صبوري ۱۲ ساله به ثمر نشست
خواب تلخ به سينماها آمد
شراره داودي/ محسن اميريوسفي، متولد سال ۵۰ در آبادان است. او در دانشگاه رياضي خوانده، با اين حال علاقه‌اش به ادبيات و سينما باعث شده در اين حرفه مشغول به كار شود. اميريوسفي ۱۲ سال قبل نخستين فيلم بلند سينمايي خود با عنوان «خواب تلخ» را ساخت؛ فيلمي كه عنوان نخستين كمدي سياه سينماي ايران را از منتقدان جشنواره كن گرفت و در بيش از 40 جشنواره معتبر جهاني شركت كرد و جايزه ويژه بخش دوربين طلايي كن (2004) و جايزه نگاه جوان بخش دو هفته با كارگردان‌هاي كن و اسكندر طلايي تسالونيكي يونان و جايزه فيپرشي و... را از آن خود كرد. فيلم در جشنواره فجر سال 1382 نمايش داده نشد و از آن زمان تاكنون شرايطي براي اكران پيدا نكرده بود، تا اينكه گروه هنر و تجربه كه اين روزها ناجي اكران فيلم‌ها شده، شرايط اكران «خواب تلخ» را فراهم كرد و فيلم را ازهفته آينده مي‌توان در اين گروه سينمايي ديد.
آقاي اميريوسفي چرا اين‌همه سال فاصله ميان توليد و اكران فيلم افتاد؟
سال 83 «خواب تلخ» را بعد از حضور در جشنواره كن در سينما سپيده براي اهالي رسانه و منتقدان به نمايش درآورديم كه نظرها بسيار مثبت بود. فيلم در جشنواره آن سال هم به دعوت دبيرجشنواره در خارج از مسابقه به نمايش درآمد و بسيار نمايش‌هاي خوبي داشتيم ولي از جايي به بعد مسير تغيير كرد، درست از زماني كه عنوان مخاطب خاص براي برخي آثار استفاده شد و من همان موقع گفتم كه معتقدم اين عنوان «مخاطب خاص» چماقي روي اين آثار بود تا به شكلي محترمانه آنها را از اكران محروم كنند. ما هم صبر كرديم و صبر كرديم و تا چشم بر هم زديم، ۱۲ سال گذشت!
البته شما براي فيلم «آشغال‌هاي دوست‌داشتني» نيز صبر كرديد.
بحث اين فيلم متفاوت است و دو سالي مي‌شود كه آماده اكران شده، حتي
چندين و چند بار توسط مديران و مسوولان مختلف در دولت قبل و فعلي ديده شده و فكر مي‌كنم اين اختلاف نظرها بيشتر به نوع نگاه‌ها برمي‌گردد. چون همه كارهايي كه انجام داده‌ام، قانوني است و همان چيزي است كه از ابتدا وجود داشته است. فكر مي‌كنم سليقه مديران و البته محافظه‌كاري‌اي كه در سينماي ما هميشه وجود دارد، باعث بروز چنين اتفاقاتي شده است.
با اينكه آن سال‌ها عنوان مخاطب خاص را روي اثر شما گذاشتند، باز هم امروز در گروه هنر و تجربه كه براي همين نوع فيلم‌ها تعريف شده، اكران گرفته‌ايد و باز هم همان مخاطب خاص را داريد، درست است؟
ميان اين دو فرق وجود دارد، اينكه گروهي با عنوان هنر و تجربه فعاليت مي‌كنند با نوع نگاهي كه در آخرين دوره رياست‌جمهوري احمدي‌نژاد نسبت به فيلم‌هايي با مخاطب خاص وجود داشت، فرق مي‌كند. چون گروه هنر و تجربه اين فاز را به وجود آورده كه اين فيلم‌ها اكران داشته باشند و ما بايد واقع‌بين باشيم كه در شرايط فعلي سينماي كشور حتي تعداد سالن براي اكران مناسب فيلم‌هاي تجاري هم نداريم. پس اوضاع براي سينمايي كه متفاوت است، كمي فرق مي‌كند، در اين اوضاع من هم منطقي هستم و شعاري يا احساسي به موضوع نگاه نمي‌كنم و به دنبال نتيجه خوب هستم. از همين رو خوشحال هستم كه فيلم اكران گرفته است. من اين فيلم را براي شعار دادن نساختم و فقط دوست داشتم كه فيلم اكران شود و مردم براي ديدن آن به سينما بيايند.
با اين حال شما خيلي صبور هستيد.
بله. همين طور فكر مي‌كنم، صبوري
۱۲ ساله‌اي لازم بود كه اين اتفاق بيفتد، شايد من جسارت و جنجال‌هاي درونم را بيشتر در فيلم‌هايي كه مي‌سازم، نشان مي‌دهم.
اين روزها درگير كار جديدي نيستيد؟
فعلا به دنبال اكران خوب «خواب تلخ» هستم و براي جشنواره امسال هم با فيلم «آشغال‌هاي دوست‌داشتني» ثبت‌نام كرده‌ام.