ابهامات بزرگ در مورد سرمربي جديد ايتاليا
چاو رينو!
جِنارو گتوزو به دنبال ايجاد روحيهاي خانوادگي براي جلوگيري از فاجعهاي به نام «عدم صعود به جام جهاني» است. بازيكن قهرمان جام جهاني ۲۰۰۶، در جايگاه دوم پس از كلوديو رانيري به عنوان سرمربي آتزوري انتخاب شد آنهم در شرايطي كه در حرفه مربيگري موفقيت چنداني كسب نكرده است. گتوزو در نخستين نشست خبري خود به عنوان سرمربي تيم ملي ايتاليا، تمام جملاتي را كه از او انتظار ميرفت، بيان كرد: او از لزوم بازگرداندن شور و اشتياق به تيم آتزوري صحبت كرد؛ تيمي كه بهواسطه ناكاميهاي اخير دچار افت روحي شده است. او همچنين بر بازگرداندن حس اتحاد و همبستگي تاكيد داشت؛ همان روحيهاي كه در تيم قهرمان جهان ۲۰۰۶ وجود داشت.
كلمهاي كه گتوزو بارها به آن اشاره كرد، «خانواده» بود. او تاكيد كرد: «اين مهمترين چيز است؛ حتي مهمتر از تاكتيك يا سيستم بازي.» نگاه او به رهبري، اقتدار پدرسالارانه نيست، بلكه گروهي نزديك به هم است كه بتوانند بدون رودربايستي، حقيقتها را به هم بگويند.
او گفت: «در لحظات سخت، وقتي احساس تنهايي ميكني و صداي همتيميات را نميشنوي، آن ۹۰ دقيقه مثل يك عمر ميگذرد. ما بايد اين را تغيير بدهيم. بايد به هم كمك كنيم، بايد حرفهايي را بزنيم كه شايد شنيدنش خوشايند نباشد، چون تنها راه رشد همين است.»
ماده خام براي اين تحول كم نيست، زيرا تيم ملي مردان ايتاليا در پايينترين سطح خود قرار دارد. پس از ناكامي در صعود به دو دوره پياپي جام جهاني، تلاش آنها براي رسيدن به جام جهاني بعدي هم با شكست ۳-صفر مقابل نروژ، در اولين بازي مرحله گروهي به خطر افتاده است.
اين شكست باعث شد فدراسيون فوتبال ايتاليا (FIGC) لوچانو اسپالتي را از كار بركنار كند، هر چند او موفق شد اجازه بگيرد تا آخرين بازي خود را نيز هدايت كند؛ شايد براي اينكه با نتيجهاي مثبت از تيم جدا شود. پيروزي ۲-صفر برابر مولداوي شايد همين هدف را محقق كرد، اما كنفرانس خبري قبل از بازي كه در آن عملا به اخراج خود اعتراف كرد، صحنهاي ناخوشايند ساخت. اما چگونه اوضاع به اينجا رسيد؟ تيم اسپالتي در يورو سال گذشته نااميدكننده ظاهر شد؛ با زحمت زياد و گل دقيقه ۹۸ مقابل كرواسي از گروه صعود كرد و سپس به راحتي مقابل سوييس حذف شد. اسپالتي جايگزين روبرتو مانچيني در ميانه رقابتهاي مقدماتي شده بود؛ كاري دشوار كه شايد نياز به زمان داشت. بسياري معتقد بودند پس از قهرماني با ناپولي در سريآ، او شايسته فرصت بيشتري بود، اما ادامه اين مسير چه فايدهاي داشت، وقتي اعتماد فدراسيون به او تا اين حد شكننده بود؟ حالا انتصاب گتوزو نيز سوالات تازهاي درباره سياستهاي فدراسيون مطرح ميكند. گابريله گراوينا، رييس FIGC، روز پنجشنبه تاييد كرد كه ابتدا با كلوديو رانيري تماس گرفته شده بود؛ كسي كه گزينهاي محبوب و شناخته شده به عنوان منجي تيمها در بحران است و به تازگي يك موفقيت ديگر را با تيم كودكياش، رم به پايان رسانده بود.
اما رانيري پيشنهاد را رد كرد و سمت مشاور ارشد در باشگاه رم را پذيرفت. او اينطور توضيح داد: «به تيم ملي احترام ميگذارم، اما من به رم تعلق دارم.» گراوينا سعي كرد اين مساله را به عنوان گفتوگويي محترمانه با مديران رم جلوه دهد، نه يك رد صريح. با اين حال، تفاوت ميان انتخاب رانيري -مردي با دههها تجربه و قهرماني تاريخي با لسترسيتي- و گتوزو كه در ۹ باشگاه مختلف از سال ۲۰۱۳ مربيگري كرده ولي هنوز اثري ماندگار نگذاشته، چشمگير است. اما داستانها را ميتوان به شيوههاي مختلف روايت كرد. آيا گتوزوي ۴۷ ساله، مربياي است كه بارها نتوانسته به اهداف باشگاههايش برسد؟ در ميلان و ناپولي نتوانست سهميه ليگ قهرمانان بگيرد، در كرواسي با هايدوك اسپليت سوم شد و در تيمهايي مثل والنسيا و مارسي حتي يك فصل كامل دوام نياورد؟ يا اينكه همانطور كه همتيمي سابقش در تيم ملي، جيجي بوفون -كه اكنون به عنوان سرپرست تيم در يورو ۲۰۲۴ نقش دارد- ميگويد، او انساني شجاع است كه به كشورهاي مختلف رفته، چالشهاي متنوع را پذيرفته و در مسير رشد و پيشرفت قرار داشته است؟
خود گتوزو هم در دفاع از عملكردش گفت كه تيمهاي ميلان و ناپولي تحت هدايت او تنها با يك امتياز اختلاف از صعود به ليگ قهرمانان بازماندهاند و تيم هايدوك او تا هفته پاياني در كورس قهرماني ليگ كرواسي بود. اما حالا ديگر هيچ جايي براي تفسيرهاي خاكستري وجود ندارد. در شغل جديد او، فقط موفقيت يا شكست معني دارد. صعود نكردن به سومين جام جهاني متوالي براي ايتاليا بايد غيرقابل تصور باشد، اما شكست سنگين مقابل نروژ - كه دو بازي بيشتر كرده و هر دو را برده -باعث شده حتي اگر گتوزو در تمام بازيهاي باقيمانده پيروز شود، باز هم شايد فقط به پليآف برسد؛ همان مرحلهاي كه در دو دوره گذشته از آن عبور نكردهاند. اگر هدف فقط بازگرداندن حس خانوادگي به تيم بود، گتوزو شانس زيادي براي موفقيت داشت. حضور او كنار بوفون در كنفرانس مطبوعاتي حس بازگشت به خانه را منتقل ميكرد؛ قهرمانان ۲۰۰۶ كه حالا فرصت هدايت تيم را دارند. خبرنگاران هم با او رسمي برخورد نكردند، بلكه با صميميت گفتند: «چاو رينو.» اما درنهايت، الزامات اين شغل همان چيزهايي است كه هميشه بودهاند: گتوزو بايد ببرد و از اولين بازياش در ماه سپتامبر برابر استوني شروع كند. اين خانواده از باخت خسته شده است. اگر نتواند اين روند را متوقف كند، به زودي حقيقتهاي تلخي خواهد شنيد و نه فقط از همتيميها يا دوستان سابق، بلكه از خيليهاي ديگر.