وزير ميراث فرهنگي با انتقاد از احداث مسجد كنار بناي فاخر تئاتر شهر :
معماري ايران پس از انقلاب نابود شده است
گروه اجتماعي
در آستانه يك سالگي دولت، عزت‌الله ضرغامي مقابل دوربين شبكه خبر نشست تا از اقدامات خود در وزارتخانه ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري بگويد. در صحبت‌هاي يك ساعته وزير درخصوص كارنامه كاري يك سال گذشته دولت در اين سه حوزه، سهم گردشگري بيشتر از دو حوزه ديگر بود. البته در اين برنامه نه مجري سوالي درخصوص صنايع دستي پرسيد و نه وزير اشاره‌اي به اين حوزه كرد. ضرغامي در بخش‌هاي مختلف سخنان خود بر مزيت‌هاي نسبي ايران در حوزه گردشگري تاكيد داشت و خبري از اتفاقات جنجالي در حوزه ميراث فرهنگي در نشست يك ساعته او در مقابل دوربين رسانه ملي نبود. تاكيد ضرغامي در سخنانش بر اين بود كه از ابتداي مسووليت خود در اين وزارتخانه تلاش او بر حركت مساله‌محور بوده و براي تمامي تصميمات در اين وزارتخانه نظر صاحب‌نظران بخش‌هاي مختلف را جويا شده و تمركز و تلاش ويژه‌اي در وزارت ميراث فرهنگي براي برقراري ارتباط با ساير دستگاه‌ها در جهت رفع مسائل ميان بخشي سه حوزه تحت مديريتش داشته است. او همچنين نقدهايي را به نگاه كلان به سه حوزه تحت مديريتش مطرح كرد و گفت: «در سال‌هاي قبل اين وزارتخانه به عنوان يك دستگاه درجه دو شناخته شده بود، گاهي بر اهميت گردشگري تاكيد مي‌شد كه با رونق آن درآمد ايجاد مي‌شود، اما در عمل توجه لازم به اين حوزه صورت نمي‌گرفت و اعتبارات كافي تخصيص داده نمي‌شد.» ضرغامي در ابتداي سخنانش آماري از گردشگران ورودي در يك سال گذشته ارايه كرد و گفت: «۲ ميليون و ۹۰۰ هزار نفر در مدت كمتر از يك سال وارد ايران شده‌اند كه بخش قابل توجهي از آنان با هدف درمان و سلامت به ايران آمده‌اند.» به گفته ضرغامي براساس پيش‌بيني‌هاي سازمان جهاني گردشگري تا پايان سال ۲۰۲۴ به حالت عادي پيش از كرونا بر مي‌گردد. اين درحالي است كه ما زودتر از پيش‌بيني‌هاي سازمان‌هاي جهاني به حالت عادي برگشتيم. در گردشگري داخلي نيز ۴۰درصد افزايش گردشگر داخلي نسبت به قبل از شيوع كرونا داشتيم.» وزير ميراث فرهنگي به پروژه ايران هراسي اشاره كرد و در ادامه سخنانش گفت: «با همكاري‌هاي صورت گرفته از سوي وزارت امور خارجه رايزن‌هاي فرهنگي سفارتخانه‌هاي ايران قرار است اقداماتي را در رابطه با اين موضوع و در تعامل با وزارت ميراث فرهنگي انجام دهند.» ضرغامي به‌طور ضمني به مشكلاتي كه براي برخي اتباع خارجي در ماه‌هاي اخير به وجود آمده نيز اشاره كرد و از هشدارهايي كه چند كشور اروپايي به شهروندان خود درخصوص سفر به ايران منتشر كرده‌اند گفت و تاكيد كرد: «نبايد به علت ترس از يك مساله خاص درهاي گردشگري را ببنديم.» وزير ميراث فرهنگي دولت سيزدهم در بخشي از سخنانش كه مربوط به حوزه ميراث فرهنگي بود بر موضوعي كه در ماه‌هاي اخير بارها در سخنانش به آن تاكيد داشته، اشاره كرد و گفت: «ما در موزه‌ها يك پديده ناميمون به نام مخزن داريم. اشياي ارزشمندي داريم كه در مخزن موزه‌ها نگهداري مي‌شود. براي نمايش اين تعداد اشيا نيازمند ساخت موزه‌هاي متعدد هستيم.» شايد پس از چند بار تاكيد بر نامبارك بودن مفهوم مخزن در موزه لازم باشد كه صاحب‌نظران حوزه ميراث فرهنگي اين موضوع را به وزير يادآوري كنند كه مخزن در يك موزه پديده نامباركي نيست، بلكه ضعف موزه در اجراي وظايف خود و ارايه خدمات به‌روز است كه ناميمون و نامبارك است. مخزن، بخشي از ساختار يك موزه است، همان‌گونه كه نمايش اشيا بخشي از اهداف و وظايف يك موزه محسوب مي‌شود. شايد بهتر باشد وزير ميراث فرهنگي به جاي بالا بردن تعداد موزه‌هاي كشور، فكري براي ارتقاي كيفي سطح خدمات موزه‌ها كنند. موزه‌هايي كه نه براي بازديدكنندگان با شرايط خاص -معلولان و سالمندان- مناسب‌سازي شده و نه از تجهيزات و تكنولوژي روز دنيا براي برقراري ارتباط با مخاطب برخوردار هستند و نه حتي زيرساخت‌هاي آنلاين مناسب براي ارايه خدمات به پژوهشگران برخوردارند، نيازمند تجهيز بيشتر هستند نه ايجاد فضاي فيزيكي براي نمايش آثار فاخر و ارزشمند در محيطي نامناسب و در موارد بسياري غير استاندارد. او در ادامه سخنانش از خيرين داخل و خارج كشور براي مشاركت در امر حفاظت و مرمت آثار فرهنگي و تاريخي كشور دعوت كرد و گفت: «بالغ بر ۳۵ هزار اثر ثبت ملي داريم و بودجه مرمت و نگهداري ما براي اين حجم از آثار و محوطه‌ها تقريبا صفر است.» او به نيروهاي ماهر و متخصص در حوزه مرمت اشاره كرد و از برنامه‌هايي كه براي دانشجويان اين رشته در دانشگاه درنظر گرفته شده، گفت و در ادامه تاكيد كرد: «دو كشور از ما خواسته‌اند كه پروژه‌هاي مرمتي آنها را انجام دهيم. ازبكستان يكي از اين كشورهاست كه به جد پيگير موضوع است.» البته ضرغامي به اين موضوع اشاره نكرد كه اين درخواست پيش از اتمام پروژه مرمت گنبد مسجد عباسي در اصفهان مطرح شده يا بعد از آن. مرمت غير اصولي اين گنبد در ماه‌هاي اخير موجب نگراني بسياري از فعالان و علاقه‌مندان به ميراث فرهنگي شده است. واكنش‌هاي عمومي تا جايي پيش رفته كه هياتي براي رسيدگي به اين امر در وزارت ميراث تشكيل و درنهايت كاشي‌هايي كه در جريان مرمت 12 ساله اين گنبد روي آن نصب شده بود در روزهاي اخير جدا شدند تا مرمت مجدد زيرنظر گروه كارشناسي ديگري آغاز شود.
ضرغامي در پايان سخنانش درخصوص هويت معماري شهرها نيز به نكاتي اشاره داشت و بعد از تاكيد بر اينكه بعد از چهل سالگي انقلاب بايد در مورد معماري پس از انقلاب آسيب‌شناسي صورت گيرد، گفت: «در طول تاريخ چند هزار ساله ايران، هر گروه و سلسله‌اي روي كار آمده با تكيه بر سرپنجه هنرمندان ايراني يك معماري مشخص را رقم زده است، حتي در دوره پهلوي با يك معماري روشن مواجه هستيم، اما بعد از انقلاب معماري ما به كلي نابود شد. من متوجه اين خطر هستم و در معاونت ميراث فرهنگي وزارتخانه برنامه‌هايي براي اين موضوع در نظر گرفته شده است. در حال تهيه طرح‌هايي در حوزه معماري شهري هستيم و تلاش بر اين است كه اين آسيب را جبران كنيم.» شايد چكيده مشكلات و مسائل وزارت ميراث فرهنگي را در اين جمله ضرغامي بتوان خلاصه كرد كه نگاه درجه دو به وزارتخانه‌اي با اهميت ميراث فرهنگي در طول ساليان، آسيب‌هايي جبران‌ناپذير به اين حوزه وارد كرده است. آسيب‌هايي كه رفع آنها به اين سادگي امكانپذير نيست و شايد مهم‌ترين اقدام در اين زمينه توجه و تاكيد بر نگاه تخصصي به مسائل اين حوزه است. نگاهي كه از منافع مديريتي فاصله داشته باشد و با رويكردي بلندمدت درخصوص ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري تصميم‌گيري كند. نگاهي كه هويت اجتماعي و تاريخي يك سرزمين را به عنوان امري درجه دو ارزيابي نكند.