در طرح انضباط اجتماعي، هيچ بناي تاريخي تخريب نخواهد شد

حصار ناصري و انضباط اجتماعي در حال حاضر از جمله مهم‌ترين برنامه‌هاي فعلي شهرداري تهران است. در همين خصوص، يكي از طرح‌هاي مهمي كه در حال پيگيري و انجام است، بازنگري طرح تفصيلي در منطقه 12 براساس حفظ اصالت و ارزش‌هاي بافت تاريخي دراين مركز است. به اين ترتيب معابر و گذرها و تعداد طبقات و پلاك‌هاي منطقه 12 از طريق طرح تفصيلي تعيين تكليف مي‌شوند. ضمن آنكه در تمامي موارد مرتبط مانند نما، رنگ، دانه‌بندي، ويژگي‌هاي طبيعي بناها، معابر و... نيز با اين بازنگري تعيين تكليف خواهد شد. از سويي همان‌طور كه اين روزها شنيده مي‌شود، طرح ديگري نيز دراين منطقه در حال اجراست؛ طرحي با عنوان طرح انضباط اجتماعي. براي اجراي اين طرح كميته‌اي راهبردي از تمامي سازمان‌ها و ارگان‌هاي مرتبط و ذي‌ربط تشكيل شده تا فكري براي ساماندهي و نظم‌دهي به وضعيت حيات و آسيب‌هاي اجتماعي منطقه بكند. دراين ميان، در يكي دوهفته قبل شاهد انتشار موجي از اخباري هستيم كه حكايت از تخريب عنقريب بافت تاريخي منطقه 12 به واسطه طرح انضباط اجتماعي دارد؛ درحالي كه واقعيت به هيچ عنوان، اين‌گونه نيست. قبل از پرداختن به اين بحث، بايد به اين نكته اشاره كرد كه در بافت تاريخي مركزي شهر، «ساكنين» به «اهالي» تبديل شده‌اند. اين معضل تنها گريبانگير تهران نيست بلكه دربسياري از شهرهاي بزرگ جهان نيز، اقشار كم‌درآمد و مهاجر در بافت‌هاي تاريخي حاشيه‌اي سكني مي‌گزينند. همين مساله باعث شده تا كيفيت زندگي در اين محلات پايين بيايد و در عوض آسيب‌هاي اجتماعي به خصوص در شب‌ها، در اين گذرها و كوچه‌ها و محلات به‌شدت افزايش يابد. در كنار اين مساله، در منطقه 12 شاهد حضور تعداد بسيار زيادي از موتوسيكلت‌ها و خودروهاي آلاينده هستيم كه نه تنها براي انسان كه حتي براي بافت ارزشمند تاريخي آن نيز مضر است. اين طرح، يعني طرح انضابط شهري به دنبال كنترل تردد اين خودروها و همچنين حل مشكل آسيب‌هاي اجتماعي دراين منطقه است. بنابراين برخلاف آنچه كه گفته مي‌شود اين طرح به هيچ عنوان تهديدي براي بافت تاريخي محسوب نمي‌شود. باز برخلاف شايعاتي كه منتشر مي‌شود، شهردار تهران در هيچ جلسه و جمعي، دستوري مبني بر تخريب بافت‌هاي تاريخي را صادر نكرده، برعكس، تاكيدي جدي براي كمك به احياي ابنيه تاريخي داشته و دارد. ضمن اينكه حضور نمايندگاني از ميراث فرهنگي، بافت تاريخي شهرداري و ساير نهادهاي مرتبط به گونه‌اي است كه اجازه تخطي در اين زمينه و تخريب بافت‌ها را به هيچ عنوان نمي‌دهد. بنابراين درهمين خصوص بايد گفت: درست است كه رسانه‌ها بايد چشم و گوش مردم و ملت باشند و هر‌گونه مساله ابهام‌آوري را به مسوولان تذكر و هشدار دهند، ولي در عين حال، نبايد بيهوده به‌گونه‌اي عمل كرد كه افكار عمومي را نسبت به طرح و سازماني بي‌اعتماد كرد و باعث نگراني شهروندان شد. دراين روزها شاهد انتشار اخباري بوده و هستيم كه به هيچ عنوان درست نيست. مثلا گودبرداري غير اصولي در مورد ساختماني در خيابان جمهوري و آسيب ديدن ساختمان‌هاي اطراف را به اين طرح مرتبط مي‌دانند، درحالي كه اين حادثه به هيچ عنوان ربطي به طرح انضباط اجتماعي نداشته و ندارد. قرار نيست در اين منطقه بلند‌مرتبه‌سازي شود و بافت تاريخي و ايراني محلات آن به بافت جديد تغيير پيدا كند. طرح انضباط اجتماعي، طرحي است براي بازگرداندن «حيات» به بافت حصارناصري به عنوان قديمي‌ترين كالبد تاريخي تهران؛ طرحي براي آنكه مردم دوباره رغبت پيدا كنند تا به اين محلات بازگردند و حيات دوباره‌اي به آن ببخشند. بافتي كه از شمال به خيابان انقلاب، از غرب به خيابان كارگر، از شرق به خيابان 17 شهريور و از جنوب به راه‌آهن محدود است و تمام تلاش شهرداري حفظ اين بافت ارزشمند تاريخي و تبديل آن به يك منطقه گردشگري و تاريخي است تا يادگاري باشد براي نسل‌هاي بعدي. پس بياييم همه باهم مسوولان ذيربط را ياري دهيم تا اين آخرين تكه تاريخي پيوسته شهرمان را از گزند تخريب و از بين رفتن حفظ كنيم و برعكس آن را به نقطه قوتي براي ارتقاي زندگي شهري‌مان بدل كنيم.

٭مدير بافت و بناهاي تاريخي معاونت شهرسازي و معماري شهرداري تهران