افزايش شمار قربانيان نفت ارزان
بورس عربستان فروريخت
گروه اقتصادي| شمار قربانيان نفت هر روز در حال افزايش است.
نفت ارزان تنها ونزوئلا را با بحران درگير نكرده است؛ عربستان، بزرگ‌ترين توليد‌كننده نفت اوپك نيز آن‌قدر از نفت ديد كه برنامه‌اي ارايه كرد براي عبور از نفت. جدايي عربستان از معشوق سياهش قرار است تا سال 2030 اجرايي شود.
يك روز پس از اعلام محمد بن سلمان، جانشين وليعهد سعودي مبني بر در دستور كار قرار گرفتن برنامه اصلاحاتي كه قرار است تا سال 2030 اين كشور را از اتكا به نفت بي‌نياز كند، سرمايه‌گذاران محلي اقدام به برداشت سود حاصل از معاملات سهام كردند؛ امري كه شاخص‌هاي بورس اين كشور را با سقوط مواجه كرد. نمايشگر شاخص‌هاي سهام در تالار بورس عربستان‌سعودي بعد از اعلام اصلاحات اقتصادي از زبان جانشين وليعهد عربستان سه‌شنبه نااميد‌كننده‌اي را براي سهامداران اين كشور به نمايش گذاشت.
ظاهرا سرمايه‌گذاران سعودي نتوانستند به وعده‌هاي جانشين وليعهد سعودي اعتماد كنند؛ فردي كه زماني در لباس جنگ سالار، وعده خاتمه دادن سريع به بحران يمن با اتكا به حملات نظامي را داد اما اوضاع را بحراني‌تر و عربستان را وارد جنگ فرسايشي كرد و حالا در هيات منجي اقتصادي، قول اصلاحاتي را داده است كه مشخص نيست به چه سرنوشتي دچار شود و چه پيامدهايي داشته باشد.
شاخص اصلي بورس عربستان روز سه‌شنبه با كاهش 6/1 درصدي بعد از پايين آمدن يك سوم حجم معاملات بورس به 6 هزار و 757 واحد تنزل كرد.
رويترز در تحليل خود از وضعيت روز سه شنبه بورس عربستان آورده است با توجه به اينكه اصلاحات اقتصادي وعده داده شده سال‌ها طول خواهد كشيد، اكثر مديران صندوق‌ها انتظار صعود فوري و مداوم سهام را ندارند.
سهم گروه مالي سامبا كه پيشتر 3/9 درصد افزايش يافته بود روز سه‌شنبه 3/5 درصد سقوط كرد زيرا سرمايه‌گذاران برداشت سود معاملات قبلي را ترجيح دادند.
ماجراجويي‌هاي رژيم سعودي در منطقه، اقتصاد اين كشور را با كسري بودجه قابل‌توجهي مواجه كرده، به گونه‌اي كه در طول 15 سال گذشته 10 ميليارد دلار از بانك‌هاي خارجي تقاضاي وام كرده است.
در چنين شرايطي، اين كشور طرح بلندپروازانه‌اي را براي ايجاد اصلاحات اقتصادي با هدف رهايي از وابستگي به نفت و تبديل شدن به يك قطب سرمايه‌گذاري جهاني، به‌طور رسمي اعلام كرد.
محمد بن سلمان، جانشين وليعهد عربستان سعودي گفته است، رياض قصد دارد سرمايه موجود در صندوق سرمايه‌گذاري ملي را از 600ميليارد ريال سعودي (160 ميليارد دلار) به 7 تريليون ريال (2 تريليون دلار) افزايش دهد. اين در حالي است كه خبرگزاري فرانسه گزارش داد، بودجه سال 2015 عربستان سعودي با كسري 98 ميليارد دلاري روبه‌رو است. بيش از 70درصد كل درآمد دولت عربستان از طريق فروش نفت حاصل مي‌شود. اين كشور در ادامه سقوط بهاي نفت، چند ماه پيش تصميم گرفت بهاي بنزين را در داخل، 80 درصد افزايش و يارانه‌هاي برق، آب و ديگر خدمات دولتي به شهروندان را كاهش دهد.
آن سوتر از عربستان، در امريكاي لاتين، ونزوئلا نيز با بحران ناشي از نفت ارزان دست و پنجه نرم مي‌كند. عربستان زمان خداحافظي با نفت را اعلام كرده است اما ونزوئلا حتي توان تصميم‌گيري در اين زمينه را ندارد و افق ديدش به روزگار حاضر محدود شده است. آخرين برآوردها نشان مي‌دهد نياز اعضاي اوپك از نفت ارزان چيزي در حدود 350 ميليارد دلار است. حالا هر چند نفت نفسي تازه كرده و به بالاترين رقم در سال 2016 رسيده است اما هنوز بحران‌ها پابرجاست و نفت ارزان كم‌كم كام كشورهاي وابسته‌اش را تلخ‌تر از گذشته مي‌كند. كشوري كه با تورم 750 درصدي روبه‌روست، حالا برقي ندارد براي باز نگه داشتن ادارات عمومي از اين رو رييس‌جمهور اين كشور دربرنامه‌اي تلويزيوني سخن مي‌گفت، درباره چرايي اين تعطيلي توضيح داد: به مدت دست‌كم دو هفته، ما سه روز چهارشنبه، پنج‌شنبه و جمعه را به عنوان روز غيركاري براي بخش عمومي اعلام مي‌كنيم.
اين تعطيلي در شرايطي اتفاق افتاد كه ونزوئلا با بحران اقتصادي شديدي روبه‌رو است اما دولت سوسياليست اين كشور براي اقدام براي ذخيره‌سازي انرژي دستور داد تا كارمندان دولت سه روز در هفته به مرخصي اجباري بروند و تنها دو روز كار كنند.
8/2 ميليون كارمند دولتي ونزوئلا روز جمعه تعطيل هستند تا بدين صورت مصرف برق كاهش پيدا‌كند. خشكسالي سطح آب، بزرگ‌ترين سد ونزوئلا را كاهش داده و نيروگاه‌هاي آبي در گوري نيز در نزديكي سطوح بحراني به سر مي‌برند.
اين سد نزديك به دو سوم از انرژي مورد نياز ونزوئلا را تامين مي‌كند.
كمبود آب و برق به دشواري‌هاي زندگي 30ميليون ونزوئلايي اضافه شده است. مردم ونزوئلا هم‌اكنون با ركود وحشتناكي مواجه هستند كه شامل كمبود مواد اساسي از شير تا دارو، افزايش شديد قيمت‌ها و صف خريد طولاني بوده است. مادورو اعلام كرد: سد گوري در حال تبديل شدن به صحراست. اما ما اقداماتي را براي نجات اين سد انجام داده‌ايم. افت روزانه سطح آب سد از 20سانتي‌متر در روز به 10 سانتي‌متر در روز كاهش يافته است. مادورو همچنين با تغيير ساعت رسمي، نيم‌ساعت به روشنايي روز در عصر اضافه كرده است و از زنان خواسته تا استفاده از سشوار را كاهش داده و به مراكز خريد نيز دستور داده تا ژنراتورهاي مختص خود را فراهم كنند.
با توجه به اقدامات بخش عمومي، دولت كارگران بخش‌هاي حساس نظير غذا را از اين طرح مستثني كرده است. با وجود كاهش روزهاي كاري به دو روز در هفته، حقوق كامل به كاركنان پرداخت خواهد شد.