بالاخره با اين شيوه كميسيون به چه سمتي خواهد رفت؟
خب، وقتي عدهاي از قبل تصميم گرفتهاند، ديگر قضاوت و داوري و گزارش نهايي قدري بيمعني ميشود. به نظر من گزارش كميسيون اگر روند كار به همين منوال باشد، بيشتر گزارش سياسي خواهد بود كه البته اميدوارم اينگونه نشود.
در حقيقت سوال من اين است كه كارويژه فعلي كميسيون چيست؟
ببينيد، به هر حال حضور در تلويزيون ميتواند براي عدهاي وجه تبليغاتي هم داشته باشد. الان هم كليت كميسيون براي عدهاي تريبون شده كه بيايند و همينطور حرف بزنند و بعد هم بروند. در صورتي كه اين روند اصلا درست نيست. من در جلسه آقاي صالحي به اين وضعيت اعتراض كردم كه ما نيامديم اينجا تا بحث سياسي انجام دهيم. به هر حال يك عده دارند از فضاي كميسيون سوءاستفاده ميكنند و بعيد است كه اعتراضات ما هم موثر باشد. چون به هر حال بحث پخش تلويزيوني جلسات هم وجود دارد و اين براي برخي نمايندگان مهم است كه از اين تريبون حداكثر استفاده را بكنند. مخصوصا اينكه قسمتهايي كه به نفع تيم مذاكرهكننده و موافقان توافق هم هست در برخي موارد حذف شدهاند و صدا و سيما هم با گزينش سليقهاي جلسات را نشان ميدهد.
تا الان در كميسيون چقدر وارد بحثهاي فني و تخصصي شدهايد؟
تا الان وارد هيچ بررسي فني نشدهايم. البته موضوع حقوقي را آغاز كرديم كه باز هم طيف منتقدان برجام آن را سياسي كردند و باز گفتوگوها به جاي آنكه وجه فني داشته باشد، وجه سياسي گرفت.
از قبل قرار بود كارگروههايي براي بحثهاي تخصصي تشكيل شود كه مثلا موارد حقوقي و علمي و حتي اجتماعي برجام را بررسي كند. اين تصميمات تا الان اجرايي شده يا نه؟ چون اصلا بحث كميسيون برجام بررسي تخصصي و چند وجهي برجام بود نه بررسي سياسي آن.
بسيار كمرنگ بود و تقريبا ميتوانم بگويم اصلا نبود. به هر حال تشكيل اين كميسيون هم بر اساس گرايشهاي سياسي انجام شد و من بسيار بعيد ميدانم كه بررسي فني و تخصصي خاصي در نهايت انجام شود. تا اينجا هر بحث تخصصي كه كليد خورده بلافاصله سياسي شده و به محدوده دعواهاي سياسي كشيده شده است. متاسفانه كميسيون از روي ريل اصلي خود خارج شده يا بهتر بگويم از همان روز اول هم حركت خود را روي ريل اصلي شروع نكرده بود و همه مسائل سياسي بودند. آخر اينقدر موضوعات سياسي پر رنگ شده كه جايي براي بحث تخصصي باقي نمانده است. متاسفانه غالب اعضا هم عليرغم آنچه در كلام ميگويند به سياسيتر شدن موضوع كمك كردهاند و ما فاصله زيادي تا بررسيهاي فني و تخصصي داريم. ببينيد من حرف قبلي خود را تكرار ميكنم؛ وقتي عدهاي تصميم خود را براساس مسائل سياسي گرفتهاند و ميخواهند در هر شرايطي نه بگويند، ديگر جايي براي بررسي تخصصي باقي نميماند.
يك موضوع ديگر هم بازديد از مراكز هستهاي بود. شما اين بازديدها را حضور داشتيد؟
قطعا من شركت كردم. چون حداقل قضيه ديدن اين مراكز براي رسيدن به يك قضاوت منصفانهتر و آگاهانهتر از موضوع است.
جو كميسيون در آن بازديدها چطور بود؟ بازخورد توافق هستهاي بين كارمندان و كاركنان و متخصصان سايتها چطور بود؟
دو چيز آنجا به چشم ميآمد. اول اينكه افرادي كه در اين سايتها بودند، چه حالا دانشمند هستهاي و چه كاركنان مرتبط با اين سايتها حداقل درباره روند موجود اعلام رضايت و حمايت ميكردند و خيليها از كساني كه در اين سايتها مستقيم مسووليت داشتند يا كاري ميكردند و آگاه بودند به مسائل، توضيحات فني تيم مذاكرهكننده را درباره اينكه ما توقف خاصي در صنعت هستهاي نخواهيم داشت، تاييد ميكردند. به هر حال درباره اتفاقات رخ داده و توافق هستهاي جهتگيري مثبتي داشتند تا منفي.
درباره جو بين اعضاي كميسيون هم در اين بازديدها توضيح دهيد.
به هرحال همان جو جلسات آنجا هم بود و منتقدان مذاكرات دوست داشتند تا بتوانند نقاط ضعف را پيدا كنند و يك جوري مچ دولت را بگيرند و همانطور كه از تيم مذاكرهكننده خيلي سوال ميپرسيدند، آنجا هم با مسوولان و دستاندركاران همينطور با سوالات بسيار زياد مواجه ميشدند و البته قانع شدنشان هم كار سختي بود و مثلا دنبال اين بودند كه كدام دانشمند هستهاي بعد از دولت يازدهم از سايتها و سازمان بيرون رفته و خيلي دنبال اين مسائل بودند. به هر حال اينها نميخواهند توافق را بپذيرند و من فكر ميكنم اگر كل اطلاعات دنيا را هم به آنها بدهيم باز يك چيزي ميگويند. ما به عنوان حامي توافق تا اينجا ميدانيم كه برجام هم معايبي دارد و هم محاسني. بايد ببينيم تعادل بين اين دو چگونه است.