همزمان با طرح مجدد اتهامهاي اردوغان عليه تهران و مسكو
پوتين: آمادهايم ميان ايران و عربستان ميانجيگري كنيم
گروه ديپلماسي| «اختلافها ميان ايران و عربستان حل وفصل مساله سوريه را دشوار ميكند و به تلاشها براي حل بحران سوريه و جنگ با تروريسم و همچنين متوقف ساختن هجوم آوارگان به اروپا آسيب ميرساند.» جملهاي كه در ده روز گذشته به واهمه غرب در خصوص تحولات منطقهاي بدل شده بود از زبان ولاديمير پوتين، رييسجمهوري روسيه در مصاحبه با روزنامه بيلد آلمان شنيده شد. جملهاي كه نشان از عمق تاثيرپذيري پروندههاي منطقهاي از بحران ميان رياض و تهران دارد. از زمان آغاز تنش ميان تهران و رياض كه جرقههاي آن را اعدام شيخ نمر زد، كشورهاي بسياري چه در سطح منطقهاي و چه از ميان اعضاي اتحاديه اروپا پيشنهاد ميانجيگري ميان ايران و عربستان را دادهاند. از روسيه تا پاكستان و از آلمان تا اندونزي، كشورهاي بسياري پيشنهاد ميانجيگري را دادهاند كه به نظر ميرسد از جانب رياض چندان مورد استقبال قرار نخواهد گرفت چرا كه عربستان در شرايط فعلي به دليل ضعفهاي منطقهاي ترجيح ميدهد تنش با تهران را در شرايط حداكثري نگاه دارد.
ولاديمير پوتين در مصاحبه با اين روزنامه آلماني گفت: اينكه اختلافها ميان تهران و رياض منجر به درگيريهاي جدي منطقه شود نميدانم و البته ترجيح ميدهم در اين باره نه حرف بزنم و نه حتي دربارهاش فكر كنم. ما روابط بسيار خوبي با ايران داريم و شراكت با عربستان پايدار است. از وخيم شدن روابط دو كشور متاسفم، از آنچه رخ داده متاسفيم، به خصوص كه اين روحاني (شيخ نمر) عليه دولت عربستان سعودي با نيروهاي مرگبار وارد جنگ نشده بود. رييسجمهور روسيه درباره حمله به سفارت عربستان در ايران گفت: در دنياي مدرن امروز حمله به يك سفارتخانه كاملا غيرقابل قبول است تا آنجا كه من ميدانم دولتمردان ايراني نيز چندين تن را در اين رابطه دستگير كردهاند. روسيه اعدام شيخ نمر، روحاني شيعه سعودي توسط دولت عربستان را كه باعث بروز تنش با ايران شده، محكوم كرده است. اگر ضرورت داشته باشد تا مسكو در اين درگيري و تنش ميان دو كشور ميانجيگري كند، ما آمادهايم تا اين كار را انجام دهيم. مساله تنش ميان تهران و رياض در شرايطي كه جامعه جهاني تلاش ميكند در خصوص پرونده سوريه در كوتاهترين بازه زماني ممكن به نتيجهاي سياسي دست پيدا كند، بازيگران منطقهاي و فرامنطقهاي دخيل در فرايند مذاكرات سوريه را بهشدت نگران كرده است. بر همين اساس روز گذشته جان كري و سرگئي لاوروف وزراي خارجه امريكا و روسيه نيز تلفني درباره تشديد تنشها ميان ايران و عربستان سعودي رايزنيهايي داشتهاند.
روسيه در شرايطي براي ميانجيگري ميان ايران و عربستان پيشقدم شده است كه به نظر نميرسد با توجه به اختلافهاي ميان مسكو و رياض بر سر پرونده سوريه، آلسعود چندان از كرملين حرفشنوي يا حتي دل خوشي داشته باشند. موضع عربستان سعودي و تركيه در مقابل اقدامهاي هماهنگ روسيه و ايران در سوريه كم و بيش به هم شباهت دارد و اين در حالي است كه شايد در ميان بازيگران همسايه ايران، تركيه بيش از روسيه در صورت تمايل بتواند نقش ميانجي يا كاهنده از تنشها ميان تهران و رياض را ايفا كند. روز گذشته همزمان با انتشار سخنان پوتين در خصوص مهيا بودن مسكو براي ميانجيگري، رجب طيب اردوغان در اظهاراتي بسيار تند براي چندمين بار ايران و روسيه را متهم به دخالت در مسائل داخلي ديگر كشورهاي منطقه كرد. اردوغان در اين خصوص گفت: ما موضعي متفاوت از ساير كشورها در قبال تحولات منطقه داريم. جامعه جهاني و كشورهاي بزرگ چشمهاي خود را
روي حمايت روسيه از رژيم سوريه بستهاند. سرنوشت جهان به دست پنج كشور است و اين عادلانه نيست. اين مساله بايد تغيير كند. روسيه براي حمايت از اسد وارد عمل شده است و ميخواهد دولتي علوي در «لاذقيه» تشكيل دهد. روسيه ميگويد كه به درخواست اسد، وارد سوريه شده است. مشكل ما با روسيه، همين دخالت است. من اكنون به روسيه ميگويم: بسيار خوب، من از شما ميپرسم چه كسي از شما خواسته است كه وارد اوكراين شويد و چه كسي به شما گفته كه وارد «كريمه» شويد؟ اين واقعا مساله عجيبي است.
رييسجمهور تركيه سپس بار ديگر با اشاره به موضوع اعتراض ايران به اعدام رهبر شيعيان در عربستان و تنش ايجاد شده ميان تهران و رياض بر سر اين مساله، اعلام كرد كه از موضع عربستان عليه ايران حمايت ميكند.