جنايت تكراري در كرانه باختري

محمدحسين لطف‌الهي

مقام‌هاي فلسطيني روز پنجشنبه 26 ژانويه اعلام كردند كه در پي حمله سربازان اسراييلي به اردوگاه جنين در كرانه باختري كه به كشته و زخمي شدن 29 فلسطيني منجر شد، همكاري‌هاي امنيتي با اسراييل را به حالت تعليق در خواهند آورد. 

چرا اين خبر اهميت دارد؟
اين اقدام فلسطيني‌ها كه در واكنش به جنايت‌هاي اسراييل در مناطق اشغال شده كرانه باختري صورت مي‌گيرد، مي‌تواند تنش در سرزمين‌هاي اشغالي را پيش از سفر آنتوني بلينكن به منطقه كه شامل سفر به تل‌آويو و كرانه باختري براي ديدار با مقام‌هاي اسراييلي و فلسطيني هم خواهد بود، تشديد كند.  محمود عباس، رييس تشكيلات خودگردان فلسطين در بيانيه‌اي اعلام كرد كه همكاري‌هاي امنيتي از اين پس برقرار نخواهد بود. براساس اين بيانيه، فلسطيني‌ها به سرعت مساله را به شوراي امنيت ارجاع خواهند داد و از سازمان ملل متحد خواهند خواست در مساله دخالت كنند. فلسطيني‌ها همچنين پيگيري درخواست‌شان براي تبديل شدن به يك عضو كامل سازمان ملل متحد را از سر خواهند گرفت. اين بيانيه مي‌گويد مقام‌هاي فلسطيني از ديوان بين‌المللي كيفري خواهند خواست كه حوادث پيش آمده در اردوگاه جنين را به يكي از محورهاي تحقيقات از اسراييل اضافه كنند.  صالح العاروري، معاون دفتر سياسي حماس هم گفت كه اسراييل تاوان كشتار جنين را خواهد داد و مقاومت ما شكسته نخواهد شد و پاسخ اين جنايت نيز به تاخير نخواهد افتاد. 

در اردوگاه جنين چه گذشت؟
به گزارش الجزيره، نيروهاي نظامي اسراييل در توجيه اين عمليات مي‌گويند: «نيروهاي ويژه» به جنين ارسال شدند تا تعدادي از مبارزان وابسته به جهاد اسلامي را كه «مظنون به برنامه‌ريزي براي عمليات تروريستي» بودند، بازداشت كنند. به گفته اسراييلي‌ها در درگيري‌هايي كه در اردوگاه جنين اتفاق افتاد تعدادي از «رزمندگان فلسطيني» هدف گلوله قرار گرفتند و هيچ سرباز اسراييلي زخمي نشد. 
وزارت بهداشت فلسطين روايت كاملا متفاوتي دارد. به گزارش خبرگزاري رسمي فلسطين اين وزارتخانه روز پنجشنبه اعلام كرد: «نيروهاي اسراييلي صبح پنجشنبه به شهر جنين و اردوگاه حمله كردند كه به درگيري ميان ده‌ها فلسطيني و نظاميان اسراييل منجر شد. نيروهاي اسراييلي در اين حملات از گلوله‌هاي جنگي و گاز اشك‌آور استفاده كردند. وزارت بهداشت فلسطين اعلام كرد كه نيروهاي اسراييلي گاز اشك‌آور را مستقيما به داخل بيمارستان دولتي جنين پرتاب كردند كه منجر به خفگي ده‌ها بيمار شد. آنان همچنين برق اردوگاه را قطع و از ورود آمبولانس و خبرنگاران به آنجا جلوگيري كردند و يك آمبولانس را نيز هدف قرار دادند.» وزارت بهداشت فلسطين مي‌گويد: «در پي اين حمله 9 نفر از جمله يك زن شهيد و 20 نفر مجروح شدند كه حال 4 نفر از آنان وخيم است.» وزارت امور خارجه فلسطين هم در بيانيه‌اي به اين حمله نيروهاي اسراييلي واكنش نشان داد و آن را محكوم كرد. در بيانيه وزارت خارجه فلسطين آمده است: «اگر جامعه بين‌الملل و دولت امريكا اكنون و باتوجه به اين صحنه‌هاي وحشيانه و جنايات نيروهاي اشغالگر اسراييل اقدامي نكنند، پس چه زماني مي‌توانند براي موفقيت در اصول و مواضع خود و حفظ آنچه از اعتبارشان باقي مانده است، اقدام كنند؟»  الجزيره نوشته است در طول سال 2022، مجموعا 170 نفر كه اغلب غيرنظامي بودند در حملات مشابه اسراييل به اردوگاه جنين و كرانه باختري جان خود را از دست داده‌اند. 
امريكا مخالف تصميم فلسطين است
ايالات‌متحده در نخستين موضع‌گيري خود به حمايت از موضع اسراييل پرداخت و با تصميم فلسطين براي تعليق همكاري‌هاي امنيتي با اسراييل مخالفت كرد. به گزارش رويترز، باربارا ليف، دستيار وزير خارجه امريكا در امور شرق نزديك در يك نشست توجيهي با خبرنگاران در اين باره گفت: «ما فكر نمي‌كنيم اين تصميم (تعليق همكاري‌هاي امنيتي) تصميم درستي باشد. بسيار اهميت دارد كه دو طرف همكاري‌هاي امنيتي را تقويت و حتي تعميق كنند. ما به گفت‌وگو با هر دو طرف تا زمان رسيدن وزير امور خارجه به منطقه ادامه خواهيم داد.» به گفته او، دولت بايدن از صبح روز پنجشنبه با مقام‌هاي فلسطين و اسراييل در تماس بوده و هر دو طرف را به تنش‌زدايي و جلوگيري از بروز بحران‌هاي امنيتي بزرگ‌تر در كرانه باختري تشويق كرده است. 
ند پرايس، سخنگوي وزارت خارجه امريكا هم در بيانيه‌اي كه عصر روز پنجشنبه منتشر شد، تاكيد كرد: «نياز فوري به همكاري همه طرف‌ها براي تنش‌زدايي، ارتقاي روابط امنيتي و جلوگيري از مرگ غيرنظاميان در كرانه باختري وجود دارد.» پرايس تاكيد كرد كه ايالات‌متحده «نگراني‌هاي كاملا واقعي امنيتي اسراييل» را به رسميت مي‌شناسد اما همزمان از چرخه خشونت در كرانه باختري «عميقا» ابراز نگراني كرد. پيش از او، ودانت پاتل سخنگوي وزارت خارجه امريكا در يك نشست خبري، عمليات اسراييل را «عمليات ضدتروريستي» معرفي كرده بود. 
يك مقام آگاه ديپلماتيك به اكسيوس گفته تور ونسلند، فرستاده ويژه سازمان ملل متحد روز پنجشنبه به مقام‌هاي فلسطيني هشدار داده بود كه از تعليق همكاري‌هاي امنيتي با اسراييل پرهيز كنند، چرا‌كه اين مساله تبعاتي منفي در پي خواهد داشت. او از مقام‌هاي اسراييلي هم خواسته بود كه گام‌هاي فوري براي آرام كردن فضا بردارند. 

واكنش كشورهاي عربي
اتحاديه عرب و شوراي همكاري حمله نيروهاي اسراييلي به شهر و اردوگاه جنين را كه منجر به كشته شدن 9 نفر شد، به ‌شدت محكوم كردند. به گزارش ميدل ايست نيوز، وب سايت اتحاديه كشورهاي عربي اعلام كرد كه «احمد ابوالغيط»، دبيركل اين اتحاديه با شديدترين الفاظ حمله به شهر و اردوگاه جنين را كه توسط نيروهاي اشغالگر اسراييل انجام شد، محكوم مي‌كند. ابوالغيط گفت: سكوت در برابر حمله به مناطق مسكوني و بيمارستان‌ها و كشتار فلسطيني‌ها به اين شكل فجيع كه در جنين شاهد آن هستيم، تهديدي براي بحراني‌تر شدن وضعيت در سرزمين‌هاي اشغالي و از دست رفتن كنترل اوضاع است. نايف فلاح مبارك الحجرف، دبيركل شوراي همكاري نيز ادامه تهاجمات اسراييل به شهرهاي اشغالي فلسطين و حملات مكرر به آنها را كه آخرين آن تجاوز به شهر جنين بود به ‌شدت محكوم كرد. الحجرف از جامعه جهاني خواست تا در برابر اين جنايت شنيع و ادامه‌دار عليه مردم فلسطين مداخله فوري و از آنها حمايت كند. 
مقام‌هاي فلسطيني پيش‌تر نيز در ماه مه سال 2020 در پي تشكيل كابينه بنيامين نتانياهو كه برنامه اضافه كردن بخش‌هاي بزرگ‌تري از كرانه باختري را به طرح‌هاي اسراييل داشت، همكاري‌هاي امنيتي با اسراييل را تعليق كرد.  اين همكاري‌هاي امنيتي چند ماه بعد، پس از عقب‌نشيني دولت نتانياهو از طرح الحاق مناطق بيشتري از كرانه باختري و در نتيجه توافق ابراهيم ازسر گرفته شد. 
اين‌بار نيز اين اتفاق در شرايطي رخ داده كه كمتر از يك ماه از تشكيل دولت جديد اسراييل به نخست‌وزيري بنيامين نتانياهو مي‌گذرد. 

سفر رييس سازمان CIA به تل‌آويو
ويليام برنز، رييس سازمان اطلاعات مركزي ايالات‌متحده روز پنجشنبه عازم تل‌آويو شد. او به كرانه باختري هم رفت و با مقام‌هاي ارشد اسراييل و فلسطين از جمله همتايان خود در سرويس‌هاي اطلاعاتي اسراييل و فلسطين ديدار داشت. 
اين سفر هر چند يك سفر از پيش برنامه‌ريزي شده به حساب مي‌آمد اما با توجه به تشديد قابل توجه تنش‌ها ميان اسراييل و فلسطين كاملا تحت تاثير قرار گرفت. 
سازمان اطلاعات مركزي امريكا (CIA) روابط نزديكي با سازمان اطلاعاتي فلسطين دارد و حتي زماني كه دونالد ترامپ رييس‌جمهور پيشين ايالات متحده روابط امريكا و فلسطين را به مرز نابودي كشاند، اين كانال تنها راه ارتباطي فعال ميان ايالات متحده و فلسطين باقي ماند. اين سازمان همچنين در حمايت از همكاري‌هاي امنيتي اسراييل و فلسطين نقش بسيار مهمي را ايفا مي‌كند. 
سفر برنز به سرزمين‌هاي اشغالي بخشي از برنامه‌ريزي براي سفر برنز به خاورميانه و شمال آفريقا بود. برنز پيش از اين روز دوشنبه به قاهره سفر و با عبدالفتاح السيسي رييس‌جمهور مصر نيز ديدار و گفت‌وگو كرد. براساس گزارش‌هايي كه رسانه‌هاي امريكايي در اين خصوص منتشر كرده‌اند، گفت‌وگو درخصوص مسائل اطلاعاتي و مقابله با تروريسم از جمله محورهاي مورد بحث در سفر برنز به مصر بود. 
قرار است آنتوني بلينكن، وزير خارجه ايالات متحده نيز به زودي به منطقه سفر كند. وزارت امور خارجه امريكا روز گذشته در بيانيه‌اي اعلام كرد كه آنتوني بلينكن، وزير خارجه اين كشور ۲۹ تا ۳۱ ژانويه (نهم تا يازدهم بهمن) به مصر، اسراييل و كرانه باختري رود اردن سفر خواهد كرد تا با شركاي خود درباره موضوعات مختلف بين‌المللي و منطقه‌اي از جمله حمله روسيه به اوكراين، ايران، روابط اسراييل و فلسطين و حفظ راه‌حل دو كشوري رايزني كند. در بيانيه وزارت خارجه امريكا آمده است كه بلينكن از ۲۹ تا ۳۰ ژانويه در قاهره خواهد بود و در آنجا با عبدالفتاح سيسي رييس‌جمهور، سامح شكري وزير امور خارجه و مقامات ارشد مصري براي پيشبرد مشاركت استراتژيك ميان مصر و امريكا و همچنين «ترويج صلح و امنيت در منطقه»، از جمله از طريق حمايت مشترك از انتخابات در ليبي و روند سياسي جاري در سودان ديدار خواهد كرد. طبق اين بيانيه، پس از مصر، بلينكن از ۳۰ تا ۳۱ ژانويه به قدس و رام‌الله سفر خواهد كرد و در آنجا نيز با بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير، الي كوهن، وزير امور خارجه و ديگر مقامات ارشد اسراييل ديدار خواهد كرد تا با آنها درباره حمايت پايدار امريكا از امنيت اسراييل، به ويژه در برابر ايران گفت‌وگو كند. وزارت خارجه امريكا در ادامه گزارش داد كه بلينكن با طرف‌هاي اسراييلي و فلسطيني نياز فوري به برداشتن گام‌هايي براي كاهش تنش رايزني خواهد كرد. همچنين اهميت حفظ وضعيت تاريخي مسجدالاقصي را بررسي مي‌كند.