بزرگان انديشه ،فروم و ويتگنشتاين
بنگاه ترجمه و نشر كتاب پارسه به تازگي دو عنوان جديد از «مجموعه بزرگان انديشه و هنر» خود را راهي بازار نشر كرده است. اين مجموعه، از ترجمه آثار انتشارات روولت آلمان و با دبيري سعيد فيروزآبادي توليد مي‌شود. نويسندگان اين كتاب‌ها شارحان زندگي و آثار انديشمندان و هنرمندان بزرگ جهان هستند.
«اريش فروم» نهمين كتاب از اين مجموعه و يكي از دو عنوان يادشده است. دو پديده تاثيرگذار در زندگي فروم وجود دارد كه باعث شده تا توجه افرادي را كه با آثار او آشنا هستند، به خود جلب كند؛ نخست پيوستگي و ثبات انديشه و گفتار او كه در همه آثارش بازتاب يافته و در طول ۶۰ سال، تناقض‌هاي جدي يا حتي تغيير موضع در آنها ديده نمي‌شود و دوم، همگرايي انديشه و آثار او با زندگي‌اش و همگرايي بين باورها و منش اوست كه كنجكاوي را برمي‌انگيزد و انسان را به جست‌وجوي علت آن وامي دارد.
در اين كتاب بر اساس گفته‌ها و يادداشت‌هاي به‌جامانده از اريش فروم و نزديكانش، زندگي اريش فروم به عنوان يك فيلسوف، متفكر و روانكاو به مخاطب شناسانده مي‌شود. نويسنده كتاب در مقام يك پژوهشگر، روز‌به‌روز و سال به سال زندگي فروم را دنبال كرده و حضور او را در عرصه‌هاي مختلف فردي، اجتماعي و حرفه‌يي به ثبت رسانده است. روش زندگي فروم نشان مي‌دهد كه او به جامعه بازاري و كاسبكاري تعلق نداشت. جهان «نو» كه فروم آن را نقد مي‌كرد به مثابه به دست آوردن پول بود. از نگاه فروم اگر شخص نيرويش را تنها صرف كسب درآمد كند، هم زندگي و هم روحش را تباه كرده است. اين طرز فكر را در زندگي عملي فروم مشاهده مي‌كنيم وي بعداز ظهرها در مطبش روان‌درماني يا به عبارتي كسب در آمد مي‌كرد. اما صبح‌ها هرگز روان درماني انجام نمي‌داد و به مطالعه مي‌پرداخت.
كتاب نامبرده نوشته راينر فونك است و با ترجمه مريم ايزديان در ۱۳۴ صفحه و قيمت هفت هزار تومان به چاپ رسيده است.
كتاب ديگري كه از اين مجموعه چاپ شده به ويتگنشتاين پرداخته است. كمتر نامي در تاريخ فلسفه به اندازه نام اين متفكر، شگفتي‌آفرين و تناقض‌برانگيز بوده است. اغلب مردم عادي او را نمي‌شناسند و بسياري از فلاسفه او را فيلسوفي به تمام‌معنا و مجسمه فلسفه مي‌خوانند. ويتگنشتاين از جمله فيلسوفان قرن بيستم است كه بيش از ديگران به او استناد شده و محل رجوع بوده است، درحالي كه او در سراسر زندگي‌اش جز چند ۱۰ صفحه چيزي منتشر نكرده است.
كتاب مربوط به اين فليسوف كه به نام خودش، «ويتگنشتاين» نام دارد، از يادداشت‌هاي روزانه او در زمان جنگ جهاني اول، گفته‌ها و يادداشت‌هاي زندگينامه‌نويسش، مواضع مذهبي و انزواجويانه‌اش، شرايط او در خانواده و دوران خدمت سربازي و... نكته‌هاي بسياري را در بر مي‌گيرد كه به مخاطبان اين كتاب، در درك سير تحول انديشه و شخصيت او كمك شاياني مي‌كند. در جايي از كتاب به علاقه ويتگنشتاين به كتاب «شرح مختصر اناجيل» اثر تولستوي اشاره شده و به نقل از راسل آمده كه او هميشه آن كتاب را مي‌خواند و همراه داشت ويتگنشتاين در اين باره گفته بود كه اين كتاب زندگي مرا نجات داد. بسيار مي‌شنويم مي‌گويند، ويتگنشتاين تنها فيلسوفي است كه توانسته نه تنها يك، بلكه دو نحله فلسفي را پايه‌گذاري كند، يكي را با انتشار كتاب تراكتاتوس بعد از جنگ جهاني اول و ديگري را با پژوهش‌هاي فلسفي كه بعد از مرگش منتشر شد. شكي در اين نيست كه ويتگنشتاين پايه‌گذار دو نحله قرن ما است: پوزيتيويسم منطقي و آنچه مكتب تحليل زباني مي‌نامندش. هر دو گرايش بر صحنه منازعات علمي گذشته سايه انداختند و نقش تعيين‌كننده، به خصوص در قلمرو زباني انگلوساكسون و بعدها در عرصه فلسفه قاره‌يي اروپا داشته‌اند و هر دو از آن ويتگنشتاين بوده‌اند. وقتي ويتگنشتاين را بنيانگذار هر دو اين نحله‌هاي فلسفي قلمداد مي‌كنيم و با اين رويكرد قدم در راه انديشه او مي‌گذاريم، در مي‌يابيم كه فرض ما با تصور ويتگنشتاين از خودش و نيات واقعي او نمي‌‌خواند و هرچه زواياي زندگي وي بيشتر آشكار مي‌شود، به‌خصوص منظر پوزيتيويستي فلسفه ويتگنشتاين بيشتر زير سوال مي‌رود.
كتاب «ويتگنشتاين» نوشته كورت ووخترل و آدولف هوبنر است كه با ترجمه محمد همتي در ۱۵۲ صفحه چاپ شده است. قيمت اين كتاب هفت هزار و ۵۰۰ تومان است.
پيش‌تر از «مجموعه بزرگان انديشه و هنر» بنگاه ترجمه و نشر كتاب پارسه، كتاب‌هاي آرتور شوپنهاور، لئو تولستوي، فيودور داستايفسكي، كافكا، يونگ، گابريل گارسيا ماركز، مهاتما گاندي و آندره ژيد از اين سري، منتشر شده بود.
الگوهاي آشوب در اسطوره‌هاي باستاني
نام كتاب : قهرمان و دريا/
نويسنده : دانلد اچ. ميلز/
ترجمه : آرتميس رضاپور و افشين رضا پور/
ناشر: ققنوس/
232 صفحه/11000 تومان
علي وراميني / بسياري از اسطوره‌هاي باستاني خاور نزديك از نبرد قهرمان با اهريمن آب يا ايزد آب سخن مي‌گويند. اين ايزدان غالبا مظهر آشوب ازلي يا پيش كيهاني هستند و پيروزي قهرمان بر هماورد آبي خويش- رودخانه يا دريا- نماد آفرينش يا بازآفريني كيهان است. كتاب قهرمان و دريا پژوهش مهمي است كه اعتقاد دارد اسطوره‌هاي نبرد قهرمانانه با هماوردهاي آشوبناك چگونه روايت‌هاي پهلواني باستان را شكل مي‌بخشند و تحت تاثير قرار مي‌دهند. به ويژه، شيوه‌هاي عمل اين الگوي اسطوره‌يي در پاسخ به نيازهاي فرهنگي، دغدغه‌هاي مذهبي و جهان‌بيني مخاطبانش بررسي مي‌شود. با در نظر گرفتن وجوه اشتراك مضامين اسطوره‌يي در فرهنگ‌ها و سنن ادبي مختلف، مي‌توان همگرايي‌ها و تفاوت‌ها را شناسايي كرد و از اين طريق به فهم كامل‌تري از تاثير متقابل و بي‌نظير سنت‌هاي متفاوت اسطوره‌يي در خاور نزديك باستاني و انديشه يوناني رسيد.
پروفسور «دانلد اچ. ميلز» در اين كتاب درباره يك كهن‌الگوي عمده اسطوره‌يي بحث مي‌كند و تصويري روشن درباره درگيري قهرمان با نيروهاي آشوب، به‌ويژه نيروهاي آب كه در داستان‌هاي «گيلگمش» و «آخيلوس» آمده است، ارايه مي‌كند. هرچند او مضمون آشوب آب را براي بررسي رويارويي قهرمانانه با انواع ديگر آشوب نيز بسط مي‌دهد. او همچنين در موخره‌يي تاثيرگذار و شگفت‌انگيز، بر همانندي ميان كوشش براي درك جهان از طريق علم مدرن آشوب‌شناسي و تلاش‌هاي اسطوره‌پردازان باستاني، كه در جست‌وجوي الگوهايي براي مشاهده و بيان داستان‌هاي تجسمي خود بودند، تاكيد مي‌ورزد؛ بنابراين، الگوهاي باستاني چندان هم باستاني نيستند، بلكه جهاني و جاودانه‌اند.
در متن كتاب مي‌خوانيم: «برخي از اساطير باستاني خاور نزديك، نبرد قهرمان را با اهريمن آب يا ايزد آب روايت مي‌كنند. اين ايزد‌ها غالبا معرف آشوب ازلي يا پيش كيهاني‌اند و در آن اسطوره‌ها پيروزي قهرمان بر هماورد آبي‌اش، رودخانه يا دريا، نماد آفرينش يا بازآفريني كيهاني است. تحقيق حاضر به اين مساله مي‌پردازد كه اسطوره‌هاي نبرد قهرمانانه، با هماوردهاي آشوبناك چگونه بسياري از داستان‌هاي پهلواني را شكل مي‌دهند و متاثر مي‌سازند.
اين كتاب در سال 2002 با عنوان اصلي
«The Hero and the Sea Patterns of Chaos in Ancient Myth» به چاپ رسيده است و شش بخش اصلي دارد كه اسامي آنها به ترتيب عبارت است از:
الگوهاي اسطوره، گيلگمش و رويارويي قهرمانانه با مرگ، آخيلوس و اسكاماندر، اودوسئوس و پوسيدون، الگوهاي عهد عتيق: آفرينش توفان خروج، موخره.