براي جلوگيري از اسيدپاشي بايد فرهنگسازي كرد
نعمت احمدي٭
تغييرات آمار اسيدپاشي هيچ ارتباطي با مجازات و بازدارندگي آنها ندارد. همچنان كه در ايران بالاترين مجازات‌ها براي عاملين مواد مخدر وجود دارد اما از آمار جرايم مربوط به آن كم نمي‌شود، در اين مورد هم مي‌توان گفت قانون قصاص براي بازدارندگي آن وجود دارد.
البته يكي از دلايلي كه اغلب پرونده‌هاي اسيدپاشي به سرانجام نمي‌رسد اين است كه قصاص كردن مجرمان اسيدپاش مشكل بوده و به همين اعتبار اكثر پرونده‌ها به سرانجام نمي‌رسد. آمنه بهرامي معروف‌ترين زني است كه مورد حمله اسيدپاشي قرار گرفت و در نهايت از حقش گذشت و قصاص انجام نداد. در قصاص بايد مجرم به همان ميزان كه در جرم آسيب رسانده، ضرر ببيند. اصولا قصاص پرونده‌هاي اسيدپاشي به وسيله خود افراد صورت نمي‌گيرد و بايد يك پزشك آن را انجام دهد. پزشكان هم از انجام اين كار سرباز مي‌زنند چون رسالت پزشكان براي بهبود و سلامت انسان‌هاست و نه از بين بردن سلامتي آنها. هيچ پزشكي دوست ندارد كه اين كار را انجام دهد، پزشك شخص مجرم را نمي‌شناسد بنابراين شرايط براي اجراي حكم فراهم نيست.
كسي كه مرتكب اسيدپاشي شده فرد بيماري است كه براي انجام جرمش دلايل مختلفي دارد و در اغلب موارد ممكن است از نظر روحي رواني هم دچار مشكل باشد. البته در حال حاضر به جاي قصاص هيچ قانون ديگري براي اين جرم درنظر گرفته نشده. شايد بتوان اين نوع قصاص به وسيله پزشك را مشكلي براي بي‌سرانجامي پرونده‌هاي اسيدپاشي دانست. موارد بسيار زيادي از پرونده‌هاي اسيدپاشي وجود دارد كه در آن قصاص انجام نشده است. از آنجا كه عمل اسيدپاشي در اغلب موارد يك برخورد عاطفي يا عشقي هيجاني است و انتقام‌گيري افراد را به دنبال خود دارد نمي‌توان در آن اين وظيفه را به عهده پزشك گذاشت. اما افراد عادي هم نمي‌توانند اين كار را انجام دهند تا قصاص بگيرند، چون ممكن است درصد بيشتري از ميزان قصاص به بدن فرد مجرم ضربه وارد كند و سلامتي او را بيش از اندازه به خطر بيندازند. معمولا مجرمان اسيدپاشي از نظر روحي و رواني دچار مشكل هستند كه چنين روشي را براي انتقام‌گيري انتخاب مي‌كنند. در پرونده‌هاي انتقام‌گيري در اسيدپاشي معمولا فرد مجرم صورت و چهره طرف مقابل را براي تخريب انتخاب مي‌كند تا به نوعي آتش انتقام خودش را خاموش كند و فرد مقابل ديگر توانايي حضور در اجتماع را نداشته باشد. متاسفانه اغلب افرادي كه از نظر رواني دچار اختلال هستند اسيدپاشي را به عنوان نخستين و مهلك‌ترين راه براي انتقام‌گيري انتخاب مي‌كنند. وقتي در اسيدپاشي چهره افراد مورد هجوم قرار مي‌گيرد و مخدوش مي‌شود نوعي رضايت در وجود فرد مجرم به وجود مي‌آيد كه گاهي مقطعي است و خيلي زود از بين مي‌رود. بايد روز به روز براي از بين بردن چنين آسيب‌هايي فرهنگسازي انجام دهيم. در مجازات‌ها و قصاص‌هايي كه براي اسيدپاشي انجام مي‌شود اغلب خشونت محض وجود دارد اما در تعداد زيادي از پرونده‌هاي مربوط به اسيدپاشي ردپاي عشقي و عاطفي ديده مي‌شود.
٭حقوقدان