در سالروز تولد سيمين دانشور مطرح شد
«سووشون» سيمين، «شاهنامه» معاصر ما است
گروه فرهنگ و هنر
همزمان با سالروز تولد سيمين دانشور از رمان «سووشون» او به عنوان «شاهنامه» مجددي براي تاريخ معاصر ياد شد.
سيمين دانشور زاده هشتم ارديبهشت ماه است و به همين مناسبت يك روز بعد از تولدش گروهي از دوستداران اين نويسنده شيرازي در پژوهشگاه ميراث فرهنگي گرد هم آمدند و از وجوه گوناگون نويسنده «سووشون» سخن گفتند. چهره‌هاي مختلف فرهنگي از دانشور به عنوان نويسنده‌اي شاخص، استادي تاثيرگذار و چهره‌اي ياد كردند كه به خوبي توانسته اسطوره‌هاي كهن را معاصرسازي كند و نه تنها در حوزه داستان‌نويسي كه بر حوزه ميراث فرهنگي هم اشراف داشته است.
به گزارش ايسنا، سيد محمد بهشتي، رييس پژوهشگاه ميراث فرهنگي و گردشگري، «سيمين دانشور» را فصل مشترك بين وجه ادبي و ميراث فرهنگي دانست: «دانشور تنها كسي بود كه تاريخ هنر ايران را به خوبي مي‌شناخت و تدريس مي‌كرد. اگرچه مرحوم دانشور در جامعه ايران بيشتر به عنوان يك نويسنده شناخته مي‌شود، اما واقعيت اين است كه او در بين جامعه ميراث‌فرهنگي به عنوان يك باستانشناس و معلم تاريخ هنر مورد توجه قرار دارد.» بهشتي از دانشور به عنوان نويسنده‌اي سخن گفت كه با چند رمان معدود توانسته جايگاهي مهم و ممتاز به دست آورد. همچنان كه در حوزه تاريخ هنر ايران نيز بر قله نشسته است. او از دليل درخشش سيمين دانشور در دو حوزه ميراث فرهنگي و ادبيات نيز گفت: «در اين دو حوزه فقط وقتي مي‌توان درخشيد كه با گوهري ملاقات كرده تا گزارش آن ملاقات در عالم قصه تلألو و درخشش ايجاد كند و اگر آن ملاقات نباشد، درخششي هم نخواهد بود و در اين زمينه دانشور داراي جاذبه‌اي استثنايي بود.» صادق ملك شهميرزادي، باستانشناس پيشكسوت كه دانشجو و همكار سيمين دانشور در دانشگاه بوده است، نيز از همين جاذبه سخن گفت: « او داراي كاريزما يا به عبارت ديگر جاذبه استثنايي بود. او براي ما دانشجوها «سيمين خانم» بود و ما از وجود او به شوق مي‌آمديم و مي‌آموختيم چرا كه او مدام آنچه را مي‌خواست در كلاس تدريس كند با خود مانند ذكر تكرار مي‌كرد و در عين حال براي همكارانش «دكتر سيمين دانشور» بود.» او ديگر ويژگي كلاس‌هاي دانشور را نيز يادآوري كرد: «در همه سال‌هايي كه دانشجوي او بودم، هرگز دو كلاس او مشابه هم برگزار نشد و دانشجوهاي رشته‌هاي مختلف از دانشكده‌هاي مختلف با اشتياق سركلاس او حاضر مي‌شدند.» حسينعلي قبادي، رييس پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي، نيز از سيمين دانشور به عنوان خوانش‌گر خلاق ميراث‌هاي فرهنگي نام برد و «سووشون» را شاهنامه مجددي براي تاريخ معاصر ايران دانست: «سيمين دانشور از نادر شخصيت‌هاي سرآمد، محقق و آفرينش‌گر ادبيات معاصر ايران است كه توانست اسطوره‌هاي ايراني را در متن‌هاي ادبي معاصر از حد تلميح به بازآفريني اسطوره‌اي ارتقا دهد. او از ديگر ويژگي‌هاي دانشور نيز سخن گفت؛ هوشمندي ويژه او در كشف سازگاري‌ها و همسان‌سازي مولفه‌هاي فرهنگي ايراني و اسلامي به طور توامان، جهان‌انديشي و ايراني‌نگري همزمانش، تلفيق زيست هنري و تعهد اجتماعي، اعتدال‌گرايي‌اش و اينكه جهان را عاري از خشونت مي‌خواست. به اعتقاد قبادي، «سووشون» را مي‌توان «شاهنامه» مجدد براي تاريخ معاصر خواند كه در سال 48 بازآفريني مي‌شود. گويي همان نيازي كه فردوسي درك كرد و شاهنامه را نوشت، دانشور هم بر مبناي شناخت همان نيازها گام برداشت. همچنان كه دانشور روح زنان را در اسطوره‌هاي ايراني آفريد و توانست كاركرد اسطوره را براي زمان خودش اقتضايي كند و به همين دليل سياوش داستان او گويي قهرمان امروز است كه مي‌سوزد. سيد احمد محيط طباطبايي، رييس ايكوم ايران نيز سيمين دانشور را اديبي با احساس، معلمي متعهد و مدرسي تاثيرگذار دانست كه همه شاگردانش در حوزه تاريخ هنر و باستانشناسي در گروه مرجع قرار دارند و از تاثيرگذاري قطعي او در جريان فكري دهه‌هاي چهل سخن گفت: «سيمين دانشور شخصيتي مستقل و جداي از همسر خود داشت به نحوي كه هر دو باعث اعتلاي فكري و فرهنگي همديگر شده بودند.» شاهين آريامنش، دانشجوي دكتري باستانشناسي دانشگاه مازندران و تدوين‌گر كتاب «سيمين نامه» نيز در سخناني زندگي سيمين دانشور را شرح داد و از تاثيرگذاري او بر شاگردانش سخن گفت. او يادآوري كرد كه دانشور سالياني به عنوان مدير گروه باستانشناسي و هنر به فعاليت مشغول بود و در كاوش‌هاي باستانشناسي دانشگاه تهران در دشت قزوين به آموزش دانشجويان مي‌پرداخت. فخري دانش‌پرور، كه بعد از سيمين دانشور، استاد گروه باستانشناسي دانشگاه تهران و در واقع جانشين او شد نيز در اين جلسه اسنادي را نشان داد كه با دستخط سيمين دانشور و براي او نوشته شده بود. اما به دليل كمبود زمان، امكان خواندن اين دستنوشته‌هاي دانشور فراهم نشد. در پايان برنامه، كتاب «مفاخر ميراث فرهنگي ايران(۳) سرو سيمين، يادنامه سيمين دانشور» رونمايي شد.