در روزهاي گذشته اخبار ضدونقيضي درباره مهم‌ترين پياده‌راه نصف جهان مطرح شده است
بازگشت خودرو به چهارباغ عباسي؟
منتقدان مي‌گويند خودرومحور شدن چهارباغ عباسي سيلي ديگري بر پيكر خشك اصفهان خواهد بود
آزاده سليمان‌نژاد
خيابان چهارباغ عباسي اصفهان نمادي از دوران شاه عباس صفوي است كه بيش از ۴۰۰ سال قدمت دارد و همواره به عنوان يكي از زيباترين خيابان‌هاي دنيا شناخته شده است، برخي معتقدند كه شاردن و تاورنيه خيابان شانزه‌ليزه فرانسه را از روي اين گذر تاريخي كپي‌برداري كرده‌اند.
بنا بر منابع تاريخي چهارباغ عباسي در گذشته‌هاي دور و در عصر سلسله‌هاي مختلف به صورت پياده‌رو بوده و زماني هم با درشكه در آن تردد انجام مي‌گرفت، البته اين گذر در دوره قاجار و پهلوي رويكرد خود را از دست داد و به روي خودروها باز شد تا جايي كه ماشين‌هاي سنگين هم در اين خيابان تاريخي رفت و آمد داشته‌اند، روند خودرومحور بودن گذر چهارباغ عباسي ادامه داشت تا اينكه حدود 4 سال پيش شهردار وقت اصفهان كه به نظر مي‌رسيد بيش از بقيه دغدغه آثار فرهنگي اصفهان را دارد اقدام به سنگ‌فرش و پياده‌راه كردن اين خيابان كرد. خوشبختانه چند سالي است كه تن چهارباغ از شر لاستيك خودروها و ماشين‌هاي سنگين راحت شده و به جاي آن تبديل به تفرجگاه شهروندان و مسافران شده است. درختان سر به فلك كشيده به همراه ابنيه تاريخي و فرهنگي و گذرگاه‌هاي شكيل و راهرو‌هاي سنگ‌فرش تلفيق زيبايي از طبيعت و هنر و معماري در اين خيابان تشكيل داده‌اند، وجود ميز و صندلي‌هاي جلوي اغذيه‌فروشي‌ها، نيمكت‌هاي مخصوص استراحت، كافه‌ون‌هاي نقلي و جذاب به همراه موسيقي ملايم و گوش‌نواز با عطر انواع قهوه و دمنوش نيز اين مكان را تبديل به محلي ايمن و دنج براي شهروندان كرده بود، در سال‌هاي اخير نيز برپايي برنامه‌هاي فرهنگي مذهبي در مناسبت‌هاي مختلف موجب جذب جوانان بيش از گذشته به اين گذر شده است، به طوري كه مراسم روضه‌خواني محرم و صفر و در ماه رمضان مراسم جزءخواني قرآن كريم حال و هواي اين گذر را خواستني‌تر كرده است، خلاصه اينكه هر كس با هر سليقه و گرايش به محض ورود به چهارباغ عباسي مي‌تواند كمي از روزمرّگي خارج شود و حال دلش كوك شود، چراكه اين ذات و ميراث مكان‌هاي اصيل و فرهنگي است كه دلخوشي مردمانش باشد.
اما مدتي است كه زمزمه‌هايي در مورد اين گذر فرهنگي به گوش مي‌رسد كه نگراني مردم و دوستدارانش را برانگيخته است، شايعه‌اي كه خبر از ماشين‌رو شدن دوباره چهارباغ دارد. برخي شنيده‌ها حاكي از طرح مسائل امنيتي و فرهنگي است و برخي ديگر نيز تاثير اين گذر را روي بار ترافيكي شهر اصفهان يا موضوعات ديگر مطرح كرده‌اند، البته آنچه در ظاهر امر مشخص است اينكه مسوولان با وجودي كه اعلام كرده‌اند اين حرف و حديث‌ها شايعه است مخالفت خود را نيز با ورود ماشين به اين گذر اعلام كرده‌اند، همشهري آنلاين اواخر آذر ماه نوشت، رييس شوراي اسلامي شهر اصفهان با اشاره به شايعه ماشين‌رو شدن دوباره گذر چهارباغ كه اخيرا مطرح شده است، گفته اين موضوع به هيچ عنوان صحت ندارد و در دستور كار شورا و شهرداري اصفهان نيست. محمد نور صالحي با بيان اينكه منبع انتشار اين شايعه در دست نيست، گفته: در برنامه شورا براي چهارباغ عباسي، اين گذر پياده‌رو با رويكرد فرهنگي و داراي محور تاريخي است؛ چراكه نبض حركت و نشاط همراه با رونق اقتصادي و كيفيت مطلوب كسب‌وكار در اين گذر جريان دارد. در گفت‌وگو با مسوولان و اعضاي شوراي اسلامي شهر با نقطه نظرات آنان درخصوص اين طرح آشنا شده‌ايم. رييس كميسيون هوشمند‌سازي و حمل و نقل شوراي اسلامي شهر اصفهان با اعلام اينكه تا زماني كه موضوعي به ما ارجاع نشود، نمي‌توانيم درمورد آن نظر بدهيم، گفت؛ موضوع خودرومحور شدن خيابان چهارباغ عباسي تاكنون در شورا مطرح نشده است، قرباني در پاسخ به اين پرسش «اعتماد» كه اگر اين موضوع تاكنون در شورا و كميسيون مطرح نشده چرا رييس شورا به صراحت موضع و مخالفت خويش را با خودرومحور شدن چهار باغ اعلام كرده‌اند، پاسخ داد؛ وي نظر شخصي خود را بيان كرده است. سرهنگ كريمي معاونت اجتماعي پليس راهور استان اصفهان نيز در مورد تاثير ماشين‌رو شدن چهارباغ روي ترافيك شهر حاضر به گفت‌وگو نشد و اعلام كرد صفر تا صد اين موضوع مربوط به شهرداري است نه ما و بنابراين در اين حوزه صحبت نمي‌كنم.
در ادامه با معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري اصفهان گفت‌وگو كرده‌ايم. حسين حق‌شناس در اين باره به صراحت به «اعتماد» گفت: خودرومحور شدن گذر چهارباغ عباسي تاثير مهمي در كاهش ترافيك شهر ندارد. به گفته او مديريت شهري اصفهان مخالف خودرومحور شدن گذر فرهنگي چهارباغ هستند. حق‌شناس در ادامه گفت، زماني كه مطالعات جامع حمل و نقل و عارضه‌سنجي ترافيكي انجام مي‌شد مصوب شد، محور چهارباغ عباسي، خيابان سپه و ميدان نقش جهان پياده‌راه باشد، چنانچه به گفته او در همه دنيا مراكز تاريخي و گردشگري پياده‌راه هستند. او افزود: انجام اين طرح با استقبال زياد شهروندان روبه‌رو شد و همچنان شاهد هستيم كه در ايام مختلف سال به خصوص روزهاي تعطيل مردم از اين مكان‌ها به عنوان مسير ايمن براي سپري كردن اوقات فراغت استفاده مي‌كنند. معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري اصفهان درخصوص تاثير خودرومحور شدن چهارباغ روي بار ترافيكي شهر اصفهان گفت: در ادبيات حمل و نقل مسيرهايي مي‌تواند در كاهش ترافيك موثر باشد كه از دوطرف باز و نقش عملكردي و شرياني مهمي داشته باشد، وي افزود: يك‌طرف محور چهارباغ عباسي، سي‌و‌سه‌پل قرار دارد كه پياده‌راه است و به دليل مسائل گردشگري و وجود ابنيه تاريخي امكان تردد خود رو ندارد، بنابراين خودروهايي كه در چهارباغ تردد كنند براي عبور از مسير زاينده‌رود مجبورند از پل آذر يا پل فردوسي عبور كنند و باز همان ترافيك را در تقاطع‌ها خواهيم داشت. حق‌شناس اين را نيز گفت كه در مورد زمزمه‌هاي اخير در مورد خودرومحور شدن خيابان چهارباغ عباسي يك‌سري بحث‌هاي امنيتي يا فرهنگي در چهارباغ مطرح است كه جزو دغدغه‌ها و مسائل فرهنگي اين گذر است، حال كه موضوع دغدغه فرهنگي مطرح شد، نبايد نظر برخي مدعيان فرهنگ را نيز ناديده گرفت، يك فعال فرهنگي معتقد است خيابان چهارباغ عباسي زماني محل تجمع و گردهمايي هنرمنداني چون حسن كسايي، تاج و ديگران بوده است. به گفته صالحي وجود كتابفروشي‌هاي مختلف، برگزاري تئاتر‌هاي خياباني، فروش وسايل فرهنگي مانند گرامافون و غيره كه زماني موجب حفظ وجهه فرهنگي اين مكان شده بود، با پياده‌راه شدن در سال‌هاي اخير پاتوق اغذيه‌فروشي‌ها و فروشگاه‌هاي تجهيزات جانبي موبايل و لباس و پوشاك شده است. او در اين باره به «اعتماد» مي‌گويد: قرار بود با پياده‌راه شدن گذر فرهنگي چهارباغ شاهد رشد موسيقي خياباني، تئاتر خياباني، كتابفروشي و... باشيم، اما اين اتفاق همچنان نيفتاده و به جاي آن فراواني اغذيه‌فروشي‌ها و دورريز مواد غذايي اين گذر را تبديل به پاتوق سگ و موش و گربه كرده است. به گفته رضا صالحي اصل موضوع اين است كه گذر چهارباغ عباسي چه ماشين‌رو باشد چه پياده‌رو به هر حال فرهنگي نيست. اما يك فعال محيط‌زيست نظر ديگري در اين باره دارد، چراكه محكم و مطمئن مي‌گويد در صورتي كه قرار باشد مجددا اين خيابان ماشين‌رو شود فاجعه‌اي در انتظار چهارباغ است. اسماعيل كهرم، مشاور رييس سابق سازمان حفاظت محيط‌زيست در امور محيط طبيعي، بوم‌شناس و فعال محيط‌زيست با تاكيد بر اينكه چهارباغ نه تنها در ايران بلكه در جهان بي‌همتا است در گفت‌وگو با نسل فردا گفته من نمي‌دانم اين شايعه را چه افرادي ترويج داده‌اند اما حتي اگر در حد شايعه هم باشد خيانتي به اصفهان و ايران كرده‌اند. به اعتقاد كهرم اگر اين شايعه تبديل به واقعيت شود اثرات جبران‌ناپذيري به دنبال خواهد داشت و طي سال‌هاي آينده چهارباغ ديگر ماهيتي نخواهد داشت. تا اينجاي گزارش و گفت‌وگو‌ها مي‌توان نتيجه را گرفت كه باز شدن پاي ماشين‌ها به خيابان چهارباغ عباسي نه تاثيري در كاهش ترافيك اصفهان دارد و نه مي‌تواند اين گذر را تبديل به گذري فرهنگي كند چه بسا كه تردد خودروها به گفته كهرم مي‌تواند ماهيت اين مكان را نيز از بين ببرد، تنها مي‌ماند يك موضوع و آن مسائل امنيتي است، رييس شوراي اسلامي شهر اصفهان چندي پيش در اين خصوص به ايرنا گفته بود با توجه به حوادث و اتفاقات ماه‌هاي اخير كه افرادي اقدام به برهم زدن نظم و آرامش
نه تنها در محور چهارباغ، بلكه در كل شهر كردند، طبيعي است كه نيروهاي نظامي و انتظامي براي ايجاد امنيت در فضاي شهر اقدام مي‌كنند، نور صالحي همچنين در گفت‌وگويي به «اعتماد» گفت: «با توجه به اينكه در آشوب‌هاي اخير گذر فرهنگي چهارباغ محل تجمع مردم بود، وجود كافه‌ون‌ها و ميز و صندلي‌ها در اين مسير به تجمعات دامن مي‌زد و بنابراين حذف اين كافه‌ون‌ها و ميز و صندلي‌ها در چهارباغ سبب ايجاد اين شايعات شده است»، البته وجود راه‌درو‌هاي فراوان در گذر چهارباغ عباسي خود موضوع ديگري است. ناگفته نماند محمد نور صالحي در پاسخ به اين سوال كه شايعه خودورمحور شدن چهارباغ از كجا نشأت گرفته توپ را در زمين خبرنگاران انداخت و گفت: اين مطلب براي اولين‌بار توسط خبرگزاري‌ها مطرح شده است. آنچه مسلم است اينكه توضيحات اعضاي مديريت شهري و ديگر مسوولان اصفهان مي‌تواند اين موضوع را از يك شايعه فراتر ببرد، چراكه بعيد به نظر مي‌رسد بخواهند صرفا به يك شايعه مطبوعاتي پاسخ دهند و تازه كاسه كوزه آن را بر سر مطبوعات بشكنند. پس تنها يك فرضيه مي‌ماند، اينكه طرح موضوع خودرومحور شدن چهارباغ از طرف نهادي است كه مديريت شهري اصفهان جرات اشاره به نام آن نهاد را ندارد.