گفت‌وگوي «اعتماد» با عكاس ايراني كه عكسش را لئوناردو دي‌كاپريو منتشر كرد
درياچه اروميه در
اينستاگرام ستاره هاليوود
غزل حضرتي
درياچه اروميه، با ديده شدن توسط
شش و نيم ميليون فالوئر بازيگر محبوب هاليوود، جهاني‌تر از قبل شد. لئوناردو دي كاپريو، بازيگر امريكايي، طرفدار محيط زيست و سفير سازمان ملل در اين حوزه عكسي از درياچه اروميه در اينستاگرامش منتشر كرده كه توجه ايراني‌ها و جامعه جهاني را به خود جلب كرده است. «لنگرگاه مخروبه كشتي باقي مانده بر درياچه خشك اروميه، در شمال غربي ايران. سابقا اين درياچه بزرگ‌ترين درياچه نمك در خاورميانه بود، اما در حال حاضر تنها پنج درصد از آبي كه از دو دهه پيش داشته، را در اثر تغيير اقليم، سدسازي و كاهش بارش دارد.» اين شرح عكسي است كه دي كاپريو، زير عكس اروميه گذاشته است. او در ادامه اسم عكاس تبريزي عكس (سولماز درياني) را آورده و از كاربران خواسته، براي اطلاع بيشتر به سايت weather. com بروند.
البته در اين بين ديده شدن عكس درياچه اروميه توسط ايراني‌ها، هم تشكر به همراه داشته و هم بي‌مهري و ناسزا. اين عادت كاربران ايراني مسبوق به سابقه است. از مجري برزيلي‌اي كه مسوول قرعه‌كشي تيم‌هاي فوتبال براي جام جهاني بود، تا مسي بازيكن تيم ملي آرژانتين، پيش از اين مورد لطف اين كاربران قرار گرفته‌اند، هركدام به نوعي. انتشار عكس درياچه خشك اروميه هم مورد تشكر ايرانيان قرار گرفت و چهره‌هاي مشهوري چون مهناز افشار، بازيگر سينما و‌گري لوييس، نماينده سازمان ملل در ايران، را به واكنش از نوع تشكر رساند.گري لوييس در توييترش از توجه او و جامعه جهاني به اين درياچه در حال احتضار تشكر كرد و نوشت «ممنون از اينكه توجه جهان را به درياچه اروميه جلب كرديد.» مهناز افشار هم در توييتي به عكس ايسنتاگرام دي كاپريو اشاره كرد و نوشت: «كاش پست دي كاپريو در مورد درياچه اروميه باعث تدبيري شود كه حيات به اين درياچه نيمه جان بازگردد و تلنگري باشد براي همه ما كه يادمان نرود.»
در كنار كامنت‌هاي تشكر، نظرات مخالفت هم به چشم مي‌خورد، برخي از سياه‌نمايي حرف مي‌زنند و معتقدند نبايد هيچ عكسي كه نشان از وجود مساله و مشكل در كشور است، نشان داد. يكي از كاربران معتقد است تلاش دي كاپريو، در ادامه نقشه‌هاي قبلي امريكايي‌هاست و همان نابود كردن فرهنگ ايراني است. كاربري ديگر از دي كاپريو خواسته تيمي متخصص با خودش به ايران بياورد تا درياچه احيا شود و براي نسل بعدي به جا بماند.
درياچه خشك شده، ولي هنوز قشنگ است
سولماز درياني، عكاس عكس خشك شدن درياچه اروميه، اهل تبريز است. دختري 30 ساله كه سه سال است به‌طور تخصصي روي عكاسي اين درياچه كار مي‌كند. انتشار عكسش در صفحه اينستاگرام دي كاپريو، 9 هزار فالوئر به فالوئرهايش اضافه كرده و اين اتفاق، نه تنها شعف مضاعفي به عكاس جوان نداده كه شايد كمي معذبش هم كرده باشد. او درباره نحوه انتشار عكسش در صفحه
دي كاپريو به «اعتماد» گفت: من، نه با
دي كاپريو حرف زدم و نه مي‌دانستم كه قرار است عكس من توسط او منتشر شود. از هفت سال كار عكاسي‌ام، سه سال است كه روي درياچه اروميه به شكل جدي كار مي‌كنم. سال گذشته بود كه من و يك عكاس ايراني ديگر، برنده گرنت مگنوم (جايزه آژانس عكس مگنوم) كه يكي از معتبرترين جوايز عكاسي است، شديم و همين باعث شد عكس درياچه من، توسط جامعه عكاسي ديده شود. بعد از آن، يك‌سري از سايت‌هاي عكاسي، محيط زيست و آب و هوا ايميل‌هايي زدند و از من عكس خواستند. در نهايت يك سري عكس 31 تايي را كه به دوره‌هاي مختلف مربوط بود به سايت
weather. com فروختم و آنها هم همه مجموعه را در سايت‌شان و اينستاگرام‌شان منتشر كردند. دي كاپريو از اين سايت، عكس‌هاي من را ديد و يكي از آنها را منتشر كرد. درياني، علاقه‌اش به پروژه اروميه، را نشأت گرفته از دوران كودكي‌اش مي‌داند. مسافرخانه پدربزرگ و خانه‌اي كه او كودكي‌هايش را در آن سپري كرده بود، جاذبه درياچه را دوچندان كرده بود. او مي‌گويد: فرق مجموعه من با مجموعه بقيه عكاس‌ها اين است كه خانواده مادري‌ام در بندر شرف آباد نزديكي درياچه زندگي مي‌كردند، من در خانه پدربزرگم بزرگ شدم، همه آخر هفته‌ها در مسافرخانه پدربزرگم بودم. درياچه كه خشك شد، شغل پدربزرگ و دايي‌هايم از بين رفت، مثل همه مردم ديگر آنجا، دايي‌هايم به تهران مهاجرت كردند. خانه‌هاي مسكوني اطراف درياچه هم متروكه شدند و اين، انگيزه من را براي عكاسي از اروميه بيشتر مي‌كرد. انگار كودكي هايم را آنجا
جا گذاشته بودم.»
تنها دي‌كاپريو نيست كه با انتشار عكس اروميه و هجوم كاربران ايراني با عدد بي‌سابقه 75 هزار كامنت براي عكسش در اينستاگرام مواجه شده؛ بازيگري كه بيشترين كامنت‌هايش به گواه صفحه اينستاگرامش به سه هزار تا مي‌رسيد، در دو روز گذشته درياني هم با افزايش بي‌سابقه نظرات و فالوئر رو‌به‌رو شده است. او مي‌گويد: تا پيش از اين پنج هزار فالوئر داشتم كه بيشتر عكاسان و دوستانم بودند كه درباره عكس‌هايم نظرات تخصصي مي‌دادند، در دو روز گذشته، فالوئرهايم به 14 هزار نفر رسيدند و 80 پيام خصوصي برايم فرستاده‌اند كه نيمي از آنها تشكر است و نيمي ديگر انتقاد و بعضا ناسزا. هدف من جلب‌توجه جهاني براي درياچه بود، نه چيزي ديگر. اما نمي‌دانم با اين حجم افزايش فالوئرها چه كنم.
British journal of photography هم مصاحبه‌اي كرده با درياني كه برنده جايزه مگنوم بوده و عكس‌هايش را منتشر كرده است. مجله نيويوركر، نشريه بعدي است كه قرار است عكس‌هاي درياچه اروميه درياني را چاپ كند. سولماز درياني، عكاسي كه اين روزها معروف‌تر از قبل شده، كارمند ايرانسل است؛ كارمندي كه معتقد است عكاسي در ايران، هيچ درآمدي ندارد و او بايد به شغلي غير از عكاسي رو مي‌آورد.
دعوت از دي كاپريو براي بازديد از درياچه
بعد از انتشار عكس درياچه توسط دي كاپريو، سيد هادي بهادري نماينده مجري طرح احياي درياچه اروميه و نماينده منتخب مردم اروميه در مجلس، از اين بازيگر هاليوودي خواست براي همسو كردن همه مردم جهان براي احياي درياچه اروميه به ايران بيايد و از درياچه ديدن كند.
«با اينكه درياچه خشك شده اما هنوز زيبا و قشنگ است. اميدوارم عكس‌هاي من، توجه دنيا را به درياچه در حال خشك شدن و مردمي كه از آن تاثير مي‌گيرند، بيشتر جلب كند.» اينها جملات پاياني شرح مجموعه عكس سولماز درياني در شرح عكس‌هاي weather. com است؛ عكس‌هايي كه ديگر تنها توسط عكاسان و متخصصان عكس ديده نشد كه با بازنشر در صفحه يكي از پرطرفدارترين بازيگران سينماي هاليوود، باعث شد دنيا بار ديگر به درياچه خشك اروميه توجه كند، توجهي كه شايد به نجات درياچه از مرگ منتهي شود.