فردوسی پور: جاي دانشجو زندان نيست
آيا عادل اپوزيسيون شده؟
گروه ورزش
درست روز آخر شهريور بود كه عادل فردوسي‌پور بعد از درخواست‌هاي زياد در فضاي مجازي براي موضع‌گيري نسبت به وقايع اخير مقابل دوربين نشست و نظرش را بيان كرد. مجري مشهور تلويزيون كه سال‌ها برنامه 90 را روي آنتن مي‌برد با چهره‌اي غمبار در آن ويديو گفت: «سلام به مردم عزيزم. مي‌دانم در اين روزها حال و روز خوبي از حوادث ناراحت‌كننده اخير نداريد. يك‌بار ديگر ضايعه تلخ از دست دادن مهسا اميني را به خانواده مهسا و مردم عزيز كشورم تسليت مي‌گويم. شما مردمي كه طي اين همه سال رنج و مرارت زيادي كشيديد. طي چند دهه گذشته در شرايط جنگ و تحريم و شرايط سخت اقتصادي و محدوديت‌هاي اجتماعي ايستادگي كرديد و صبوري و من افتخار مي‌كنم كه در كنار شما بودم. هوش و مظلوميت و شجاعت و وقار زنان و دختران سرزمين من همواره تحسين‌برانگيز بوده. آنها همواره دنبال احترام و حفظ و كرامت و شأن و حقوق انساني و شهروندي‌شان هستند. صداي مردم و مطالبات بحق‌شان بايد شنيده شود. پاسخ مطالبات مردم خشونت، محدوديت، قطع كردن اينترنت نيست به اميد روزهاي بهتر و آينده‌اي روشن براي ايران عزيزمان.»
در آن روزهاي پرالتهاب ويديوي عادل آنچنان‌كه انتظار مي‌رفت، ديده و شنيده نشد. لااقل در حد محبوبيت اين مجري كه تا پيش از اين حتي اظهارنظرش در مورد ليگ برتر انگليس هم وايرال ميليوني مي‌گرفت. برخي كاربران نوشتند اين‌جور اظهارنظرها در اين شرايط به درد كسي نمي‌خورد و عادل بايد موضع راديكال‌تري مي‌گرفت. برخي ديگر هم نوشتند فردوسي‌پور موضع درستي گرفته و نبايد از يك آدم فرهنگي و رسانه‌اي انتظار داشت كه چشم‌هايش را ببندد و بي‌پروا حرف بزند. البته عده ديگري هم در اين ميان بودند كه نوشتند كسي كه هنوز براي صداوسيما برنامه مي‌سازد اساسا به چه چيزي مي‌تواند نقد داشته باشد؟
واكنش كاربران به عادل فردوسي‌پور تقريبا كپي پيست واكنش به تمام چهره‌هاي سرشناس بود كه در آن روزها با انتشار ويديو يا متن مي‌خواستند موضع‌گيري كنند. واكنشي برگرفته از يك فضاي به شدت دوقطبي. اين فضاي دوقطبي بعد از حادثه دانشگاه شريف در مورد عادل شعله‌ور شد، چراكه او استاد اين دانشگاه است و خيلي‌ها انتظار موضع‌گيري سفت و سخت از او را داشتند. عادل انتظار موضع‌گيري را برآورده كرد و تا حدي راديكال‌تر از موضع‌گيري قبلي‌اش ظاهر شد. فردوسي‌پور در متني كوتاه نوشت: «تصاوير تلخ و تكان‌دهنده شب گذشته دانشگاه شريف، خشونت‌ها و ارعاب ناروا نسبت به دانشجويان فراموش نشدني است. در 23 سال دوران تدريس خود مشوق دانشجويان بودم تا براي ساختن فردايي بهتر در ايران بمانند. با چه نگاه و متر و معياري با فرزندان شريفي كه باعث رشد و ترقي و سربلندي ايران عزيزمان بوده‌اند چنين بي‌رحمانه رفتار مي‌كنيد و ديگر چگونه مي‌توان از آنها انتظار داشت تا باز هم بمانند و بسازند؟ بي‌ترديد تشكيل كلاس بدون حضور همه دانشجويان و در شرايط فعلي بي‌معناست. اميدوارم هر چه سريع‌تر دانشجويان بازداشت شده آزاد شوند و با رعايت حق آزادي بيان و انديشه در فضايي امن و آزاد و به دور از خشونت شرايط تشكيل كلاس‌ها فراهم شود.»
عادل چند روز بعد يك كنش كوچك ديگر هم از خودش نشان داد و در روزي كه سلف غذاخوري دانشگاه شريف به روي دانشجويان كه مي‌خواستند تفكيك جنسيتي سلف را بردارند بسته شده بود، خودش را به محوطه رساند و كنار دانشجوياني كه روي زمين سفره پهن كرده بودند و غذا مي‌خوردند به صرف غذا مشغول شد. جديدترين واكنش عادل فردوسي‌پور به اتفاقات اخير هم روز سه‌شنبه در جمع دانشجويان دانشگاه شريف رقم خورد و اين مجري تلويزيون با انتقاد از حضور نيروهاي لباس شخصي در دانشگاه و تاكيد بر احترام به زن و زندگي و آزادي اظهار داشت كه جاي دانشجو پشت ميله‌هاي زندان نيست. عادل كه در تجمع دانشجويان شريف پشت ميكروفن رفته بود، گفت: «با اساتيد دانشگاه بوديم و به اين فكر مي‌كردم آخر به چه دليلي عزيزان ما بايد زندان باشند؟ جاي دانشجو به هيچ‌وجه پشت ميله‌هاي زندان نيست. دانشجو نبايد ممنوع‌الورود شود. من فكر مي‌كنم نه تنها شما كه اساتيد دانشگاه و همه مردم ايران خواهان آزادي بي‌قيد و شرط بچه‌هاي دربند هستند. ممنوع‌الورودي‌ها مشكل‌شان برطرف شود و هيچ پرونده‌اي هم براي‌شان باز نشود كه فردا ستاره‌دار شوند و ارشد نتوانند بروند.اين خواسته حداقلي همه دانشجويان، نه تنها دانشجويان اينجا كه كل كشور است. كل دانشگاه‌هاي كشور دچار تنش‌هايي اينچنيني شده. كلي دانشجو الان در زندان هستند. كلي دانشجو داريم كه ممنوع‌الورود هستند و فكر مي‌كنم بديهي‌ترين اتفاقي كه بايد بيفتد تا شرايط عادي ترم برگردد، اين است كه بچه‌ها آزاد شوند و ممنوع‌الورود‌ها برگردند. شرايط مهيا شود، نيروهاي لباس شخصي خشونت به كار نبرند در قبال بچه‌هاي دانشجو.» در اين قسمت دانشجويان به شدت عادل را تشويق كردند و شعار «باشرف، باشرف» سر دادند. عادل در پايان اظهاراتش گفت: «الان كه شما سرود خوانديد من و همه اساتيد اشك از چشمان‌مان جاري بود. واقعا اتحاد شما و حضور شما دلگرم‌كننده است. ان‌شاءالله به زن به زندگي به آزادي احترام بگذاريم.»
عادل فردوسي‌پور در آخرين اظهاراتش نيز گرچه سعي كرد همان خط‌مشي متعادل قبلي خود را پيش ببرد، اما طبيعتا به دليل جابه‌جايي مرزهاي تعادل در اين روزها كمي بيشتر از گذشته راديكال به نظر رسيد. همين هم از چشم كاربران و رسانه‌ها دور نماند و خيلي‌ها پرسيدند آيا عادل مي‌خواهد از اين پس نقش اپوزيسيون را به خود بگيرد؟
فردوسي‌پور همواره يك چهره پرمناقشه بوده كه بعد از تعطيلي برنامه 90 به عنوان شخصي شناخته شد كه در دوگانه قدرت/ مردم در سمت مردم قرار گرفته و به همين دليل حذف شده. البته خيلي‌ها اين دسته‌بندي را قبول نداشتند و تذكر دادند اين تهيه‌كننده بدون هيچ مشكلي به كار و زندگي‌اش ادامه مي‌دهد و مساله خانه‌نشيني و حذف در مورد او صدق نمي‌كند. براي شاهد مثال هم به روي آنتن رفتن برنامه فوتبال 120 يا تدريس دانشگاه شريف يا حتي راه‌اندازي اپليكيشن فوتبال 360 اشاره مي‌كردند.
با اتفاقات اخير و موضع‌گيري‌هاي عادل مناقشه‌ها در مورد او بيشتر هم شده است. انتشار وسيع اظهارات او در دانشگاه شريف در رسانه‌هاي داخلي و خارجي و شبكه‌هاي اجتماعي با كامنت‌هاي چندين هزارتايي اين ادعا را ثابت مي‌كند. در روزهاي گذشته نهادهايي مثل صداوسيما نشان دادند نسبت به اظهارات منتقدانه چهره‌هاي سرشناس سخت‌گيري‌هاي بيشتري اعمال مي‌كنند. به عنوان مثال دو چهره تلويزيوني معروف يعني علي ضيا و محمد بحراني (صداپيشه جناب خان) از ممنوع الخروجي خود بابت موضع‌گيرهاي انتقادي خبر دادند. با اين اوصاف بايد ديد آيا عادل همچنان مي‌تواند به عنوان يك تهيه‌كننده در دستگاه صداوسيما بماند يا به فعاليت سابقش بدون مشكل ادامه دهد يا خير. آيا شرايط به‌گونه‌اي پيش خواهد رفت كه عادل فردوسي‌پور بيشتر و بيشتر به سمت موضع‌گيرهاي راديكال سوق داده شود يا نوع برخوردها با او متفاوت خواهد بود.