استفاده از سياست خارجي براي بهره‌برداري داخلي
علي شكوهي
خدا رحمت كند شيخ «نمر» را كه عالمي عامل بود و در پاي اعتقاداتش ايستاد و جانش را هم فدا كرد. ضمن تجليل از آن شهيد بزرگوار و اعلام برائت از قاتلانش، توجه همگان را به موضوعي جلب مي‌كنم كه در همين يكي، دو روز مشاهده شد و آن بهره‌برداري برخي افراد سياسي وابسته به طيفي خاص از اين خون به‌ناحق ريخته براي تسويه حساب‌هاي داخلي است.
هميشه گفتيم كه يك جريان خاص، سياست خارجي را به عنوان ابزاري براي تامين منافع ملي نمي‌نگريستند بلكه وسيله‌اي براي سوءاستفاده در داخل كشور و جلب حمايت اقشاري از جامعه و كنارگذاشتن رقباي سياسي تلقي مي‌كردند و به همين دليل، در حالي كه سياست مورد نظر آنان در خارج كشور به زيان منافع ملي تمام مي‌شد اما سعي مي‌كردند با تبليغات ساختگي و ترتيب دادن مراسم استقبال آنچناني و طرح شعارهاي بي‌محتوا، پيروزي فرضي بتراشند و از موضع انقلابي‌گري، رقباي سياسي خود را متهم به سازش كنند. در ماجراي شهادت شيخ نمر هم همين جريان فعال شده است و براي مخالفت با دولت و تشديد فشار داخلي و خارجي بر رييس‌جمهوري و وزارت خارجه، به طرح شعارهاي تند و افراطي مبادرت مي‌كند و بعيد هم نيست ماجراي حمله به سفارت عربستان سعودي و كنسولگري اين كشور در مشهد هم به نوعي كار وابستگان به همين جريان بوده باشد.
البته برخي از واكنش‌هايي كه اين روزها شاهديم، به بهانه‌جويي‌هاي كودكانه شباهت دارد و ناشي از اين امر است كه آقايان تمامي همت خود را مصروف مخالفت با دولت كرده‌اند و از هر موضوعي براي حمله به دولت و رييس‌جمهوري بهره مي‌گيرند. مثلا يكي مدعي مي‌شود عدول دولت از سياست تهاجمي باعث شد كه دولت عربستان جرات اين كار ضدانساني را به خود بدهد در حالي كه مي‌دانيم اين كشور در زمان‌هاي مختلف و از جمله در عصري كه ما سياست به‌اصطلاح تهاجمي هم داشتيم، اقدامات ضدشيعي و ضدايراني متعددي را مرتكب شده است. يكي ديگر مدعي مي‌شود كه دولت مي‌توانست جلوي اعدام شهيد شيخ نمر را بگيرد و كوتاهي كرد اما اين امر واقعيت ندارد و معلوم است كه دولت عربستان نه تعامل خوب و دوستانه‌اي با ما دارد كه درخواست ما را بپذيرد . در عين حال مسوولان ما با استفاده از اعتبار افراد صاحب‌نفوذ از جمله‌چهره‌هاي بين‌المللي تلاش كردند كه جلوي اين فاجعه را بگيرند و نتيجه نداد.
در همين مسير بهانه‌جويي، برخي شكايت كردند كه چرا رييس‌جمهوري با سرعت بيانيه صادر نكرد و وقتي اين بيانيه منتشر شد، مدعي شدند كه دكتر روحاني اين بيانيه را صادر نمي‌كرد بهتر بود چون صرفا درصدد اطمينان دادن به عربستان براي تامين امنيت سفارت اين كشور بوده است! يكي از نمايندگان تندروي مجلس به آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني اعتراض كرده كه چرا در بيانيه خود اسم رژيم آل‌سعود را نياورده است در حالي كه بيانيه رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام يكي از بهترين متون منتشره در اين زمينه بوده است.
اما گروهي در اين ماجرا درصدد دشمن‌تراشي عامدانه بوده و هستند و مي‌دانند كه با كدامين اقدامات و طرح كدامين تحليل‌ها، مبادرت به تضعيف دولت كرده و چگونه دولت را در سطح داخلي و منطقه‌اي با مشكل مواجه كنند. آنان همان كساني هستند كه در دولت گذشته، سياست خارجي را در استخدام رقابت‌هاي سياسي داخلي در آورده بودند و سعي داشتند بدون توجه به سود و زيان رفتارهاي خود براي منافع ملي، از منظر دستاورد داخلي به آن نگاه كنند و هنوز هم بر همين اساس عمل مي‌كنند.
يكي از مشاوران رييس‌جمهور قبل در تحليلي از حمله به سفارت عربستان در تهران استقبال كرد و نوشت: «در واكنش به شهادت مظلومانه شيخ نمر، امشب جوانان انقلابي ايراني، سفارت و كنسولگري عربستان در تهران و مشهد را تسخير و به آتش كشيدند. اين واكنش را بايد در انفجار بغض فروخفته ايرانيان بعد از دوسال ديپلماسي مبتني بر لبخند و دست باز روحاني و ظريف در مقابل پديده‌هاي زشتي چون تجاوز به نوجوانان ايراني در حج عمره، فاجعه منا، كشتار يمن، اعدام شيخ نمر و داعش‌پروري سعودي‌ها تحليل كرد». وي سپس با ادعاي اينكه نيروهاي انقلابي در سطح جهاني، از «حاكميت سازشكاران در ايران» ناراضي هستند، حرف دل خودش را چنين بيان مي‌كند كه «مطالبه بازگشت نيروهاي انقلابي به راس دولت در ايران، از فضاي نهضت جهاني تاثير بيشتري خواهد داشت تا از فضاي داخلي كه تحت مديريت دولتي‌ها است» و سپس تاكيد مي‌كند اشغال سفارت عربستان «نشان داد كه تكانه‌هاي بيروني در سطح نهضت جهاني به‌شدت توان فعال كردن گسل‌هاي داخلي و فوران نيروهاي انقلابي ايران را دارد.»
اين همان سخني است كه قبلا گفتيم يعني استفاده آگاهانه اين جريان از مسائل حوزه سياست خارجي براي بهره‌برداري داخلي و بازگشت مجدد به قدرت. براي اين جريان اصلا مهم نيست كه تندكردن فضاي بين‌المللي به زيان منافع ملي ما تمام شود، كشورهاي منطقه را عليه ما متحد سازد، در سطح نهادهاي حقوقي بين‌المللي ما را بدون دفاع كند، وضعيت شيعيان عربستان را بسيار ناگوار و غيرقابل تحمل كند، دولت را مجبور به پرداخت خسارات تخريب سفارت كند و در يك كلام منافع ملي ما را به خطر اندازد بلكه براي اين جريان مهم اين است كه خودشان به قدرت برگردند و متهم كردن به سازشكاري دولت و زمينه‌سازي براي اقدامات غيرقانوني و خشونت‌آميز صرفا برخي از ابزارهاي اين طيف است. خدا را شكر كه مسوولان حوزه قضايي و امنيت ملي ما با تدابير خود، در مقابل طرح‌ها و نقشه‌هاي آنان ايستاده‌اند و مردم نيز با واكنش‌ها و تصميمات بهنگام خود اجازه بازگشت به قدرت را به اين نيروهاي پرهزينه و كم‌فايده نخواهند داد.