يادي از محمد نوري كه موسيقي را زبان اقوام جهان مي‌دانست
ميراث‌دار رنج و عشق فاخر
گروه هنر و ادبيات
محمد نوري متولد دي‌ماه ۱۳۰۸ در رشت به دنيا آمد. او موسيقي را زباني جهاني و از آنِ تمام اقوام و ملت‌هاي روي زمين مي‌دانست و از همين رو به اقتباس و الهام از هنر كلاسيك غرب معتقد بود. محمد نوري در چند دهه فعاليت هنري‌اش موسيقي كلاسيك غربي را با موسيقي بومي و محلي ايراني پيوند داد. برخي معتقد هستند كه او از پيشگامان و پايه‌گذاران موسيقي پاپ در ايران است. عشق به وطن از ماندگارترين تم‌هاي ساخته‌هاي او به شمار مي‌رود. محمد نوري همچنين برنده جايزه «خورشيد طلايي» (۵۰ سال صداي متفاوت و ماندگار) در سال ۷۸ از «جشنواره مهر» و همچنين داراي مدرك درجه يك هنري خوانندگي بود. او چند سال پيش از مرگش به عنوان چهره ماندگار نيز برگزيده شد. از اين هنرمند بيش از 300 قطعه آوازي به جا مانده است. اگرچه بسياري محمد نوري را با ترانه معروفش، «جان مريم» مي‌شناسند، اما ترانه‌ها و آثار ميهني او هم بسيار قابل اعتنا هستند و همچنان زمزمه مي‌شوند و شايد يكي از مشهورترين آنها را بتوان «رنج دوران» ناميد. رنجي كه زاييده عشقي فاخر است. رنجي كه با پرسشي ساده آغاز مي‌شود؛ رنجي كه تنها براي دانستن نام يك گل، با مرارت‌ها همراه است؛ اوج اين رنج كه صلابتِ بردنش در صداي محمد نوري پيداست، دقيقا همانجاست كه نام ايران مي‌آيد: «ما براي آنكه ايران خانه خوبان شود/ رنج دوران برده‌ايم/ ما براي آنكه ايران گوهري تابان شود/ خون دل‌ها خورده‌ايم». محمد نوري را پرورشيافته گونه‌اي از موسيقي به شمار ميآورند كه در دهه ۲۰ خورشيدي به واسطه ورود موسيقي پلي‌فوني يا چند صدايي در موسيقي مردمي و پاپ كشورهاي گوناگون به جامعه در حال توسعه ايران هم نفوذ كرد. از آنجا كه نوري به زبان خارجي تسلط داشت و به رشته‌هاي تئاتر و موسيقي و همچنين با ادبيات فارسي آشنا بود؛ همه اينها باعث شد كه به قول برخي هنرمندان، آثارش نه تنها به موسيقي كلاسيك پهلو مي‌زد، بلكه سرشار از نغمه‌هاي بومي و ملي نيز بود. محمد نوري سرانجام پس از سال‌ها مبارزه با بيماري سرطان مغز استخوان در شامگاه ۹ مرداد ۱۳۸۹ در بيمارستان جم در تهران به ديار باقي شتافت.