ازدواج حضرت زهرا(س) با اميرالمومنين(ع)
روز اول ذي‌الحجه سال‌روز ازدواج اميرالمومنين علي(ع) و حضرت فاطمه(س) است. تاريخ اين ازدواج نخستين روز از ماه ذي‌الحجه سال‌هاي دوم- سوم هجري نقل شده است. به اين معنا كه بين محققان اختلاف است و برخي آن را سال دوم و برخي ديگر سال سوم هجرت در مدينه‌النبي ذكر كرده‌اند. بنا بر آنچه در مناقب آل ابي‌طالب (نوشته شده در قرن ۶ قمري) آمده عقد فاطمه در اول ذي‌الحجه و ازدواج او در ششم ذي‌الحجه در سال دوم قمري بوده است. برخي منابع ديگر تاريخ عقد و ازدواج حضرت امير(ع) با حضرت زهرا(س) را در ماه صفر، برخي ديگر ماه رجب، برخي ماه رمضان و برخي ماه محرم و برخي ديگر هم در ربيع‌الاول ذكر كرده‌اند.
بر اساس منابع حديثي، پيش از امام علي(ع)، افراد ديگر (از جمله خليفه اول و خليفه دوم) از فاطمه(س) خواستگاري كرده بودند، پيامبر در پاسخ آنان مي‌گفت كه ازدواج فاطمه به دست خدا است. شيخ طوسي محدث مشهور شيعه در قرن پنجم هجري قمري، در امالي بر اساس روايتي از امام علي(ع) ماجراي خواستگاري را از زبان آن حضرت پس از ذكر مقدمات و سخناني كه ميان او و پيامبر(ص) ردّ و بدل شده اينگونه گزارش مي‌كند: به پيامبر گفتم يا رسول‌الله فاطمه را به ازدواج من در مي‌آوري؟ فرمود: يا علی قبل از تو چند نفر از مردان اين تقاضا را داشتند، ولی هر كدام را به فاطمه گفتم كراهت و ناخشنودي را در چهره‌اش ديدم، شما صبر كن تا من نزد او بروم و برگردم. آن حضرت وارد بر فاطمه عليهاالسلام شدند و فرمودند: ای فاطمه! زهرا گفت: لبيك يا رسول‌الله! (بله يا رسول‌الله بفرماييد) فرمود: علی بن ابی‌طالب كسی است كه تو قرابت و فضيلت و سبقت در اسلام او را مي‌دانی، من از خدای سبحان خواستهام كه تو را به همسري بهترين و محبوب‌ترين خلق خود دربياورد. علی درباره ازدواج با تو با من صحبت كرده است، نظر تو چيست؟ فاطمه عليهاالسلام ساكت شد و صورت خود را از پيامبر خدا برنگردانيد و رسول خدا(ص) در صورت فاطمه(س) ناخشنودي نديد به همين خاطر برخاست و فرمود: الله اكبر! سكوت فاطمه دليل بر رضايت اوست. در منابع شيعي از جمله امالي شيخ طوسي اين روايت نيز ذكر شده است كه پس از اين جريان، جبرئيل نزد پيامبر اكرم(ص) آمد و گفت: يا محمّد! فاطمه را به ازدواج علی بن ابی‌طالب دربياور، زيرا خدا راضی است كه زهرا برای علی و علی برای زهرا باشد.
همچنين پس از ازدواج حضرت علي(س) با حضرت فاطمه(س) برخي از مهاجران كه پيشتر از فاطمه خواستگاري كرده بودند، از پيامبر گلايه كردند، پيامبر(ص) در پاسخ آنها ازدواج علي و فاطمه را به دستور خدا دانسته بود.
خطبه عقد علي (ع) و فاطمه (س) را پيامبر (ص) خواند. بنا بر نظر مشهور، مهريه حضرت زهرا(س)، ۵۰۰ درهم (معادل ۱۵۰۰ گرم نقره خالص) ذكر شده كه اين مبلغ مهر السُّنه خوانده مي‌شود. بر اساس روايات، امام علي(ع) زره خود را فروخت و پيامبر(ص) با پول آن جهيزيه حضرت فاطمه(س) را تهيه كرد. همچنين در شب ازدواج امام علي(ع) و حضرت فاطمه (س)، مردم مدينه، اطعام شدند.
بنا بر نقل شيخ طوسي در كتاب امالي، امام علي(ع) به فرمان پيامبر(ص) زره خود را فروخت. پيامبر(ص) مقداري از پول آن را به بلال حبشي داد تا براي فاطمه عطر تهيه كند. سپس باقيمانده آن را براي تهيه وسائل مورد نياز زندگي، به ابوبكر داد كه به همراهي عمار ياسر و چند تن از صحابه جهيزيه را تهيه كنند و آنها نيز زير نظر ابوبكر، آنچه لازم بود خريداري كردند. ازجمله موارد جهيزيه حضرت فاطمه، پيراهني بود كه حضرت زهرا شب عروسي خود در پي تقاضاي زني مستمند، به او بخشيد و خود به لباسي مستعمل اكتفا كرد.
بنا بر نقل ابن شهرآشوب (درگذشته ۵۸۸ق) در مناقب آل ابي‌طالب، پيامبر(ص) در هنگام ازدواج فاطمه(س) و علي(ع) بر منبر رفت و خطبه‌اي خواند و گفت: خداوند به من دستور داده است كه فاطمه را به عقد علي درآورم و اين كار را انجام داد.
براي امام علي(ع) در دوران زندگي با فاطمه(س) همسر ديگري ذكر نشده است. شيخ طوسي از عالمان شيعه قرن پنجم هجري- قمري روايتي آورده كه خداوند ازدواج امام علي(ع) با زنان ديگر را در زمان حيات حضرت فاطمه(س) حرام معرفي كرده بود.
بر اساس روايتي كه شيخ طوسي در الامالي نقل شده، پيامبر(ص) و علي(ع) به تعداد زيادي از اصحاب وليمه دادند. پيامبر گوشت و نان و علي خرما و روغن را تهيه كردند. پيامبر(ص) پس از وليمه، دست فاطمه(س) را در دست علي(ع) گذاشت و برايشان دعا كرد و فرمود: اي علي! فاطمه خوب همسري است و به فاطمه فرمود: اي فاطمه! علي خوب شوهري است و آنگاه آن دو را به خانه خودشان فرستاد. سپس نزد آنان رفت و دعا كرد كه خدا نسلشان را مبارك گرداند.
بر اساس منابع تاريخي، خانه امام علي(ع) و حضرت فاطمه(س)، چند روز پس از ازدواج به همسايگي پيامبر(ص) منتقل شد؛ چراكه دوري فاطمه براي پيامبر دشوار بوده است. پيامبر ابتدا به دنبال آن بوده كه آن دو را در خانه خود جاي دهد، اما حارثه بن نعمان از صحابه، خانه خود را كه در همسايگي پيامبر بود، در اختيار او گذاشت تا خانه علي و فاطمه باشد.