الكساندر رودين چهار روز در ايران نواخت
حضور بينالمللي موسيقي ايران ادامه دارد
اعتماد|هفته گذشته الكساندر رودين چهار شب در ايران روي صحنه رفت علاوه بر آن، اركستر سمفونيك تهران بعد از اجرايي كه در تهران با اركستر فيلارمونيك چين خواهد داشت، در تاريخ هشتم سپتامبر برابر با 17 شهريور با اركستر سمفونيك برلين روي صحنه خواهد رفت. اين در حالي است كه در ماههاي اخير، چندين سوليست مطرح از جمله مايران لاپشانسكي، الكساندر رودين و همچنين داليوركاراباي در ايران به اجراي برنامه پرداختند. نكته مهم در خصوص حضور اركستر برلين، حضور «دنيل برنبويم» است. او همراه با اركستر خواهد نواخت و علاوه بر آن، مستركلاسهايي را نيز برگزار ميكند. حضور اين نامها و نوازندگان در ايران اما تنها هدفي نيست كه او دنبال ميكند، او ميگويد: «يكي از برنامههاي ما اين است كه هر سوليستي را به ايران دعوت ميكنيم، بتواند با بچههاي ما كار كند. براي ما اهميت زيادي دارد كه وقتي نوازندههاي بزرگ به ايران ميآيند، بچههاي ما هم بتوانند از آنها استفاده كنند و آموزش ببينند. اركستر برلين هم كه به ايران بيايد، ترتيبي خواهيم داد كه برخي نوازندگان آنها تجربههاي خود را در اختيار بچههاي ما قرار دهند.»
اما از مهرماه، اتفاقات بزرگتري در اين حوزه رخ خواهد داد. رهبري در اين باره گفته است: ««ارول اردينيچ» -از شهر آنكارا كه يك موزيسين و معلم بسيار عالي است و تاكنون جوايز زيادي را در سطح جهاني دريافت كرده- را براي رهبري اركستر به ايران دعوت ميكنيم تا براي نخستينبار در ايران بهطور حرفهاي رهبر اركستر تربيت كنند.» طبق گفته رهبري، رويه اجراي سوليستهاي خارجي با اركستر سمفونيك تهران ادامه خواهد داشت و تا امروز هم نوازندگان بزرگي چون «ماريان لاپشانسكي» و «داليبر كارواي» با اركستر سمفونيك روي صحنه رفتهاند. البته قرار بود «نوين افروز» سوليست ايراني پيانو هم با اركستر برنامهاي را اجرا كند كه به دليل كسالت خانم افروز به تعويق افتاد. اين اما تمام برنامههاي رهبري براي اركستر سمفونيك نيست: «فعلا چيزي نگويم بهتر است چون ممكن است اسمي از افراد ببريم و فردا يك نفر بگويد با من كه قراردادي نبستهاند. متاسفانه گاهي اوقات مسائلي پيش ميآيد و بعضي از هنرمندان و خوانندگان ايراني اينكارها را انجام ميدهند. فعلا همينقدر به شما بگويم كه ما دو، سه پيانيست درجه يك ايراني را پيدا كردهايم كه شايد كسي در ايران آنها را نشناسد اما در خارج از ايران واقعا محشر و درجه يك هستند.»در اين ميان «الكساندر رودين» هفته گذشته به ايران آمد. به عنوان سوليست در اركستر سمفونيك نواخت و علاوه بر آن همراه «بهنام ابوالقاسم» نيز به اجراي برنامه پرداخت. پيش از آن چند سوليست بينالمللي ديگر نيز به اجراي برنامه پرداخته بودند كه «ماريان لاپشانسكي» از جمله آنان است. «لاپشانسكي» سوليست و تكنواز مطرح پيانو و يكي از نوازندگان شناخته شده اركستر مجلسي جمهوري چك است و همچنين «داليبور كارواي» نوازنده چيرهدست ويلن اسلواكي. اركستر «چين» و «برلين» هم قرار است به ايران بيايند و برنامه اجرا كنند. اين اتفاق را به نوعي ميتوان به عنوان «ديپلماسي فرهنگي» ياد كرد. اگر حالا درهاي ايران پس از توافق وين به سمت جهان باز شده است، اين اميدواري بايد شكل گيرد كه با ارتباط موثر هنرمندان ايراني با هنرمندان جهان، اتفاقاتي از اين دست هرچه بيشتر انجام شده و تعاملات فرهنگي گستردهتري انجام شود. «رودين» اما در مدت حضورش در ايران، چهار شب روي صحنه رفت. در دو شب اول تالار رودكي، رسيتال ويولنسل خود را به همراه «بهنام ابوالقاسم» اجرا كرد و در دوشب پاياني به همراه اركستر سمفونيك تهران به مديريت هنري و رهبري «علي رهبري» به عنوان سوليست ويولن سل حضور داشت.
برنامه اركستر در اجراي همراه رودين، «كنسرتو ويولنسل» اثر دورژاك و «شهرزاد» اثر كورساكوف بود. در اطلاعاتي كه درباره «الكساندر رودين» وجود دارد، اين است كه او در سال 1983 مدرك موسيقايي سازهاي ويولنسل و پيانو را از دانشگاه موسيقي جنسينز مسكو دريافت و تحصيلات خود را در كنسرواتوار مسكو دنبال كرده و در سال 1989 فارغالتحصيل شده است. او در دوره دانشجويي، موفق به كسب مقام در رقابت بينالمللي موسيقي جي. اس. باخ در لايپزيگ 1976، گاسپر كاسيدو فلورانس 1979، رقابت موسيقي چايكوفسكي در مسكو در سالهاي 1978 و 1982، جايزه استيت آوارد و گورمنت آوارد شده است. «رودين» كه در حال حاضر استاد كنسرواتوار مسكو، رييس مجمع موسيقي بنياد خيريه و مدير هنري و رهبر اركستر ويوا موسيقي و اركستر مجلسي است تاكنون با مطرحترين اركسترهاي بينالمللي همكاري داشته و در جشنوارههاي بينالمللي زيادي شركت كرده است؛ اما از اجراي او همراه با اركستر اگر بگذريم، او رسيتالي نيز اجرا كرد. اين برنامه، رسيتال ويولنسل «الكساندر رودين» بود و او در بخش اول، رسيتال ويولنسل و رسيتال پيانو اجرا كرد و دو قطعه از «يوهان سباستين باخ» را اجرا كرد. او در ابتدا قطعه «سوييت براي ويولنسل» را اجرا كرد و بعد از آن با پيانو، قطعه «پارتيتا براي پيانو» را. همچنين در بخش دوم همراه با پيانوي «بهنام ابوالقاسم» قطعاتي چون چاييك ملودي، پتزو واپريچيوسو، روندو كاپريچيوسو اثر «سنسان» و وارياسيون داويدوف در تم روسي اجرا شد. «علي رهبري» - رهبر اركستر سمفونيك تهران- همان زمان كه تازه به ايران آمده بود و البته فعاليتهايش با حاشيههاي بسياري نيز همراه بود، برنامهاي شش ماهه براي اركستر سمفونيك تهران در نظر گرفت. برنامهاي كه حضور اركسترها و نوازندههاي خارجي نيز جزو آن بود و البته مخاطباني كه آن روز، آن برنامهها را ميشنيدند، با كمي ترديد به آن نگاه ميكردند، حالا اما شش ماه تمام نشده و ميتوان تمامي شعارهاي او را محققشده دانست، خب در اين ميان البته نبايد انصاف را كنار گذاشت و نقش «بنياد رودكي» و «معاونت هنري» را ناديده گرفت. رهبري
در اين باره به سايت موسيقي ما ميگويد: «من نزديك نيم قرن است كه در بسياري از اركسترهاي دنيا حضور دارم و همين ميتواند زمينه همكاري با بسياري از اركسترها و نوازندگان را فراهم كند، ضمن آنكه در كنار اينكه از نوازندگان و اركسترهاي مهم دنيا براي اجرا دعوت خواهيم كرد، حتما شرايط حضور اركستر سمفونيك تهران براي حضور در كشورهاي ديگر را نيز فراهم خواهيم كرد كه از جمله آن ميتوان به حضور در «فستيوال بزرگ بروكلر» و همچنين حضور در انگلستان (لندن) اشاره كنم. اما حضور ما در چين و آلمان تا اين لحظه قطعي شده است. ما نوازندگان مطرح خارجي را با قيمتهاي بسيار كمي به ايران دعوت ميكنيم، چون من بر اين اعتقاد هستم كه حضور اين نوازندهها به نوعي براي نوازندگان ما كلاس درس نيز محسوب ميشود.» رهبري ميگويد كه اميدوار است اركستر سمفونيك تهران، در بسياري از كشورهاي دنيا به اجراي برنامه بپردازد. دراينخصوص البته اطلاعاتي هم ميدهد. اما بهخاطر اينكه اينها هنوز قطعي نشدهاند، اصرار دارد كه رسانهاي نشوند. او ميگويد در شش ماهه دوم، علاوه بر حضور اركسترها و سوليستهاي مهمان خارجي، از رهبران مهمان نيز استفاده خواهد كرد و آنها اركستر را رهبري خواهند كرد. اما «فردين خلعتبري»
- آهنگساز- در گفتوگويي كه براي تمام رسانهها ارسال شده، به اين مساله اشاره كرده است كه «حضور نوازندهها و اركسترهاي خارجي بايد تداوم داشته و محدود به زمان خاصي نباشد و جزو برنامههاي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي باشد. هر اتفاقي كه در زمينه موسيقي در حوزه بينالملل انجام ميشود، مسلما خوب است و تعامل فرهنگي و حضور نوازندههاي غيرايراني فيالنفسه اتفاق خوبي است. بهطوركلي اگر اينگونه برنامهها در ايران باب شود آن وقت گروههاي كوچكتري هستند كه در قالبهاي غيرسمفونيك ميتوانند در ايران حضور يابند و كنسرت بگذارند، كه اگر اين اتفاق بيفتد بهترين شكل تعامل در حوزه فرهنگ و هنر اتفاق افتاده است.»