفت‌وگوي تخصصي درباره نگاه و زاويه ديد اين عكاس زن باشد، بيشتر، ثبت و بازخواني خاطرات از روزهاي بهمن 1357 و سال‌هاي آغازين جنگ بود. خبر درگذشت او هم در اين روزهاي شلوغ از هياهوي غم نان و معيشت و جدل‌هاي سياسي گم شد و ديروز، صرفا يك خبر كوتاه آمد كه اعلام مي‌كرد: «مريم كاظم‌زاده در قطعه 103 بهشت زهرا به خاك سپرده شد.»