آسمان تهران در ۱۴۰۱ تنها ۲ روز پاك را به خود ديده است
تاييد مازوت‌سوزي در ۱۴ نيروگاه بخاري كشور
معاون سازمان محيط‌زيست اعلام كرد تنها در ۱۶۴ جايگاه سوخت كشور گازوييل استاندارد توزيع شده است
گروه اجتماعي |همچنان نفس كشيدن در ايران و در راس آن پايتخت كشور سخت است و به نظر هم نمي‌آيد تلاشي جدي براي بهبود هوا در جريان باشد. دو روز خطرناك، دو روز بسيار ناسالم، ۲۳ روز ناسالم، ۱۱۵ روز ناسالم براي گروه‌هاي حساس، ۱۴۸ روز قابل قبول و تنها دو روز پاك؛ اين خلاصه وضعيت هواي تهران در روزهاي سپري شده از سال ۱۴۰۱ تا ۱۶ دي است و هر روز هم بر شدت آلودگي و تعداد روزهاي ناسالم افزوده مي‌شود. شرايط در جنوب ايران و به خصوص خوزستان حتي از پايتخت هم بدتر است و انتشار گزارشي در شماره ۱۴ دي روزنامه اعتماد نشان مي‌داد كه خوزستان تاكنون چهار بحران تنفسي را پشت سرگذاشته و نه تنها گردوخاك بهار و تابستان كه حتي باران پاييزي هم صدها شهروند اين استان را به دليل بيماري‌هاي تنفسي روانه بيمارستان كرد. علاوه‌براين پيش از اين هم گزارش «چرا داريم خفه مي‌شويم؟» كه در شماره ۱۱ دي «اعتماد» منتشر شد هم نشان مي‌داد كه ميزان دي‌اكسيدگوگرد هواي كشور در سه سال گذشته بيش از ۳۰ درصد افزايش يافته كه خود يك هشدار جدي براي سلامت ايرانيان است؛ مرگ زودرس سالانه بيش از ۲۶ هزار نفر در كشور و ابتلاي ده‌ها برابر همين ۲۶هزار نفر به بيماري‌هاي مزمن و مهلك قلبي و ريوي تنها بخشي از نتايج چنين وضعيتي است؛ هر چند كه تبعات و خسارات اقتصادي اين آلودگي مثنوي هفتادمن ديگري است. در چنين شرايطي حالا سازمان بالادست در قانون هواي پاك، بالاخره پذيرفت كه نيروگاه‌هايي در كشور از مازوت استفاده مي‌كنند. در اين باره همين ديروز سرپرست مركز ملي هوا و تغيير اقليم سازمان حفاظت محيط‌زيست ضمن تاكيد بر نبود مازوت‌سوزي در تهران گفت: از بين ۱۶ نيروگاه بخاري در كشور ۱۴ نيروگاه مازوت‌سوزي دارند. «داريوش گل‌عليزاده» كه با ايسنا سخن مي‌گفت درباره مازوت‌سوزي در نيروگاه‌هاي بخاري تهران گفت: «مازوت در نيروگاه‌هاي بخاري يا توسط صنايع سوزانده مي‌شود اما صنايع ما در چند روز اخير قطعي گاز نداشتند كه بخواهند به سمت سوخت دوم و مازوت‌سوزي روند. نيروگاه‌هاي‌مان نيز مازوت‌سوزي نداشته‌اند.» او كه چنين توضيحي را پيش‌تر هم در گفت‌وگو با «اعتماد» مطرح كرده بود به‌تازگي اما نكات ديگري را هم مطرح كرد: «از ۱۶ نيروگاه بخاري در كشور ۱۴ نيروگاه مانند نيروگاه طوس در مشهد، مفتح در همدان، سهند بناب در تبريز، ايرانشهر در سيستان‌وبلوچستان، شهيد منتظري در اصفهان، شهيد منتظر قائم در البرز، شهيد رجايي در قزوين و بندرعباس، مازوت‌سوزي دارند.» سرپرست مركز ملي هوا و تغيير اقليم سازمان حفاظت محيط‌زيست علت آلودگي هوا را مازوت‌سوزي ندانست و افزود: «به عنوان نمونه تا دو سال گذشته در تبريز مازوت‌سوزي نداشتيم اما آلودگي هوا بود. در اين مواقع مي‌توان گفت مصرف مازوت عامل ايجاد آلودگي هوا نيست اما مي‌تواند در شهرهايي كه در مجاورت نيروگاه‌ها هستند، تشديدكننده آلودگي هوا باشد. بدين جهت در سال‌هاي گذشته با وجود مصرف صرفا گاز، به علت وارونگي دما، آلودگي هوا داشتيم.» گل‌عليزاده همچنين در واكنش به نامه منتشرشده كه محيط‌زيست از مازوت‌سوزي بيش از چهار نيروگاه خبر داشته اما آن را تكذيب كرده است، اظهار كرد: «ما هيچ‌وقت مازوت‌سوزي در كشور را تكذيب نكرديم. تنها مازوت‌سوزي در تهران را تكذيب مي‌كنيم، چراكه واقعا چنين چيزي وجود ندارد.» او همچنين در پاسخ به اين اين پرسش كه آيا نيروگاه بخاري منتظر قائم در البرز به علت نزديكي به تهران بر آلودگي پايتخت تاثير ندارد، گفت: «مسير باد داراي اهميت است. منتظر قائم حدود سه هفته است كه به علت كمبود گاز و براي توسعه درحال مازوت‌سوزي است. انتشار آلودگي از منتظر قائم به سمت شهر قدس و اسلامشهر خواهد بود.» گل‌عليزاده در پايان به علت آلودگي هواي تهران اشاره كرد و گفت: «در نيمه دوم سال كه وارد فصل سرد مي‌شويم، باتوجه به وارونگي دما، عدم وزش باد و سكون هوا آلودگي هوا را خواهيم داشت. در سال ۹۷ شرايط جوي بسيار خوبي به علت باد و باران داشتيم، به گونه‌اي كه سال ۹۷ از بهترين سال‌ها به جهت تعداد روزهاي سالم و شرايط مطلوب بود.»
گازوييل استاندارد فقط در ۱۶۴ جايگاه سوخت
تاييد مازوت‌سوزي از سوي سازمان محيط‌زيست درحالي است كه به تازگي اين سازمان اعلام كرد كه گشت و پايش ويژه شبانه در مناطق جنوب تهران اجرا شده و خروجي نيروگاه‌ها و كارخانجات بررسي مي‌شود. براساس توضيح از روابط عمومي حفاظت محيط‌زيست استان تهران، ايرج حشمتي در حاشيه اين گشت و پايش، با اشاره به اينكه سازمان حفاظت محيط‌زيست برنامه‌هاي خود را درخصوص كنترل و كاهش آلودگي هوا، از شهريور ماه آغاز كرده است، گفت: «در اين خصوص دستورالعملي تهيه و به تمام استان‌ها به ويژه كلان‌شهرها و استانداري‌ها ابلاغ شد كه براساس آن تمامي دستگاه‌هاي اجرايي ذي‌ربط، صنايع و مراكز معاينه فني موظف شدند در راستاي كاهش آلودگي هوا در نيمه دوم سال، اقدامات و برنامه‌هاي خود را اجرا كنند.» او در ادامه با بيان اينكه همزمان با افزايش آلودگي هوا در كلان‌شهرها، گشت و پايش ويژه ادارات كل محيط‌زيست استان‌ها آغاز شد، افزود: «بخش زيادي از آلودگي‌هايي كه در شب به خصوص در كلان‌شهرها شاهد آن هستيم، ناشي از فعاليت كارگاه‌ها يا واحدهاي بازيافتي غيرمجاز و پسماندسوزي است كه در اين خصوص مكاتباتي با دادستان‌ها براي تسريع در جلوگيري از فعاليت اين واحدها در اين ايام انجام شده است.» معاون محيط‌زيست انساني سازمان حفاظت محيط‌زيست همچنين به اجراي پايش‌هاي مشترك با دانشگاه‌هاي علوم پزشكي در برخي كلان‌شهرها اشاره كرد و گفت: «بيش از ۳۰ هزار پايش از ابتداي سال تاكنون انجام شده كه حدود ۱۵ هزار مورد آن در اين چند ماه اخير بوده و در بسياري از موارد اخطاريه‌هاي لازم صادر و پيگيري‌هاي قضايي انجام شده است.» بخش مهم سخنان حشمتي اما به توضيحاتش درباره كيفيت سوخت جايگاه‌هاي سوخت كشور برمي‌گردد؛ معاون محيط‌زيست انساني سازمان حفاظت محيط‌زيست به نبود توزيع گازوييل با استاندارد يورو ۴ در همه جايگاه‌هاي سوخت كشور اشاره كرد و افزود: «سوخت نفتگاز يورو ۴ و ۵ در ۱۶۴ جايگاه در كلان‌شهرها و محورهاي مواصلاتي توزيع مي‌شود كه انتظار داريم با برنامه‌ريزي و اقدامات لازم ازسوي وزارت نفت، توزيع سوخت استاندارد در سراسر كشور انجام شود و در حال حاضر استفاده از سوخت غيراستاندارد در تشديد آلودگي هوا نقش موثري دارد.» حشمتي در توضيح اين موضوع هم گفت: «وزارت نفت موظف بوده از ابتداي سال ۱۴۰۰ سوخت توزيعي در تمام جايگاه‌هاي سوخت را با استاندارد يورو ارايه كند، اما از برنامه عقب است و انتظار داريم وزارت نفت در اين خصوص اقدامات لازم را به سرعت انجام داده و سوخت‌هاي توزيعي از استاندارد ملي برخوردار باشد.» اين سخنان درحالي است كه پيش‌تر و همين سه روز پيش، معاون قضايي دادستان كل كشور از احضار حداقل ۴ دستگاه از سازمان‌ها و نهادها كه موظف به اجراي قانون هواي پاك بودند، به دستگاه قضايي خبر داد و اعلام كرد كه اين پرونده تحت عنوان ترك فعل گزارش شده است. غلامعباس تركي در اين باره و درخصوص آخرين جزييات پرونده عدم اجراي قانون هواي پاك، گفته بود: «گزارشاتي كه از آلودگي هوا از طرف كميسيون اصل نود و هيات‌رييسه مجلس شوراي اسلامي به قوه قضاييه ارسال شده بود، جهت رسيدگي به دادسراي تهران ارجاع شد، در حال حاضر هر دو گزارش دريافتي از قوه مقننه در دادسراي تهران در حال رسيدگي است. رسيدگي به پرونده آلودگي هواي پايتخت در دادسراي تهران در دست رسيدگي است و از باب حقوق عامه مورد بررسي قرار مي‌گيرد؛ بازپرس محترم اين پرونده در جهت تكميل تحقيقات، موضوع را به سازمان بازرسي كل كشور ارجاع داده‌اند كه سازمان بازرسي، تحقيقات جامعي داشتند و گزارش آن را براي بازپرس رسيدگي پرونده، ارسال كرده‌اند. تاكنون حداقل نام ۴ دستگاه از سازمان‌ها و نهادها كه موظف به اجراي قانون هواي پاك بودند، تحت عنوان ترك فعل در اين پرونده گزارش شده است.» حالا بايد منتظر ماند و ديد كه آيا اين بررسي‌ها، تشكيل پرونده‌ها، تاييد مازوت‌سوزي و ديگر اخبار اعلام‌شده مي‌تواند زمينه نفس كشيدن شهروندان را فراهم كند يا اينكه همچنان بايد منتظر وزش باد ماند؟