بلاتكليفي موضوع سياست خارجي در مناظره‌‌هاي انتخاباتي امريكا
عبدالرضا فرجي‌راد٭
سياست خارجي و امنيت ملي نقش مهمي در مبارزات انتخابات رياست جمهوري سال 2016 ايالات متحده امريكا ايفا خواهد كرد و نامزدهاي انتخابات از هر دو حزب دموكرات و جمهوريخواه سعي خواهند كرد تا رويكردهاي خود را متمايز از سياست‌هاي جاري دولت فعلي ارايه كنند. تصرف بخش‌هايي از خاك اوكراين توسط روسيه، داعش و نفوذ ديگر گروه‌هاي افراطي در خاورميانه و شمال آفريقا، مساله ناامني در افغانستان و دستاوردهاي طالبان و داعش، مساله هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران و توافق حاصل از مذاكرات و مساله مهاجران نگراني‌هايي مبني بر ناكافي و نامناسب بودن پاسخ فعلي دولت امريكا به اين چالش‌ها ايجاد كرده است.
اين بحث‌ها بيشتر در ميان كانديداهاي جمهوريخواه مطرح است كه رييس‌جمهور اوباما و كانديداي اصلي دموكرات‌ها، يعني خانم كلينتون، را مورد حمله قرار مي‌دهند. به نظر مي‌رسد كانديداهاي جمهوريخواه از يك تفرقه و ناهماهنگي در برنامه راهبردي رنج مي‌برند و براي برنامه‌هاي كلان و سياست‌هاي منطقه‌اي و داخلي آن برنامه منسجمي ندارند. بسياري از آنها با بهانه كردن امنيت، بحث‌هاي‌شان حول مبارزه با تروريسم و محدود كردن مهاجران به امريكا و بيرون كردن دموكرات‌ها از كاخ سفيد كه آنها را مشمول ناامني مي‌دانند، دور مي‌زند.
به‌طور مثال دانلدترامپ، كانديداي جنجالي جمهوريخواه كه تا حالا از همه جلو افتاده و خيلي از امريكايي‌ها را شاد و خيلي‌ها را هم عصباني كرده، ازجمله افرادي است كه شديدا مخالف ورود مسلمانان به امريكاست. وي حتي از ديواركشي در مرزها به سبك اسراييلي‌ها سخن مي‌گويد.
بن كارسون، پزشك سياهپوست و جب‌بوش، برادر جورج بوش از ديگر كانديداهاي افراطي جمهوريخواه هستند كه شعارهاي جنگ‌طلبانه مي‌دهند. آنها اوباما را مسوول گسترش داعش مي‌دانند و وي را مورد حمله قرار مي‌دهند كه چرا به سوريه حمله نكرده و دمشق و رقه را با تمام انسان‌هاي به گروگان گرفته شده‌اش با خاك يكسان نكرده است اما، در ميان كانديداهاي جمهوريخواه به نظر مي‌رسد «تد كروز» سناتور ايالت تگزاس مي‌تواند نظر بسياري از جمهوريخواهان را به سوي خود جلب كند. وي از جمله كانديداهايي است كه سخت مخالف توافق هسته‌اي بين ايران و 1+5 است. از سوي ديگر به شدت طرف اسراييل و افكار نتانياهوست.
البته همه كانديداهاي جمهوريخواه مواضع افراطي ندارند و در ميان آنها افرادي مثل «رند پاول» هم پيدا مي‌شود كه مخالف جنگ و لشكركشي امريكا به خاورميانه است. او بيشتر به روش‌هاي ديپلماتيك اعتقاد دارد و حتي از تماس با ايران، سوريه و روسيه نيز صحبت مي‌كند. اما متاسفانه در ميان جمهوريخواهان طرفدار زيادي ندارد و به همين جهت شانسي براي انتخاب شدن و رقابت با كانديداي دموكرات را نخواهد داشت.
يك بلاتكليفي در سياست خارجي به ويژه در بين كانديداهاي جمهوريخواه ديده مي‌شود و اكثرشان براي انتخاب شدن از سياست‌هاي افراطي و نفرت از انسان، مداخله نظامي، احساس برتري‌طلبي و وحشت از اسلام سخن مي‌گويند.
البته در حالي‌كه عده‌اي از دولت اوباما به خاطر رهبري ضعيف و غيرقاطع انتقاد مي‌كنند، صداي مهمي نيز در دو سر طيف سياسي مبني بر خويشتن‌داري بيشتر، تعهد كمتر و كاهش درگير شدن در رسيدگي به برخي مسائل فوق شنيده مي‌شود.
واقعيت اين است كه امريكا با مجموعه‌اي از چالش‌ها مواجه است. چالش مربوط به روسيه تهاجمي امروز، چين مدعي در خارج، القاعده و داعش گسترش يافته، فضاي سايبري به عنوان ميدان جديد نبرد و مساله آب و هوا كه نمي‌توان راه‌حل فوري و حتي از طريق زور براي آنها متصور بود. آيا استراتژي ايالات متحده در حال تغيير است؟ شايد هم در بلاتكليفي به سر مي‌برد.٭استاد ژئوپولتيك