چراغ سبز حريري براي سفر
به دمشق
عون تصميمش را گرفت، ارتش لبنان به تنهايي زمين‌هايش را آزاد خواهد كرد
يسرا بخاخ
بعد از عمليات موفق ارتش لبنان با هماهنگي حزب‌الله براي بيرون راندن عناصر گروهك تروريستي جبهه النصره از دشت‌هاي عرسال و انتقال افراد مسلح سوري و خانواده‌هاي‌شان و آوارگان سوري به داخل خاك اين كشور، گزارش‌هاي رسانه‌اي حاكي از سفر هياتي از وزراي لبنان به سوريه است. از آنجا كه سعد الحريري، نخست‌وزير لبنان و جريان المستقبل از مخالفان نزديك شدن بيروت به سوريه و حضور حزب‌الله در جنگ اين كشور هستند اين سفر بدون هماهنگي و موافقت حريري امكان‌پذير نخواهد بود، در همين راستا روزنامه البناء لبنان خبر داده كه وزراي لبناني هفته آينده با هماهنگي و موافقت سعد الحريري راهي سوريه خواهند شد. منابع آگاه به روزنامه البناء گفته‌اند تعداد اعضاي هيات وزراي لبناني عازم به سوريه در جلسه روز چهارشنبه دولت مورد بررسي قرار خواهد گرفت اما بدون شك حسين حاج حسن وزير صنايع لبنان وابسته به حزب‌الله در اين هيات حضور خواهد داشت. البناء نوشته كه قرار نيست در سفر پيش رو مسائل سياسي مورد بررسي قرار بگيرد و فقط موضوعات اقتصادي مورد بحث خواهد بود. شبكه خبري اوتيوي لبنان در گزارشي تاكيد كرد كه غازي زعيتر، وزير دارايي لبنان كه وابسته به جنبش امل است در اين سفر حاج حسن، وزير اقتصاد را همراهي مي‌كند. بر اساس اين گزارش اين سفر در 16 آگوست و بنا بر دعوت رسمي وزير اقتصاد سوريه و نخست‌وزير اين كشور از وزراي لبناني براي سفر به دمشق صورت مي‌گيرد. برخي اعضاي كابينه لبنان تاكيد كرده‌اند كه نه تنها بايد رفت و آمد وزرا و مسوولان سوري و لبناني از سرگرفته شود بلكه اين مساله با توجه به وضعيتي كه در مورد آوارگان سوري در لبنان ايجاد شده يك ضرورت است. به گفته مسوولان دولت لبنان هيچگاه ارتباط اطلاعاتي و امنيتي ميان لبنان و سوريه قطع نشده است و آخرين مورد از اين همكاري‌ها عمليات نظامي عرسال بود كه با هماهنگي مشترك دو كشور صورت گرفته است. در حالي كه البناء تاكيد كرده فقط مسائل اقتصادي در ديدار وزراي لبناني با مسوولان سوري مورد بررسي قرار خواهد گرفت، شبكه اوتيوي خبر داد كه در اين سفر مهم‌ترين موضوع پرونده آوارگان سوري و تامين شرايط امن براي آنها براي بازگشت به كشورشان است. موضوع آوارگان سوري البته از حساسيت‌هاي زيادي برخوردار است و ديدگاه‌هاي مختلفي در ميان جريان‌هاي سياسي و احزاب لبناني براي حل و فصل آن وجود دارد كه اين ماجرا را با دشواري‌هاي زيادي مواجه كرده است. اما درباره اهميت سفر وزراي لبناني به سوريه نبيه بري، رييس پارلمان اين كشور كه براي مراسم تحليف حسن روحاني، رييس‌جمهور ايران به تهران آمده بود در ديدار با علي لاريجاني همتاي ايراني خود گفت كه سياست در لبنان مثل رانندگي در خودرويي بدون صندلي است. بري مخالفت برخي جريان‌ها و احزاب لبناني با داشتن ارتباط با سوريه را نمونه‌اي از اين موارد دانست و گفت: آنها (دولت سوريه) در لبنان سفير دارند، ما هم در سوريه سفير داريم، در سطح وزير و ديپلمات با هم ارتباط داريم و حدود يك‌ميليون و نيم آواره سوري در لبنان حضور دارند. رييس پارلمان لبنان تاكيد كرد كه بارها بنا بر درخواست‌هايي كه او از مسوولان سوري داشته، دمشق در روند صادرات و بازرگاني ميان دو كشور كمك‌هايي كرده و حالا نبردي مشترك در منطقه‌اي مشترك كه به وسيله داعش اشغال شده در حال شكل‌گيري است و با اين حال برخي مي‌گويند «نمي‌خواهيم با سوريه ارتباط داشته باشيم.» نبيه بري معتقد است كه هماهنگي با سوريه پيش از هر چيز ديگري به سود لبنان است و بدون شك ارتش‌هاي دو كشور نمي‌توانند بدون هماهنگي واقعي در نبرد مشتركي حضور داشته باشند. اين ارتباط نبايد از طريق جريان‌هاي سياسي صورت بگيرد بلكه دو كشور بايد رابطه واقعي داشته باشند. رييس پارلمان لبنان تاكيد كرد كه بدون شك زماني كه عمليات ارتش لبنان آغاز شود سوريه هم به دنبال پيشروي در اراضي خود خواهد بود. شليك يك موشك اشتباهي مي‌تواند مساله‌ساز شود به همين دليل بهتر است كه بدون در نظر گرفتن مواضع برخي جريان‌ها، منافع خود را در اولويت قرار بدهيم.
يكي از مهم‌ترين اقدامات نظامي لبنان در هفته‌هاي پيش‌رو عمليات نظامي براي آزادي اراضي لبناني است كه در اشغال داعش است، دولت لبنان بالاخره تصميم خود را گرفت و اعلام كرد كه ارتش به تنهايي در اين عمليات حضور پيدا خواهد كرد. در طول چند هفته گذشته بارها ائتلاف امريكايي ضدداعش پيشنهاد داده بود تا پوشش و امنيت هوايي اين عمليات را براي ارتش لبنان فراهم كند كه بدون شك با مخالفت جريان‌هاي سياسي بارزي مانند حزب‌الله مواجه شد در جهت مقابل هم برخي پيشنهاد داده بودند كه به جاي امريكا اين پوشش هوايي از سوي روسيه تامين شود كه اين پيشنهاد هم با مخالفت جريان‌هاي سياسي مقابل حزب‌الله يعني جريان المستقبل مواجه شد، در برابر اين كش‌وقوس‌ها ميشل عون، رييس‌جمهور لبنان تصميم گرفت تا ارتش لبنان اين عمليات را به تنهايي انجام دهد و از هيچ طرفي كمكي دريافت نكند و اين موضوع به اين معناست كه نه‌تنها امريكا، روسيه و سوريه بلكه حزب‌الله هم در اين عمليات مشاركت نخواهد داشت. روزنامه الاخبار گزارش داد كه به همين ترتيب رييس‌جمهور لبنان دستور داد تا جلسه شوراي عالي دفاعي لبنان براي بررسي موضوعات امنيتي در كشور به ويژه عمليات پيشروي ارتش براي مقابله با داعش تشكيل شود. قرار است ارتش لبنان عمليات گسترده‌اي براي مقابله با داعش در دشت‌هاي القاع، و راس بعلبك و الفاكه و بخش شمالي عرسال داشته باشد. روزنامه الاخبار تاكيد كرد كه گرچه ارتش لبنان در عمليات پيش‌رو در خاك لبنان و مرزهاي اين كشور به تنهايي وارد عمل خواهد شد اما در آن سوي مرزهاي لبنان يعني در خاك سوريه، حزب‌الله، ارتش سوريه و همپيمانان اين دو نقش حمايتي از ارتش لبنان در اين عمليات خواهند داشت. همان لحظه‌اي كه ارتش لبنان حمله خود را از خاك اين كشور عليه داعش آغاز كند ارتش سوريه و حزب‌الله حمله خود را از سوي ديگر عليه داعش آغاز خواهند كرد و به اين ترتيب اين گروهك تروريستي در مناطق مرزي لبنان و سوريه گرفتار خواهد شد و راه فراري نخواهد داشت. اين استراتژي مي‌تواند فشار را بر همه گروه‌هاي شركت‌كننده در اين حمله كم كند. زماني كه حرف از مبارزه با داعش در مناطق مرزي مشترك به ميان مي‌آيد تمام معادلات سياسي و حزبي حاكم بر مناسبت‌هاي كشورها با هم كنار گذاشته مي‌شود. حتي اگر سياسيون لبناني به توافقي در خصوص بازگشت روابط طبيعي با سوريه نرسيده باشند و هنوز جريان‌هايي در لبنان براي خوشايند امريكا و عربستان بر طبل اختلاف با دمشق بكوبند؛ ارتش‌هاي دو كشور امروز در يك جبهه واحد مبارزه مي‌كنند و برحسب اقتضاي موقعيت و زمان، نياز دارند با هم تعامل داشته و هماهنگ باشند.