برگرد برو آفريقا!
محمود فاضلي
نژادپرستي يك نظريه ضدعلمي و ارتجاعي است كه ميان نژادهاي مختلف از لحاظ استعداد و قدرت فكري، عدم تساوي قائل است. نژادپرستي نوع خاصي از تعصب است كه بر مبناي استدلال‌هاي نادرست و عمومي كردن برخي خصوصيات به گروهي از انسان‌ها، به گونه‌اي غيرقابل انعطاف شكل مي‌گيرد. نژادپرستي احساس ترس يا نفرت نابجايي از يك انسان تنها به دليل نژاد يا رنگ پوست يا عناصر ديگري همچون زبان، مذهب، مليت، تحصيلات و جنسيت است. آنان كه همه افراد يك نژاد را از برخي مشاغل خاص، مسكن، حقوق سياسي، فرصت‌هاي تحصيلي يا تعاملات اجتماعي محروم مي‌كنند، عاملان تبعيض نژادي هستند.
نمونه بارز نژادپرستي اعمال سياست‌هاي ضدانساني پاره‌اي از كشورها عليه سياهپوستان يا سرخپوستان است كه به‌رغم اعلاميه جهاني حقوق بشر همچنان ادامه دارد. اگر روزگاري سياهپوستان رودزيا و آفريقاي جنوبي بارها قرباني سياست‌هاي استعمارگران سفيدپوست قرار مي‌گرفتند اين بار يك نماينده سياهپوست پارلمان فرانسه درگير نژادپرستي از سوي يكي از همتايان خود شده است. پس از رژه طرفداران پيراهن سياهان (فاشيست‌ها در ايتاليا) اين بار نوبت افراطيون در پارلمان فرانسه رسيده است كه چهره واقعي دموكراسي را در اين كشور نشان بدهند.
كارلوس مارتنس بيلونگو، نماينده سياهپوست در خصوص وضعيت 234 نفري كه توسط كشتي «اوشن وايكينگ» با پرچم نروژ نجات داده شده و به مدت 11 روز در درياي مديترانه سرگردان بودند، سخنراني مي‌كرد كه «ييل براون پيوت» نماينده راست افراطي (گره گووار دو فورناس) از حزب تجمع ملي در صحن علني مجلس ملي به ديگر نماينده رنگين‌پوست اين مجلس به نام كارلوس مارتانس بيلونگو (از حزب فرانسه نافرمان) حمله لفظي كرد و گفت: «به همان آفريقا بازگرديد!» اين سخنان در حالي بيان شدند كه بحث روز مجلس ملي به يك «كشتي حامل مهاجران غيرقانوني در درياي مديترانه» مربوط مي‌شد.
تهيه‌كننده گزارش‌هاي پارلماني از «ذكر عبارت» برگردند به آفريقا! ياد كرده و آن را تاييد كرده است. گروه پارلماني حزب تجمع ملي (مارين لوپن) با انتشار بيانيه‌اي در اين باره اعلام كرده است نماينده مزبور با ذكر اين جمله، مقصودش «اين بوده است كه كشتي‌هاي حامل مهاجران به آفريقا باز گردند» و مقصودش نماينده سياهپوست مجلس از حزب «فرانسه نافرمان» نبوده است. مارين لوپن در پيامي توييتري نوشت «جنجال به پا شده از سوي رقباي سياسي ما، درشت‌گويي است و مردم فرانسه را فريب نخواهد داد.»
اين توضيحات از سوي گروه‌هاي حامي سوسياليست‌ها درپارلمان پذيرفته نشده است و معتقدند كه مخاطب اين سخن، نماينده حزب فرانسه نافرمان است. به اعتقاد تعدادي از نمايندگان، «نژادپرستي هميشه ما را در خود فرو برده است حتي در معتبرترين اماكن جمهوري فرانسه.» جناح حامي رييس‌جمهور ماكرون در اين باره شديدا ابراز تاثر نموده و مدعي است به‌كار برده شدن اين كلمات براي امانوئل ماكرون غيرقابل تحمل و ناراحت كننده بوده است. اليزابت بورن، نخست‌وزير در اين باره اعلام كرد كه «نژادپرستي در دموكراسي فرانسه جايي ندارد.»
بيلونگو، نماينده سياهپوست فرانسه در پاسخ به سخنان نماينده نژادپرست فرانسه اعلام داشته است: «امروز من را به رنگ پوستم بازگرداندند. من در فرانسه متولد شدم، من نماينده پارلمان فرانسه هستم. چهره واقعي راست افراطي اتحاد ملي نمايان شد.» اكثر نمايندگان پارلمان فرانسه نيز تصميم گرفته‌اند تا زماني كه يك واكنش بسيار سنگين به معاون حزب راست افراطي داده نشود، جلسه‌اي برگزار نكنند. اتحاد مردمي جديد اكولوژيك و اجتماعي (Nupes) نيز كه يك ائتلاف سياسي جناح چپ در فرانسه است، خواستار بالاترين مجازات براي فورناس شد.
چندي قبل سازمان ملل از فرانسه خواسته بود كه از آمارهايي بر اساس وابستگي‌هاي قومي و نژادي براي مبارزه با «نژادپرستي سيستماتيك» استفاده كند. كميسيون عالي حقوق بشر چندين كشور از جمله فرانسه را به تهيه آمار قومي - نژادي فراخوانده، روشي كه معمولا به طور سنتي در فرانسه رد مي‌شود. در فرانسه، هيچ سرشماري بر اساس وابستگي‌هاي قومي - نژادي وجود ندارد. اين همان چيزي است كه كميسارياي عالي حقوق بشر سازمان ملل متحد براي مبارزه با نژادپرستي پيشنهاد مي‌كند. در گزارشي كه در 28 ژوئن 2021 منتشر شد، گفته شده است كه بايد داده‌ها بر اساس نژاد يا مبدا تفكيك، جمع‌آوري و منتشر شود و اثرات قوانين، سياست‌ها و كاربرد آنها بر گروه‌هاي نژادي و قومي خاص تجزيه و تحليل شود. اين گزارش حتي فراتر رفته و تاكيد دارد كه «شناخت صريح مردم آفريقايي تبار در آمار نيز گامي در جهت شناخت هويت و ميراث آنهاست كه با حق كرامت آنها همراه است.»