نه با دولت فعلي، نه با دولت آينده مذاكره سياسي درباره برجام نداريم
فرض كنيد ژاپن 10 ميليارد دلار خط اعتباري به ايران داده است، كره 13 ميليارد دلار خط اعتباري به ايران داده است و... مجموع اين خطوط اعتباري 60، 70 ميليارد دلار مي‌شود. اگر بازگشت تحريم‌ها رخ بدهد، اوفك معتقد بود كه در اين صورت بدهي‌هاي ايران بايد بلافاصله پرداخت شود در حالي كه ما معتقد بوديم اين شدني نيست. مذاكراتي با آنها داشتيم كه حدود يك سال طول كشيد كه در نهايت اوفك قبول كرد اگر چنين اتفاقي رخ دهد، بدهي‌هاي ايران طبق جدول زماني خود انجام خواهد شد. بر اين اساس، مذاكرات جديد شروع شده و در ماه‌هاي آتي استفاده از اين خطوط اعتبار، عملياتي خواهد شد. البته به اين بدان معني نيست كه فردي نگران سرنوشت تحريم‌ها نيست بلكه به نوعي ايجاد آرامش است براي افرادي كه مي‌خواهند با ايران فعاليت اقتصادي داشته باشند.
تمام پول‌هاي حاصل از فروش نفت قابل وصول است
خبرنگاري خطاب به عراقچي مدعي شد: بنا بر آنچه امروز در اين نشست مطرح كرديد هيچ مانعي براي انجام مبادلات بانكي وجود ندارد و همه پول‌هاي بلوكه در دسترس بانك مركزي است. اين اظهارات در حالي است كه چندي پيش آقاي بروجردي در مصاحبه‌اي گفت كه پول نفتي كه ما مي‌فروشيم به كشور برنمي‌گردد و البته به عنوان سرمايه ملي ما از آن ياد كرد. همچنين موضوع ديگري كه رييس كميسيون امنيت ملي عنوان كرد نحوه پرداخت پول كارمندان سفارتخانه‌ها بود كه با چمدان منتقل مي‌شود؛ در‌صورتي كه جنابعالي در ابتداي صحبت‌هاي‌تان گفتيد كه ما ديگر از آن مسيرهاي غيررسمي مبادله‌اي نداريم. در اين خصوص توضيحاتي ارايه دهيد. معاون وزير امور خارجه در اين باره پاسخ داد: تمام پول‌هاي حاصل از فروش نفت اكنون قابل وصول و دسترسي است و منتقل مي‌شود و در حساب‌هاي بانك مركزي و وزارت نفت گذاشته مي‌شود. يك مثال هم گفتم شاهد مثال هم اين است كه وقتي صحبت از رشد اقتصادي كشور مي‌شود منتقدان هم مي‌گويند اين رشد به خاطر رشد بخش انرژي است و 4/7 رشد اقتصادي است و اين نشان مي‌دهد كه كشور دارد به رشد اقتصادي برمي‌گردد.
عضو ارشد تيم مذاكره‌كننده تصريح كرد: در مورد بحث سفارتخانه‌ها هم تا آنجايي كه من اطلاع دارم اكثر سفارتخانه‌ها از طريق بانكي، وجوه خودشان را دريافت مي‌كنند به خصوص در كشورهايي كه در گذشته مشكل داشتيم بسياري از آنها حل شده و برخي كشورهاي ديگر كه در دوردست مانند امريكاي لاتين هستند كه چون سيستم‌هاي بانكي آنها با دلار كار مي‌كند هنوز تبادلات پولي و مالي به‌طور كامل برقرار نشده است. اولويت ما هم نبوده است. در حوزه مالي و بانكي همه‌چيز هنوز به حالت عادي برنگشته است. موانعي وجود دارد كه هيچ كدام از اين موانع برجامي نيست يا حداقل اينكه اكثرش برجامي نيست بلكه موانعي است كه ناشي از تحريم‌هاي اوليه است؛ موانعي كه ما از سيستم مالي امريكا و دلار نمي‌توانيم استفاده كنيم، ناشي از قوانين پولشويي و تروريسم و... است اما هيچ مانعي نيست كه بانك مركزي طبق برجام بگويد فلان حساب بايد آزاد شده باشد و اين كار نشده باشد.
نفس شكستن ديوار ايران‌هراسي مهم بود
عراقچي ادامه داد: به‌طور مثال بانك‌هاي بزرگ هنوز با ما كار نمي‌كنند. البته اخيرا يكي دوتا از آنها شروع به كار كرده‌اند ولي عدم همكاري بانك‌هاي بزرگ با ما دليل نيست كه گفته شود هيچ كاري انجام نشده است؛ ان‌شاءالله فكر مي‌كنم هر چه شرايط اقتصادي كشور بهتر شود ورود بانك‌ها و شركت‌هاي بزرگ هم بيشتر خواهد شد. با توجه به اينكه اين روزها بحث هواپيما و ايرباس مطرح است و خصوصا در اين مورد بحث‌هاي بسيار زيادي شده است به نظر من ورود ايرباس آنقدر اهميت ندارد كه نفس شكستن اين ديوار اهميت دارد. در همه كشورها اين موضوع را مي‌بينند وقتي بزرگ‌ترين برندهاي ساخته شده در امريكا و اروپا وارد يك كشور مي‌شوند و با ايران كار مي‌كنند، اين يك اطمينان‌بخشي به همه مي‌دهد؛ وقتي برند شماره يك امريكا كه بويينگ است مي‌آيد با ايران كار كند و مي‌گويد مشكل بانكي نداريم، وقتي ايرباس برند شماره يك اروپا با ايران كار مي‌كند و مي‌گويد مشكل تحريم و مشكل بازگشت‌پذيري تحريم‌ها را ندارم؛ اين يعني چي؟ يعني يك اطميناني را به همه بازار مي‌دهد.
او با بيان اينكه اميدوارم خودمان اين اطمينان را در داخل از بين نبريم، گفت: ما وقتي كه به غربي‌ها مي‌گوييم ايجاد فضاي سازنده براي اجراي برجام جزو تعهدات شما است، بايد اين فضاي سازنده را خودمان نيز براي سرمايه‌گذاران و به هرحال براي كساني كه مي‌خواهند كار اقتصادي كنند ايجاد كنيم. حضرت آقا در مورد نامه معروف خودشان در برجام تاكيد كردند كه اينكه طرف مقابل بگويد ساختار تحريم‌ها سرجايش باقي مانده نقض برجام محسوب مي‌شود چرا كه اين يك پيام منفي به كساني است كه مي‌خواهند كار اقتصادي كنند. خب حالا آيا در داخل كشور ما مرتبا اين عبارت را تكرار نمي‌كنيم؟ برخي در داخل مرتب اين موضوع را مطرح مي‌كنند كه تحريم‌ها هنوز سر جاي خود است و ساختار حفظ شده است. بايد در انتشار موضوعات به فكر سرمايه‌گذار خارجي هم باشيم.
معاون وزير خارجه در ادامه در پاسخ به سوال همان خبرنگار درباره تعدادي از سفارتخانه‌هاي كشورمان كه از طرق بانكي نمي‌توانند وجوه خود را دريافت كنند به برخي از اين سفارتخانه‌ها در امريكاي لاتين اشاره كرد و گفت: اين موضوع از راه‌هاي مختلف صورت مي‌پذيرد كه لزوما هم چمداني نيست. منتها اگر لازم باشد با چمدان هم پول را منتقل مي‌كنيم.
عراقچي در پاسخ به اين سوال كه در مخالفت با برجام مثلثي به وجود آمده كه يك ضلع آن رژيم صهيونيستي و ضلع ديگر برخي كشورهاي عربي و ضلع سوم آن برخي مخالفان داخلي هستند كه منافع سياسي مشخصي دارند و مي‌خواهند برجام را زمين بزنند. در اين خصوص چه نظري داريد؟ گفت: اين مثلث را قبول ندارم چرا كه ضلع سوم آن خود امريكا است و لابي‌هايي كه عليه ايران انجام مي‌دهد. در مورد مخالفان داخلي مي‌توان گفت كه در اكثر آنها صداقت ديده مي‌شود و دغدغه‌اي وجود دارد كه ما مذاكره‌كنندگان بايد پاسخگوي آنها باشيم تا دغدغه‌ها را رفع كنيم البته برخي دغدغه‌ها كه وارد سياست داخلي شده از دست ما خارج است و برخي گروه‌ها هم در رقابت و بازار سياسي از اين موضوعات استفاده مي‌كنند.
از همه گروه‌هاي مختلفي كه در اين عرصه دغدغه دارند مي‌خواهم كه انصاف را رعايت كنند و اگر هم رعايت نمي‌كنند واقعيت را بيان كنند و دروغ نگويند. متاسفانه من مي‌بينم كه مسائل بين و آشكار را هم انكار مي‌كنند. به‌طور مثال، بعد از اجراي برجام بيش از 200 تن كيك زرد وارد كشور شده و همه از آن اطلاع دارند. حضرت آقا هم گفتند اول كيك زرد وارد شود و بعد مواد غني‌شده ما از كشور خارج شود، اين كار صورت گرفت. حال روزنامه‌اي مي‌نويسد همه مواد غني شده كشور خارج شده و دريغ از يك گرم كيك زرد. من مي‌خواهم جانب انصاف را رعايت كنيد و مطالبي كه خلاف اهداف خودشان است را بيان نكنند.
چرا شعار اوباما تيتر اول روزنامه‌هاي ماست
آقاي اوباما مدعي است برجام پيروزي بزرگي براي امريكا بوده است و مدعي است كه او در برجام بدون شليك يك گلوله برنامه هسته‌اي تسليحاتي ايران را متوقف كرده و مانع از دستيابي ايران به بمب هسته‌اي شده است. من بارها گفتم اگر اوباما اين مساله را دستاورد خود تلقي مي‌كند، ما حاضريم اين دستاورد را به او بدهيم. اگر او مدعي است با برجام مانع از دستيابي ايران به بمب اتمي شده است، خب اين پيروزي او باشد چون ايران از همان ابتدا به دنبال تسيحات هسته‌اي نبوده و بمب اتمي در كار نبوده است. براساس فتواي مقام معظم رهبري، ما توليد، استفاده و نگهداري بمب اتمي را حرام مي‌دانيم. اما در برخي رسانه‌ها به خصوص رسانه‌اي كه بزرگ‌ترين داعيه‌دار ضد امريكايي بودن را دارد، تيتر مي‌زند كه اوباما با افتخار اعلام كرد كه بدون شليك يك گلوله جلوي برنامه هسته‌اي ايران را گرفته است و برنامه هسته‌اي ايران را متوقف كرديم. اينكه دروغ بين است. فرض كنيد اين شعار و دروغ توسط اوباما هم گفته شده و او رجزخواني كرده باشد، بايد آن تيتر اول روزنامه ما باشد؟ با اين اقدامات چه چيز را مي‌خواهيم اثبات كنيم؟ امام راحل مي‌گفت امريكا هيچ غلطي نمي‌تواند بكند، آيا با اين قبيل اقدامات مي‌خواهيم ثابت كنيم كه امريكا مي‌تواند غلطي بكند؟ امريكايي كه نتوانست غني‌سازي ايران را متوقف كند و سياست غني‌سازي صفرش را كنار گذاشت و قطعنامه‌هايش را لغو كرد و اوبامايي كه گفته بود آب سنگين را در ايران نمي‌پذيريم و بيان كرده بود اگر زورم مي‌رسيد پيچ و مهره صنعت هسته‌اي ايران را باز مي‌كردم، نتيجه سياست‌هاي اوباما چه شد؟ مشاهده مي‌كنيم كه غني‌سازي ادامه دارد، راكتور اراك مدرن‌تر مي‌شود و آب سنگين را مي‌فروشيم و برنامه هسته‌اي كشور رو به توسعه است، تحقيق و توسعه ما ادامه دارد. آيا اينها پيروزي نيست؟ همه اينها نشان داد كه امريكا هيچ غلطي نمي‌تواند بكند، حال به دروغ بگوييم و تيتر هم بزنيم كه اينچنين نيست؟ آيا با دروغ مي‌خواهيم بگوييم كه حرف امام درست نيست؟ فكر مي‌كنم اگر مي‌خواهيم بحث‌هاي داخلي را دنبال كنيم منافع ملي و اصول و ارزش‌هاي انقلاب را در اولويت قرار دهيم و اي كاش برجام موضوعي ملي مي‌ماند و به بحث فرو ملي و سياسي تبديل نمي‌شد. اگر مي‌خواهيم از منافع برجام همه بهره‌مند شويم، برجام بايد موضوعي ملي بماند.