هدر دادن فرصت طلايي نفتي
شرايط روسيه در ابتداي جنگ اوكراين با توليد حدود 10 ميليون بشكه نفت در روز كه معادل يك‌دهم توليد نفت جهان است، با شرايط ايران در سال‌هاي پيروزي انقلاب اسلامي قابل مقايسه است كه با توليد نزديك به 6 ميليون بشكه نفت در روز و تامين بخش مهمي از نفت جهان، قدرت عمل فوق‌العاده‌اي به جمهوري اسلامي داده بود، چراكه حذف نفت ايران از بازار يا ناديده گرفتن آن بسيار دشوار بود؛ همان‌طور كه امروز ناديده گرفتن نفت روسيه دشوار است. در واقع، همواره بشكه‌هاي نفت تعيين‌كننده هستند و حالا روسيه با توليد 10 ميليون بشكه در روز - كه البته اكنون به زير 9 ميليون كاهش يافته - قدرت عمل بيشتري براي ارايه تخفيف و البته سود بردن از افزايش قيمت نفت به دليل اعمال تحريم دارد. بازنده شرايط كنوني، باز هم ايران است كه از فرصت مذاكرات وين استفاده نكرد و همچنان اسير تحريم ماند. تعدادي از مشتريان سنتي نفت ايران در اروپا هستند؛ مانند ايتاليا كه اتفاقا چهارمين مشتري عمده نفت روسيه در اروپاست. ايران اگر برجام را احيا مي‌كرد و تحريم‌ها لغو مي‌شد، مي‌توانست از موقعيت تحريم روسيه و البته نفت 120 دلاري، بيشترين استفاده را ببرد. هرچند احياي ظرفيت توليد نفت ايران از لحاظ فني حتي تا همان ميزان 3 ميليون و 900 هزار بشكه در دوران پسابرجام، بر خلاف ادعاي وزير نفت و مديرعامل شركت ملي نفت در شرايط كنوني بسيار دشوار است، اما حتي فروش يك ميليون و 700 هزار بشكه نفت در روز هم، در شرايط كنوني درآمد روزانه‌اي معادل 200 ميليون دلار براي كشور حاصل مي‌كرد. در واقع تحريم نفتي روسيه، جذب نفت ايران در بازار را با سرعت و سهولت بيشتري امكان‌پذير مي‌كرد. اما نه تنها احياي برجام را جدي نگرفتيم، بلكه از فرصت تحريم نفتي روسيه هم استفاده نكرديم تا دود ناشي از اين فرصت‌سوزي‌ها به چشم مردمي برود كه هر روز وضعيت معيشتي دشوارتري پيدا مي‌كنند. فراموش نكنيم كه در پسابرجام با تكيه بر افزايش صادرات نفت، رشد اقتصادي اعجاب‌انگيز هشت درصدي در يك‌سال براي كشور ثبت شد و امروز كه قيمت نفت دو و نيم برابر آن روزهاست، بيش از گذشته هم مي‌توانستيم از اين فرصت طلايي استفاده كنيم، اما حيف و صد افسوس...