جان سنسكي/
انتخابات پارلماني در لهستان يكي از باثبات‌ترين صحنه‌هاي سياسي در شرق اروپا، بعد از هشت سال گذار مدني برگزار شده است. مهم نيست اقتصاد چقدر به اتحاديه اروپا وابسته شده، مهم اين است چقدر ورشو با همسايگان خود روابط خوب برقرار كرده، يا توانسته در بروكسل در رديف اول قدرت بنشيند، حزب راست مركزي بدون ايده و با رسوايي رقابت را باخته است.
حزب عدالت و قانون، كه بيشتر از بستر مدني برخوردار است و در اقتصاد چپگراست، بعد از پيروزي شگفت‌انگيز در انتخابات 2005، دوباره پيروز شده است. آخرين دولتي كه اين حزب به قدرت رساند، تنها دو سال عمر داشت. از آن پس حزب با جوانگرايي مدرنيزه شد و اكنون براي نخستين بار در تاريخ پس از حكومت كمونيستي لهستان، مي‌تواند با داشتن اكثريت مطلق، دولت تشكيل دهد.
مهم‌ترين مسيرهايي كه اين انتخابات تعيين مي‌كند؛
1- نخست‌وزير كه قدرتمند‌ترين سياستمدار در ورشو است، تغيير مي‌كند. بيتا زيدلو ممكن است رييس دولت بعدي لهستان باشد، اما رييس و بنيانگذار حزب ياروسلاو كازينسكي تا اطلاع ثانوي مسوول اين حزب است. زيدلو، معاون لخ كازينسكي بود كه در سقوط هواپيما در سال 2010 كشته شد.
2- پويايي اقتصادي هنوز موجب نارضايتي عمومي است. رشد اقتصادي لهستان بين 2008 تا 2014 حدود 8/23 درصد بود اما ركود اقتصادي موجب نارضايتي شده است. متوسط درآمد در لهستان پس از كسر ماليات ماهيانه حدود 700يورو يعني يك سوم سطح درآمد در آلمان است. قانون و عدالت وعده داده كه سن بازنشستگي را كاهش داده، ماهيانه پايين‌تر از 500 زلوتي (واحد پول ملي لهستان) به هر كودك يارانه بدهد و يك حداقل دستمزد تعيين كند كه كل اين وعده‌ها نيازمند لايحه هزينه‌هاي اجتماعي جديد حدود 39 ميليارد زلوتي خواهد بود. حزب قانون و عدالت مي‌گويد با جمع‌آوري ماليات بيشتر از ثروتمندان اين بودجه را تامين مي‌كند، اما اين ضربه به كسب و كار لهستان خواهد بود.
3- آيا نبايد منتظر انقلاب در سياست خارجي لهستاني بود؟ دولت كه از ورشو خارج مي‌شود متحد بي‌باك ناتو، منتقد روسيه، عجول براي پيوستن به يورو، مقاوم در پذيرش مهاجران و طرفدار استفاده از زغال سنگ بود. اما افراد جديد كه به قدرت مي‌آيند در برخي مسائل نگاه ديگري دارند.
يكي از تفاوت‌هاي قابل توجه آنها گرايش به ايجاد روابط قوي‌تر با اروپاي مركزي است. حزب قانون و عدالت آخرين باري كه بر سر قدرت بود، رابطه سردي با آلمان داشت. پدر و مادر كازينسكي با آلمان‌ها مبارزه مي‌كردند، اما از نظر آنها نيز تهديد خارجي بزرگ روسيه است.
4- لهستان بايد به سختي با بروكسل كار كند.
در اينجا برخي مسائل كليدي براي لهستان و اتحاديه اروپا عبارتند از: لهستان به دليل بيشترين مهاجري كه در بريتانيا دارد، مخالف طرح پيشنهادي بريتانيا براي محدوديت حركت در اتحاديه اروپا است. انتظار مي‌رود دولت جديد نيز در برابر اسكان مهاجران مخالف بروكسل باشد و در صف مجارستان قرار گيرد.
ورشو همچنين به مدت طولاني از زغال سنگ استفاده مي‌كند كه حدود 90درصد برق اين كشور را تامين مي‌كند. اما اتحاديه اروپا تلاش مي‌كند سياست كشورها درباره انرژي تجديدپذير را تا سال 2030 يكسان كند.
مشكل ديگر دونالد تاسك، نخست‌وزير سابق لهستان است كه رييس شوراي اروپاست و كازينسكي به‌شدت با او مخالف است.
5- تغييرات بزرگ در داخل اتفاق مي‌افتد. پاكسازي نهادهاي دولتي، مانند بانك مركزي از بقاياي حزب قبلي رخ مي‌دهد. كازينسكي معتقد است كه نخبگان پس از كمونيست، به‌شدت كنترل كشور را در اختيار گرفته‌اند. بسياري در لهستان معتقدند كار خود را از دست خواهند داد.
به‌طور خاص، كازينسكي مي‌خواهد بارديگر پرونده سقوط هواپيماي برادرش در روسيه در سال 2010 را به جريان بيندازد. او معتقد است برخي با روسيه در اين باره تباني كرده‌اند.
منبع: پوليتيكو