روز غيرهسته‌اي بهارستان زير سايه توافق هستهاي
سكوت منتقدان، خشنودي حاميان
گروه سياسي| صداهاي مخالف در مجلس خوابيد. درست در ساعاتي كه مركز رسانه‌اي شهر وين آماده برگزاري مراسم قرائت بيانيه پاياني مذاكرات هستهاي ايران و 1+5 مي‌شد، در بهارستان جلسه علني مجلس هر چند با دستوركاري متفاوت جلو مي‌رفت، اما باز هم رنگ و بويي هستهاي داشت، ولي قدري متفاوت‌تر از گذشته. در ساعاتي كه فتح قله توافق توسط تيم مذاكره‌كننده ايران قطعي به نظر مي‌رسيد ديگر خبري از انتقادات طيف‌هاي منتقد مذاكرات در كار نبود. به جز نطق ميان‌دستور عليرضا زاكاني نه تريبوني به اين جريان رسيد و نه خودشان تلاشي براي گرفتن تريبون داشتند. غلامعلي جعفرزاده، نماينده حامي دولت در يك جمله وضعيت اين طيف را در جلسه ديروز مجلس اين‌طور توضيح داد: «منتقدان امروز ساكت بودند». در روزي كه جلسه مجلس با تاكيد ابوترابي‌فرد بر دفاع تيم مذاكره‌كننده هستهاي بر منافع ملت در نطق پيش از دستور او آغاز شد تقريبا هيچ نماينده‌اي سخن خود را بدون تشكر از ظريف و همكاران او آغاز نكرد. ساعت از حدود 10 و نيم صبح كه گذشته بود و خبر حركت خبرنگاران به سمت محل برگزاري مراسم قرائت بيانيه پاياني مذاكرات به بهارستان رسيد، طبقه دوم صحن مجلس شلوغ‌تر از هميشه شد. تعداد زيادي از نمايندگان به درخواست خبرنگاران پارلماني به آنجا آمده بودند تا نظر خود را درباره نقطه پاياني مذاكرات هستهاي بعد از 12 سال بيان كنند. تب ارتباطات زنده تلويزيوني و راديويي داغ بود و اين شرايط تا ساعت 12:15 كه زنگ پايان جلسه علني توسط علي لاريجاني نواخته شد، ادامه داشت. همزمان در راهروهاي مجلس هم يكسره بحث توافق نهايي ايران و 1+5 داغ بود. در آنجا هم قدري تفاوت ديدگاه‌ها و مواضع بين نمايندگان حامي و منتقد دولت به چشم مي‌آمد، هر چند عمق آن به هيچ عنوان با ماه‌هاي قبل قابل قياس نبود. اصل تفاوت موضع‌گيري‌ها اين بود كه نمايندگان طرفدار مذاكرات بر پايان خوش تلاش‌هاي ديپلماتيك و پيامدهاي مثبت آن براي كشور تاكيد داشتند و شروع دوران جديد را نويد مي‌دادند اما طيف‌هايي كه در زمره منتقدان دولت محسوب مي‌شوند تاكيد داشتند كه موضع‌گيري خود را بايد موكول به اطلاع كامل از متن توافق هستهاي بكنند تا مشخص شود تناسب بين داده‌ها و ستانده‌هاي ايران در اين مذاكرات چه بوده است. در اين ميان حتي چهره‌هايي مثل ابراهيم كارخانه‌اي و جوادكريمي قدوسي همچنان تاكيد داشتند كه براي موضع‌گيري قطعي بايد اطمينان حاصل پيدا كنند كه تيم مذاكره‌كننده هستهاي توافق نهايي را در چارچوب خط قرمزهاي تعيين شده تنظيم كرده و فراتر از آن امتيازي به طرف مقابل نداده است.
ابوترابي‌فرد: تيم هستهاي از حق ملت دفاع كرد
جلسه ديروز مجلس را محمدحسن ابوترابي‌فرد با سخناني سراسر هستهاي آغاز كرد. در روزي كه رسيدن به يكي از تاريخي‌ترين توافق‌هاي بين‌المللي ميان ايران و شش قدرت جهاني قطعي به نظر مي‌رسيد، چيزي جز اين هم انتظار نمي‌رفت. نايب رييس اول مجلس شوراي اسلامي در ابتداي سخنان خود گفت: «تيم مذاكره‌كننده هستهاي جمهوري اسلامي ايران با الهام از تعهد، ايمان و شجاعت و با تكيه بر اقتدار رهبري نظام و حمايت ملت بزرگ ايران بر اصول و خطوط تعريف و تعيين شده پاي مي‌فشارند.» حجت‌الاسلام سيدمحمدحسن ابوترابي‌فرد افزود: «در دوران تحريم شاهد همدلي و هماهنگي دولت و مجلس براي برون رفت از تنگناها و دستيابي به آرمان‌هاي انقلاب بوده‌ايم و هستيم.» وي ادامه داد: «همچنين در سايه مواضع مقتدرانه رهبر معظم انقلاب به ويژه سخنان اخير معظم له در ديدار مسوولان نظام در ماه مبارك رمضان، تيم مذاكره‌كننده هستهاي ضمن پافشاري بر اصول نشان داده‌اند كه مي‌توان از حقوق ملت در برابر نظام حاكم بر جهان دفاع و راه را براي آزادي ملت‌ها و خلق نظام‌هاي سياسي مقتدر و مستقل هموار كرد. » نايب رييس اول مجلس شوراي اسلامي گفت: «ما ضمن تشكر و تقدير از زحمات هيات مذاكره‌كننده هستهاي و آرزوي موفقيت و پيروزي براي ملل مسلمان منطقه و ملت بزرگ ايران اميدواريم كه نتيجه مذاكرات تضمين‌كننده مصالح ملي و منافع ملت بزرگ ايران باشد. » ابوترابي فرد اظهار داشت: «مجلس نيز از چارچوب وظايف قانوني خويش و مصوبه مجلس بر اين مهم نظارت و وظايف قانوني خود را به شايستگي انجام خواهد داد.» نايب رييس اول مجلس شوراي اسلامي در بخش ديگري از سخنان خود گفت: «توسعه و پيشرفت و حتي رشد اقتصادي كشور در گرو تصميمات درست و اقدامات دانش بنيان است و نه مديريت مبتني بر منابع و مصرف غيراصولي منابع ارزي و ريالي و بزرگ كردن حجم دولت و دستگاه‌هاي اجرايي و رشد هزينه‌هاي اداري كشور.» وي ادامه داد: «البته ما نگاه جزيره‌اي به اقتصاد ملي نداريم و در تعامل سازنده با جامعه جهاني هستيم اما دنيا را در امريكا و مزدوران آن خلاصه نمي‌كنيم و اعتقاد راسخ داريم كه ملت بزرگ ايران مي‌تواند استفاده بايسته از ظرفيت‌هاي ملي خويش و استعدادهاي انباشته و متراكمي كه در اختيار دارد و با استفاده از نيروي انساني عالم و توانمند مي‌تواند راه را براي رسيدن به اقتصاد بزرگ و رفاه ملت ايران هموار كند.» ابوترابي‌فرد افزود: «راه عزت و اقتدار ملي در وحدت و همدلي و انسجام در سايه اسلام و رهبري هوشمندانه رهبر معظم انقلاب اسلامي و خلق اقتصاد مقاومتي است كه اميدوارم با استفاده بايسته از ظرفيت‌هايي كه در فراروي ملت بزرگ قرار خواهد گرفت و صفحه جديدي كه فراروي ملت عزيز گشوده خواهد شد؛ گام‌هاي بلند، استوار و مبتني بر دانش و علم و توليد حداكثري و مصرف مديريت شده را برداريم و ايران را در جايگاه وارسته آن قرار دهيم.» اين سخنان ابوترابي فرد با شعار «مرگ بر امريكا و مرگ بر اسراييل» نمايندگان مجلس همراه شد. نايب رييس اول مجلس شوراي اسلامي در ادامه سخنان خود گفت: «ملت ايران با گذر همراه با اقتدار، عزت و ثبات قدم از تحريم‌هاي غيرانساني و مبتني بر قدرت نظام سلطه با ثبات قدم و با وحدت ملي و انسجام برآمده از آموزه‌هاي اسلامي تحت رهبري داهيانه رهبر معظم انقلاب عبور كرد.» ابوترابي فرد افزود: «ملت بزرگ ايران مفتخر است كه در سخت‌ترين تحريم سازمان ملل و شوراي امنيت، بزرگ‌ترين حماسه‌هاي ملي را خلق كرد و با حضور در راهپيمايي‌هاي بزرگ ملي از جمله روز جهاني قدس و 22بهمن بر حقوق ملت بزرگ ايران پاي فشرد و از حقوق هستهاي خويش دفاع و همچنين بر اصول و ارزش‌هاي انقلاب تاكيد كردند.» ابوترابي فرد ياد آور شد: «در همين دوران تحريم شاهد همدلي و همزباني دولت و مجلس براي برون‌رفت از تنگناها و دستيابي به آرمان‌هاي انقلاب بوده و هستيم.»
نطق‌هاي هستهاي
اما در نوبت نطق‌هاي ميان دستور جلسه ديروز هم باز بحث هستهاي در سر فصل موضوعات مورد توجه نمايندگان قرار گرفت. جايي كه اميري خامكاني، نماينده زرند گفت كه «تيم مذاكره‌كننده هستهاي مظلوم و مقتدر از منافع ملي كشور دفاع كرد» و برمندي، نماينده مرودشت هم پرونده هستهاي را پيچيده‌ترين و مهم‌ترين پرونده در طول تاريخ ديپلماسي كشورمان توصيف كرد. اما اوج ماجرا جايي بود كه در دو نوبت آخر عليرضا زاكاني از طيف منتقدان دولت و حامد قادرمرزي از طيف اصلاح‌طلبان مجلس پشت تريبون رفتند. ديروز شايد يكي از معدود دفعاتي بود كه زاكاني با صراحت به تيم هستهاي خداقوت گفت و از آنها تشكر كرد. تاكيد اصلي زاكاني اين بود كه هنوز چيزي تمام نشده و مرحله مهمي از توافق، يعني تصويب آن توسط مراجع داخلي و از جمله شوراي عالي امنيت ملي كشور باقي مانده است. زاكاني همچنين با انتقاد از اظهارنظرهايي درباره برگزاري «جشن هستهاي» كه او آنها را «زودرس» مي‌دانست، گفت: «برگزاري جشن زودرس به دشمن آدرس غلط مي‌دهد و او را اميدوار مي‌كند، كه اين برخلاف منافع ملي و خواست امريكاست و ديگر اينكه اين كار در جامعه انتظار ايجاد مي‌كند، جامعه دوقطبي ايجاد مي‌كند.» اما قسمت مهم سخنان زاكاني جايي بود كه او نفي‌كنندگان دستاوردهاي توافق هستهاي را از جمله كساني دانست كه مي‌توانند به اين مسير آسيب برسانند. بعد از او اما حامد قادرمرزي در نطق ميان‌دستور خود تاكيد كرد كه «اميدوارم در داخل كشور صدايي مخالف و متضاد اين توافق به عمل آمده به گوش نرسد و با سرلوحه قرار دادن همدلي و همزباني حتي اگر بناي همراهي ندارند، توپ انتقاد يا مخالفت خود را در زمين ديگري غير از ميدان سياست خارجي به بازي بگيرند و ان‌شاءالله دلواپسي‌شان را تعديل و حداقل بر مبناي موضوعاتي داخلي تنظيم فرمايند.» مجلس در حالي ديروز جلسه خود را در چنين فضايي به پايان برد كه حالا خيلي‌ها چشم انتظار هستند تا ببينند واكنش نمايندگان مجلس به موارد احتمالي چون تصويب پروتكل الحاقي چه خواهد بود.