رونمايي از «فرهنگ پسامدرن» در كتابخانه ملي
گستره پسامدرن پيچيده و مناقشه‌برانگيز است
عبدالكريم رشيديان : سعي من بر اين بود كه اين دايره‌المعارف پاسخي باشد به يك‌سري سوال مشخص. پرسش‌هايي كه در دانشجويان وجود دارد و من مدام با اينها در ارتباط هستم. به اين دليل بسياري از فيلسوفاني مانند هايدگر را من آگاهانه كنار گذاشتم چرا كه اگر كسي در اين باب سوالي داشته باشد مي‌تواند به منابع بي‌شماري كه وجود دارد، رجوع كند. يا مثلا كانت هم مي‌تواند به نوعي با پست مدرن ربط پيدا كند، اما در اينجا مدخل ندارد. من ناچار بودم كه در گزينش‌هاي خودم به گزينش حداقلي دست بزنم و مدخل‌ها و اشخاصي را انتخاب كنم كه با پست‌مدرن ربط مستقيم دارند
علي وراميني / در ديگر كشورهاي دنيا كه از سطح بالايي در علوم انساني برخوردارند، معمول است كه يك فرهنگ يا دايره المعارف به صورت كار گروهي نوشته شود. به عنوان مثال دايره المعارف چهار جلدي پست‌مدرن كه توسط انتشارات راتلج چاپ شده است، 150 نويسنده متخصص به همراه شوراي ويراستاري 20 نفر داشته است. عبدالكريم رشيديان، استاد نام آشناي فلسفه دانشگاه بهشتي، اما يك‌تنه دست به اين كار زده است. حاصل اين كار فرهنگ پسا مدرن نزديك به 400 مدخل شده است. دكتر رشيديان 10 سال از عمر خود را صرف جمع تاليف اين كتاب كرده و حتي به گفته خودش دو فرهنگ را تقريبا كامل ترجمه كرده است كه بنا به دلايلي از چاپ آن پشيمان شده است. اين اتفاق خجسته را كتابخانه ملي ارج نهاد و هفته گذشته جلسه رونمايي از اين كتاب برگزار شد. در اين جلسه علاوه بر دكتر ناصر مهدوي، حسينعلي نوذري و مسعود عليا هم حضور داشتند و در مورد نويسنده و كتاب سخناني ايراد كردند. قابل ذكر است كه اين كتاب در 800 صفحه توسط نشر ني روانه بازار نشر شده است.
ناصر مهدوي/ در ابتداي جلسه دكتر ناصر مهدوي كه در كتابخانه ملي مثنوي تدريس مي‌كند در قامت ميزبان به ميهمانان برنامه خير مقدم گفت. وي از تغييراتي كه در كتابخانه ملي در دولت روحاني انجام گرفته صحبت كرد و ضمن مثبت شمردن اين تغييرات بيان كرد: محسوس‌ترين تغييري كه در كتابخانه قابل مشاهده است اين است كه كتابخانه ملي از آن رويكرد خدماتي صرف خارج شده و محلي براي تجمع انديشمندان و ايده‌پردازان شده است. اشاره دكتر مهدوي به اتفاقات خوبي است كه بعد از روي كار آمدن دكتر صالحي اميري در كتابخانه ملي افتاده است. در اين مدت علاوه بر اينكه كلاس‌ها و سلسله نشست‌هايي در انديشگاه كتابخانه به صورت مستمر برگزار مي‌شود شاهد سلسله جلسات نقد و بررسي آثار انديشمندان مطرحي چون سيد جواد طباطبايي و دكتر ديناني هم بوده‌ايم. مهدوي اشاره مي‌كند اگرچه تاريخ فلسفه در كشور ما به درستي مسيرش را نپيماييد و رشد نكرد، اما در مقطعي كه آن را عصر طلايي مي‌نامند، نهضت ترجمه دستگاه ذهني ايرانيان را برهم زد و زاويه ديدشان را تغيير داد. اين نهضت باعث شد كه ايرانيان مساله‌دار شوند و اتفاقا اين مساله‌دار شدن چيز بسيار خوبي است. نهضت ترجمه نشان داد كه مي‌تواند صداهاي جديدي در ميان اين همه صداهاي يكنواختي كه ما مي‌شنويم، به گوش ما برساند. ترجمه امكان گفت‌وگو براي ما فراهم مي‌شود و رازهاي بيشتري را كشف مي‌كند و همچنين انگيزه‌هاي معرفتي را در ما افزايش مي‌دهد. ترجمه، بحثي بسيار جدي است كه مي‌تواند ما را از خمودگي برهاند. هرچقدر هم به لحاظ ارتباطاتي و در فضاي مجازي پيشرفت كنيم، هنگامي كه سطح خردمان بالا نرفته باشد، تلف كردن فضا است. با احترام به همه اساتيد و مترجمان بايد گفت كه در اين ميان دكتر رشيديان از ارج و احترام ويژه‌يي برخوردارند. ترجمه كتابي مانند ترس و لرز كي‌يركگارد تنها بررسي يك فرد نيست بلكه ورود و شناخت يك فرهنگ است. يا كتابي مانند هستي و زمان كه چون هيولايي در برابر ما بود و جناب رشيديان به خوبي ترجمه كردند. همچنين مي‌توانيم به مباحثي كه دكتر رشيديان در باب پست مدرن مطرح كردند و با برگزاري كلاس، ترجمه و تاليف نقش پررنگي در شرح و بسط پست مدرن در ايران داشتند، اشاره كنيم تا به گوشه‌يي از زحمات ايشان پي ببريم.
حسينعلي نوذري
حوزه پسا مدرن چه در نزد مخالفان و چه در نزد كساني كه به اين حوزه مي‌پردازند بسيار پيچيده، پرچالش و سراسر مناقشه است. بسياري از نويسندگان اين حوزه، مثل هر جريان فكري نوپاي ديگر به دنبال دست و پا كردن سبقه، استقلال و اعتبار براي حوزه مناقشه‌انگيز خود هستند. بسيار تلاش شد كساني كه به لحاظ نظري و آكادميك اعتباري دارند به حوزه پسا ساختارگرا و پست‌مدرن وارد شوند و بحث‌هايي در اين حوزه‌ها انجام دهند.
عبدالكريم رشيديان
نوشتن اين كتاب‌ها كار يك نفر نيست. يك فرد همه سوادها را ندارد و من هم مطلقا ندارم. اگر بنا باشد كه ياد بگيرم به زمان نياز است. همان طور كه 10 سال طول كشيد تا آنقدر ياد بگيرم. من اگر آموزش ببينم يا دوستان مدخل‌هاي جديدي معرفي كنند، حتما در چاپ بعدي از آن استفاده خواهم كرد. عجالتا بيش از اين توان و فرصتش را نداشتم. همين الان هم كه اين كتاب هم چاپ شده است، شروع كردم به مدخل جمع كردن.
مسعود عليا
اگر ما به كارنامه دكتر رشيديان نگاه كنيم، ويژگي بارزي در آثار ايشان چه ترجمه و چه تاليف مشاهده مي‌كنيم. اين ويژگي اين است كه دكتر رشيديان در آثاري كه براي ترجمه انتخاب مي‌كنند به «خود متن» خيلي توجه دارند. ايشان اگرچه فضاي اصلي كار خود را آكادميك انتخاب كردند و در عرصه عمومي خيلي ايشان را در پيش‌زمينه نمي‌بينيم، اما در حين توجه به كار جدي آكادميك به فضاي عمومي نظر داشتند.