روحاني از دانشگاه مدد جست:
« نقد قدرت» كنيد
رضوانه رضايي‌پور / و اما 16 آذر 94؛ ديگر حيف است كه از تلخي‌هاي گذشته گفت. ديگر حيف است رخ به نقاب رخوتي انداخت كه يخ‌زدگي پاييز را بر جنبش هفتاد ساله دانشجويي نشاند تا در هشتمين سال خود، آخرين رگه‌هاي نشاط را هم بخشكاند. يادآوري‌هايي كه مبادا حلاوت ساعت شور شريف به وقت نشاط دانشجو را به اين زودي از كام بزدايد. آري، ديروز 16 آذر ديگري رقم خورد. 16 آذري كه نشان از پايان هشت سالي دارد كه در پي خود به اميد تدبيري چشم دوخته بود. آذر ماه كه به سال 94 رسيد، باز هماني شد كه انتظار مي‌رفت. باز به همان گرمايي رسيد كه تبش در ميان دستان دانشجويان به صداهاي متناوب تشويق‌ها و هياهو كشيدن‌ها، بالا گرفت. باز دانشجوياني را دوشادوش هم قرار داد تا آزادانه شعار دهند، فرياد زنند، تشويق كنند و گاهي هم اگر دل‌شان خواست هو كشند. سومين تجربه حضور در جمع دانشجويان شيرين‌ترين روز را براي روحاني اعتدالي رقم زد. مرد تغيير و تدبير كه با سيل شعارهاي حمايتت مي‌كنيم وارد سالن اجتماعات دانشگاه شريف مي‌شود، وقتي منتقدان خود را يك به يك در تريبون مي‌بيند لبخندي از سر رضايت بر لب مي‌نشاند. رضايت از توفيقي كه دستاورد سومين سال حضورش در مسند اجرايي كشور است، مي‌تواند اين نداي آزادانه را به گوش رييس دولت يازدهم برساند حالا كه برخورد امنيتي همچنان بر دانشگاه‌ها حاكم است، آيا رييس‌جمهور همچنان معتقد است راه فرجي‌دانا بايد ادامه پيدا كند؟ مي‌تواند اين اطمينان را بدهد تا جمعيتي آزادانه احساس خطر كند از كساني كه براي بازگشت به وضعيت سابق به انتظار نشسته‌اند. مي‌تواند نماينده تشكلي را رودرروي وزير بهداشت بايستاند تا فضاي رخوت و سردي دانشگاه‌ها را ترسيم كند. دانشگاه‌هايي كه حالا فعالان آن در برابر يك حقوقدان صراحتا اعلام مي‌كنند كه مديران غيرهمسوي آن، چه برخوردهايي با دانشجويان دارند. ديروز اما در لابه‌لاي شعارهاي حمايت از روحاني، فرياد طنين‌انداز حمايتي مردان مذاكره‌كننده هسته‌اي نيز به گوش مي‌رسيد. آنجا كه ديگر نوبت به تشكلي مي‌رسد تا در انتقاد خود از سبد كالا شروع كند و وام 25 ميليوني را دليلي بر عدم برنامه‌ريزي اقتصادي كشور قلمداد كند. برنامه‌اي كه نماينده اتحاديه انجمن اسلامي دانشجويان را بر اين مي‌دارد كه بگويد نبايد همه مسائل را به سياست خارجي پيوند مي‌زديد. بياناتي كه البته با شعار «دكتر ظريف زنده باد روحاني پاينده باد»، پاسخ داده شد، به انتقاد به وزيران نفت و صنعت و حتي شخص روحاني هم ختم شد. اما در 16 آذر امسال هم شعارها در ستايش رييس دولت اصلاحات بسيار به گوش مي‌رسيد. شعارهايي كه البته در مقابل آن بايد تيز مي‌شد تا شنيد كه آن جمع معدود در مخالفت چه مي‌گويند. جمعيتي كه بدون همراه هم نبودند. گويي باز هم رسانه ملي كه وظيفه پوشش سخنان رييس‌جمهور در دانشگاه صنعتي شريف به مناسبت روز 16 آذر را بر عهده داشت با شعارهاي دانشجويان تا مرز قطع صداي سالن هم پيش مي‌رفت. رييس‌جمهور كه در ميان تشويق دانشجويان در جايگاه حاضر شد يادي از كساني كرد كه محور تحول در دانشگاه‌ها بودند. ياد بهشتي‌ها، طالقاني‌ها، مفتح‌ها وقتي به نام بازرگان‌ها مي‌رسد سالن را مملو از صداي كف و سوت مي‌كند تا به شريعتي‌ها برسد و بر وصف شادمانه دانشجويان بيفزايد.
هيچ مسوولي از سوال مستثني نيست
رييس‌جمهور كه امسال سومين سال حضور خود را در جمع دانشجويان تجربه مي‌كرد، 16 آذر را روز دانشگاه، استقلال‌طلبي، آزاديخواهي و روز ايستادگي نخبگان ملت و دانشجويان در برابر استعمار و استبداد خواند و گفت: 16 آذر 1332 در هيچ مقطع زماني محصور نخواهد شد. حجت‌الاسلام حسن روحاني با يادآوري سال‌هاي گذشته توانسته روز دانشجو را در يكي از دانشگاه‌ها به حضور دانشجويان و اساتيد برسد، سخنان آنها را بشنود و نقد آنها را استماع كند از حضور در دانشگاهي پرآوازه به نام شريف ابراز خوشحالي و تاكيد كند: دانشگاه، دانشجو، استاد، علم و فناوري، تحقيق و به ويژه دانشگاه‌هاي برتر فخر و افتخاري براي فرهنگ اين سرزمين و براي ملت بزرگ ايران است. رييس دولت يازدهم با تشكر از سخنرانان تشكل‌هاي دانشجويي كه پشت تريبون به نام تشكل‌هاي مختلف سخن گفتند، نقد، انتقاد و تشويق كردند، نقاط قوت دولت را و برخي نكات ضعف دولت را برشمردند ،گفت: شايد بهترين جايي كه بايد قدرت نقد شود دانشگاه است و تاكيد كرد: اگر قدرت در هر كشوري مورد انتقاد و سوال قرار نگيرد به انحراف و استبداد خواهد كشيد. صحبت‌هايي كه همچنان در تشويق‌هاي پياپي دانشجويان ادامه مي‌يافت به آنجا رسيد كه روحاني اظهار كند: تمام مسوولان كشور مستقيم يا غيرمستقيم افتخار دارند كه منتصب ملت بزرگ و از طريق آراي مردم بر مسند قدرت تكيه زدند و هيچ مقامي در جمهوري اسلامي ايران نداريم كه مقام انتخابي نباشد. روحاني با تاكيد بر اينكه همه مسوولان براساس مسووليت بايد مورد سوال قرار بگيرند، افزود: هيچ كسي نبايد خود را مستثني از سوال ملت بداند و همه بايد به سوال مردم و پاسخگويي در برابر سوال مردم افتخار كنند كه البته افتخار هم مي‌كنند. سخنان رييس‌جمهور مبني بر اينكه البته حالا نقد برخي قوا و برخي نهادها يك مقدار مشكل است فعلا از دولت و رييس‌جمهوري شروع كنيد، اوج تشويقات دانشجويان شريف را به همراه داشت. رييس‌جمهور در ميان شعار روحاني حمايتت مي‌كنيم، خاطرنشان كرد: دولت يازدهم اگر چيزي دارد و اگر پيشرفتي كرده، فقط در سايه حمايت مردم و به ويژه جوانان و دانشجويان بوده است، من همه انتقادات را دلسوزانه مي‌دانم، البته برخي لحن‌ها اگر كمي نرم‌تر شود، قشنگ‌تر است. رييس دولت تدبير و اميد با تاكيد بر اينكه اعتدال در نقد هم بايد مراعات شود، گفت: اميرالمومنين(ع) فرمود راجع به من دو گروه خود را به هلاكت و نابودي انداختند چه آنهايي كه علي را افراطي دوست دارند و او را تا مرز خدايي مي‌برند و چه آنهايي كه با افراط با علي كينه‌ورزي مي‌كنند. روحاني افزود: انتقاد هم بايد در آن افراط نباشد، تعريف هم در آن افراط نباشد، همه امور از جمله انتقاد بايد معتدلانه و ميانه‌روانه باشد اما در عين حال انتقاد مفيد است. وي افزود: در اين جمع مسوولان دولتي حضور داشتند، خودم هم سخنان‌تان را شنيدم، باز هم فرصت‌هايي فراهم شود تا نقد و انتقاد را من و مسوولان بشنويم و اشكلات خودمان را اصلاح كنيم؛ ما هيچ كدام معصوم و بي خطا نيستيم اما در عين حال تلاش ما بر اين است كه گام‌هايي را‌برداريم كه به نفع مردم باشد.
راي مردم در سال 92 آغاز موفقيت در موضوع هسته‌اي بود
رييس‌جمهور با اشاره به اينكه آن جايي موفق بوديم كه مردم به صحنه آمدند، خاطرنشان كرد: در بحث هسته‌اي آن وقتي موفق شديم كه مردم به صحنه آمدند؛ مردم در انتخابات 92 مساله هسته‌اي را به بحث گذاشتند؛ اين آغاز پيروزي ملت بود. روحاني تاكيد كرد: اگر هسته‌اي در انتخابات 92 به بحث گذاشته نمي‌شد، نقد نمي‌شد و آثار تحريم مورد بررسي قرار نمي‌گرفت، راه‌حل مساله مورد بحث قرار نمي‌گرفت، مردم در راي 92 به هسته‌اي هم راي دادند، چون مورد بحث قرار گرفت. روحاني ادامه داد: به هر حال چون مردم آمدند در صحنه و مساله را مورد بحث قرار دادند، براي اينكه ما بتوانيم راهي را براي حل و فصل اين مساله بيابيم و پيدا كنيم، راه را باز كردند؛ چه راهي ما مي‌توانستيم تا بتوانيم فشار را از روي دوش مردمي كه در فشار قرار داشتند،برداريم.
اگر با دنيا مشكل داريم، برويم بجنگيم؟
رييس دولت يازدهم در ادامه سخنان خود در روز دانشجو با بيان اينكه ما در برابر ديگران بايد بايستيم و بايد به توان ملي‌مان تكيه كنيم، اين سوال را از مخاطبان خود پرسيد كه آيا به معناي اين است با دنيا حرف نزنيم و اگر با دنيا مشكلي داريم، برويم تا مرز جنگ بجنگيم؟ اصلا فرض بگيريد در آن جنگ در برابر همه دنيا هم پيروز شويم كه به اميد خدا هم اگر روزي توطئه‌اي عليه كشور ما ولو جهاني باشد؛ ما ايستادگي مي‌كنيم و پيروز مي‌شويم؛ اما آيا جنگ نبايد آخرين راه‌حل باشد؟ روحاني با اشاره به اينكه اختلاف‌نظر اين‌گونه موارد است و گرنه هيچ فردي ترديد ندارد كه زماني ممكن است جنگ را بر ما تحميل كنند؛ گفت: ما بايد قدرت نظامي داشته باشيم؛ بلي بايد داراي چنين قدرتي باشيم. برخي فكر مي‌كنند كه دولت يازدهم؛ دولت لبخند، منطق، مذاكره و گفت‌وگو در دنيا است؛ اما در ساخت سلاح و بنيه دفاعي كمتر است. صحبت‌هايي كه همچنان با تشويق حاضرين در سالن ادامه مي‌يافت. رييس شوراي عالي امنيت ملي ادامه داد: بنده يك بار اين امر را اعلام كرده‌ام كه اين دولت در طول دو سال در بنيه دفاعي، در سلاح‌هاي راهبردي، كاري كه انجام داده به اندازه 10 سال گذشته بوده است. بنابراين معنايش اين نيست كه ما مذاكره مي‌كنيم؛ بنيه دفاعي كشور را قوي نكنيم و يا هيچ‌وقت نبايد به فكر جنگ باشيم؛ ما هميشه بايد آماده باشيم. وي يادآور شد: جنگ زماني روي نمي‌دهد كه ما آمادگي كامل و صددرصد داشته باشيم ولي اگر آماده نباشيم جنگ به ما تحميل مي‌شود. ما بايد توانمند و قدرتمند باشيم؛ همزمان با پيروزي در مذاكرات برجام ما مهم‌ترين موشك‌مان را آزمايش كرديم.
دانشگاه از فرجي‌دانا تا فرهادي نبايد فرق كند
اما شايد بتوان نقطه اوج اظهارات روحاني را در فضاي اين روزهاي دانشگاه دانست. آنجا كه رييس‌جمهور با بيان اينكه اگر دانشگاه تغيير نكند، اين دولت باشد يا آن دولت فرقي ندارد، گفت: نظر من اين است، شايد اشتباه كنم ولي همه آنچه كه به من گفته مي‌شود و خودم هم اين را حس مي‌كنم كه فضاي دانشگاه سال 94 نسبت به 92 زمين تا آسمان فرق كرده است. روحاني با تاكيد بر اينكه ممكن است، هنوز هم فضا امنيتي باشد، افزود: من نمي‌پسندم، ما فضاي امن مي‌خواهيم نه فضاي امنيتي. صحبت‌هايي كه گويي حرف دل دانشجويان را مي‌زد باز هم شوق و شعفي را در بين دانشجويان ايجاد كرد. وي با طرح اين سوال از دانشجويان كه سال 90، 91 و 92 هم شما براي 16 آذر به اين راحتي مي‌توانستيد اجتماع داشته باشيد؟ گفت: حالا الان سال 93 و 94 است و همه دنبال 16 آذر هستند. رييس شوراي انقلاب فرهنگي اظهار داشت: يك زماني بود كه كسي جرات نمي‌كرد بگويد جنبش دانشجويي، از اين كلمه مي‌ترسيدند. وي در ادامه خطاب به دانشجويان گفت: من از شما مي‌پرسم اگر واقعا از لحاظ شاخص‌ها دانشگاه سال 94 با 91 فرق نكرده است حتما ما به عنوان دولت يازدهم محكوم هستيم و اگر هم فرق كرده البته ممكن است تا حد مطلوب خيلي فاصله داشته باشد. رييس‌جمهور گفت: بعضي از نقد‌هايي كه مي‌كنيد و مي‌گوييد هنوز ممكن است به يك دانشجو بي احترامي شود، هنوز ممكن است آن فضاي مطلوب در دانشگاه نباشد؛ بله درست است هنوز نشده است ما به نقطه مطلوب نرسيده‌ايم. روحاني آنجا كه تاكيد مي‌كند من به شما اعتماد مي‌دهم راه دولت يازدهم نسبت به دانشگاه، دانشجو و وزارت علوم تغيير نكرده است، حالا اگر اشكال داريد بگوييد، از فرجي‌دانا تا فرهادي نبايد فرق كند، بر شور دانشجويان مشتاق مي‌افزايد و جمعيتي كه حالا همه يكصدا اعتدال را در كنار اصلاحات مي‌خوانند.
تلاش كنيم حماسه 92 را در 94 تكرار كنيم
رييس‌جمهور در ادامه به انتخابات پيش رو اشاره كرد و گفت: در شرايطي كه به سمت انتخابات مي‌رويم دانشگاه‌ها بايد حضور فعال در انتخابات پيدا كنند كه اين خيلي مهم است كه مجلس آينده ما چگونه باشد؟ روحاني با بيان اينكه خيلي مهم است مجلس آينده ما چگونه باشد، تصريح كرد: از نظر دولت اين جناح آن جناح، هر كدام اينها باشند، مهم اين است افرادي باشند كه به منافع ملي فكر كنند، منافع جناحي و شخصي شان را بر ملي ترجيح ندهند و دلسوز مردم باشند. رييس دولت تدبير و اميد اضافه كرد: همه ما تلاش كنيم حماسه سال 92 را در 94 تكرار كنيم و بتوانيم مجلسي توانمندتر و قدرتمندتر داشته باشيم، همه بايد تلاش كنند؛ وزارت كشور و شوراي نگهبان همه ما بايد كاري كنيم، همه اميدوار باشند و به اين انتخابات‌مان افتخار كنيم.
نظرم به شوراي نگهبان، نظر قانون اساسي است
روحاني اما در پايان به يكي ديگر از انتقادات فعالان دانشگاهي در خصوص نظر خاص رييس‌جمهور به شوراي نگهبان نيز پاسخ گفت. آنجا كه اعلام كرد من نظرم نسبت به شوراي نگهبان نظر قانون اساسي است، قانون اساسي شوراي نگهبان را ناظر مي‌داند ما هم ناظر مي‌دانيم. وي در پايان گفت: در فضاي انتخابات ان‌شاء‌الله با تلاش وزارت كشور، شوراي نگهبان، مسوولان و همه مردم به ويژه دانشجويان، انتخابات بسيار پرشكوهي را پيش رو داشته باشيم.