عدم قطعيت برجام
دستاوردهايي چون آزادسازي دارايي‌هاي مسدودي ايران، بازگشت به بازار صادرات نفت، امكان جذب سرمايه‌هاي خارجي و...اما مذاكره‌كننده ارشد ايراني از دستاوردهاي طرف مقابل در اين مذاكرات هيچ صحبتي نكرده است. به عنوان يك تحليلگر حوزه روابط بين‌الملل، بسيار مايلم تا از پيش‌نويس مذاكرات براي توافق باخبر شوم تا مشخص شود هر كدام از طرف‌ها چه گزاره‌هايي را روي ميز گذاشته و چه دستاوردهايي را برداشت كرده‌اند. به‌رغم همه صحبت‌ها، معتقدم به اين سادگي نمي‌توان درباره توافق قريب‌الوقوع سخن گفت. متغيرهايي در فضاي مذاكرات وجود دارد كه ممكن است، مانند امواج دريا مذاكرات را از نقطه‌اي به نقطه ديگري پرتاب كند. يكي از اين متغيرهاي مهم، اجلاس ماه سپتامبر آژانس بين‌المللي انرژي اتمي است كه احتمالات تازه‌اي را ايجاد مي‌كند. ديگري هم انتخابات ماه نوامبر امريكاست كه فضاي متفاوتي را شكل مي‌دهد.اگر بنا به هر دليلي در گزارش ماه سپتامبر آژانس، گزارشي عليه ايران ارايه شود، هرگونه توافق را به تاخير مي‌اندازد . ضمن اينكه نتيجه انتخابات ماه نوامبر امريكا و پيروزي هر كدام از احزاب دموكرات يا جمهوري‌خواه در مذاكرات نيز فضاي متفاوتي را در مذاكرات شكل مي‌دهد. البته اين يك روي سكه است، روي ديگر اين سكه ممكن است، متفاوت باشد. ممكن است به خاطر اهميت متغيرها، دو طرف تصميم بگيرند كه تا قبل از ماه سپتامبر يا نوامبر، ماجراي توافق را به سرانجام برسانند. اما ديدگاه شخصي من آن است كه براي دستيابي به توافق حداقل چند هفته وقت نياز است و توافق را نمي‌توان در كوتاه‌مدت قريب‌الوقوع تصور كرد. احتمالا امريكا تصور مي‌كند هر اندازه نزديك به ماه سپتامبر شود، ايران به خاطر گزارش آژانس اشتياق بيشتري براي توافق داشته باشد و انعطاف بيشتر از خود نشان دهد. اما ايران هم مي‌داند كه با نزديك شدن به ماه نوامبر و انتخابات ايالات متحده، بايدن نيازمند دستاوردي در عرصه سياست خارجي است تا با استفاده از آن سبد خالي خود در حوزه سياست خارجي را پُر كند. بنابراين هنوز به صورت قطعي نمي‌توان از توافق سخن گفت، همان‌طور كه قطعا نمي‌توان درباره عدم توافق نيز صحبت كرد.