با دولت يازدهم ثبات در آموزش و پرورش حاكم شد
گفت‌وگو با محمد قمي عضو كميسيون آموزش مجلس شوراي اسلامي
بعد از نهاد خانه و خانواده كه كانون پر مهر و محبت پدر و مادر است مدرسه مهم‌ترين مكان براي تعليم و تربيت بچه‌ها است. مدرسه محلي است كه معلم راهبر بچه‌ها مي‌شود و مي‌تواند آنها را از انحراف دور كند و راه و روش زندگي سالم و هدفمند را به آنها ياد بدهد. به بيان ديگر اصلي‌ترين كار معلم پرورش نسل آينده جامعه، است. اما معلم‌ها در سيستم آموزش و پرورش با مشكلاتي مواجه هستند؛ مشكلاتي كه آنها را با مسائل اقتصادي روبه‌رو مي‌كند و اين قشر از جامعه را ممكن است براي ادامه مسير كه پرورش نسل آينده جامعه است دلسرد كند. در اين گفت‌وگو محمد قمي عضو كميسيون آموزش مجلس شوراي اسلامي بيان مي‌كند كه « آرامش و امنيتي كه با روي كار آمدن دولت حسن روحاني در همه دستگاه‌ها به وجود آمد، در آموزش و پرورش هم ايجاد شد.» او اما در رابطه با ميزان حقوق معلم‌ها مي‌گويد كه «نبايد وضعيت به گونه‌اي باشد كه كاركنان وزارت نفت يا وزارت امور خارجه حقوق زيادي بگيرند اما در آموزش و پرورش كاركنان با همان شرايط ديگر كاركنان در ساير وزارتخانه‌ها، حقوق و دستمزد پاييني داشته باشند. انتظار مي‌رود كه مسوولان به شأن و جايگاه معلمين اهميت بسزايي بدهند و شرايط را به گونه‌اي فراهم كنند كه منزلت آنها حفظ شود.» متن كامل اين گفت‌وگو در ادامه مي‌آيد:
مسائل و مشكلاتي كه آموزش و پرورش با آنها دست به گريبان است، شامل چه مواردي مي‌شود؟
آرامش و امنيتي كه با روي كار آمدن دولت حسن روحاني در همه دستگاه‌ها به وجود آمد، در آموزش و پرورش هم ايجاد شد. با تشكيل دولت يازدهم ثبات در آموزش و پرورش حاكم شد و مسوولان و كاركنان آموزش و پرورش آرامش را در اين سازمان ديدند. اما همچنان آموزش و پرورش با چند مشكل و چالش جدي دست به گريبان است. يكي از مسائل اين است كه حق و حقوق معلمان بايد به طور كامل و به وقت پرداخت شود. اما متاسفانه قانون نظام هماهنگ پرداخت به طور دقيق براي آموزش و پرورش و بازشستگان انجام نمي‌شود كه جا دارد مسوولان در اين رابطه اقدامي كنند كه پرداخت‌هاي آموزش و پرورش به صورت دقيق انجام شود و نظام پرداخت هماهنگ شامل نيروهاي آموزش و پرورش نيز بشود. از ديگر مشكلاتي كه در آموزش و پرورش وجود دارد افزايش حقوق معلمان است. البته دولت يازدهم اقدامات خوب و مفيدي در اين رابطه انجام داده است كه از آن جمله مي‌توان به طرح كارانه معلم‌ها و افزايش حقوق معلمان اشاره كرد اما باز هم بايد اقدامات بيشتري براي اين قشر تاثيرگذار بر جامعه انجام شود تا كارايي آنها بالا برود. از ديگر چالش‌هايي كه آموزش و پرورش درگير آن است و در اينجا مي‌توانم به آن اشاره كنم بحث معلمان حق‌التدريس است كه اين افراد همچنان بلاتكليف هستند. معلم‌هايي هستند كه در مدارس غيردولتي مشغول به كار هستند اما نه تنها حقوق‌شان كم است و بيمه هم ندارند بلكه جذب آموزش و پرورش نشده‌اند و همچنان بلاتكليف هستند.
البته در اين رابطه آموزش و پرورش اقداماتي انجام داده است اما وجود نيروي زياد باعث شده كه نتوانند اين افراد را جذب سازمان آموزش و پرورش كنند.
بله. درست است كه آموزش و پرورش مي‌گويد من نيرو زياد دارم و نمي‌توانم اين افراد را جذب كنم اما به هر صورت يك آمايش بايد در آموزش و پرورش صورت بگيرد تا تكليف اين عزيزان مشخص شود. اينكه اين افراد چند سال است كه در سيستم آموزش و پرورش كشور مشغول به كار هستند و از جان و دل مايه گذاشته‌اند اما هنوز تكليف‌شان مشخص نيست و وضعيت شغلي آينده آنها مبهم است، درست نيست و بايد به وضعيت اين افراد رسيدگي شود. نكته ديگري كه اينجا بايد مطرح كنم در رابطه با دستمزد پايان خدمت آموزش پرورشي‌ها است كه هنوز براي برخي از افراد پرداخت نشده است. بگذريم از اينكه نيروهاي آموزش و پرورش نسبت به فعاليتي كه در سطح جامعه و براي ايرانيان انجام مي‌دهند از حقوق كافي برخوردار نيستند. پس بايد اقداماتي براي رفاه حال و رسيدن به حق و حقوق حداقلي آنها انجام شود تا در سهولت و بدون دردسري به حق‌شان برسند.
براي بهبود وضعيت مدارس در سيستم آموزش و پرورش چه اقداماتي شده است؟
ببينيد، من بارها گفته‌ام كه تامين سرانه كافي براي بازسازي مدارس كار مشكلي است به‌همين دليل نيز آموزش و پرورش بايد مانند بسياري ديگر از دستگاه‌ها درصدد كسب درآمد باشد چراكه به عنوان يكي از عريض و طويل‌ترين وزارتخانه‌ها مخارج بالايي را براي دولت به دنبال دارد. خوشبختانه در حال حاضر در كشور مدارس سه‌نوبته، كپري و چادرنشين كمتري داريم و اميدوارم روزي برسد كه بچه‌ها در محيط مناسب و ايمني مشغول به تحصيل باشند. زماني مدارس سه‌نوبته و كپري و چادري در كشور بسيار بود اما با وجود تمامي مشكلات تعداد اين مدارس كمتر شده است. بايد براي حفظ امنيت جاني معلمان و دانش‌آموزان بازسازي مدارس مساله جدي و داراي اولويت آموزش و پرورش باشد چراكه هنوز كه هنوز است، شاهد حوادث ناخوشايندي به دليل فرسودگي مدارس براي معلمان و دانش‌آموزان هستيم ضمن آنكه فرسودگي مدارس دانش‌آموزان را دچار رخوت مي‌كند. از طرفي دولت با كمبود بودجه روبرو است و با وضعيت فعلي نمي‌تواند پاسخگوي نيازهاي آموزش و پرورش باشد. به هر حال بايد فكر و چاره‌اي براي اين امور انديشيده شود.
منزلت و جايگاه معلمان در جامعه به چه شكل است؟
خوشبختانه مردم ما به معلم‌ها اهميت خاصي مي‌دهند و در ادبيات ما نيز اين قشر از جامعه داراي ارزش خاصي بوده است. معلمان و زحمتكشان آموزش و پرورش خدمات زيادي براي جامعه ايران انجام مي‌دهند كه دستاورد عملكرد آنها را مي‌توان از شاگردان ممتاز و قبولي‌هاي جوانان در كنكور ديد كه اكثر آنها در مدارس دولتي تحصيل كرده‌اند. در حقيقت معلم‌ها حق به‌سزايي به گردن جامعه دارند و ما بايد عدالت را در مورد همه كاركنان دولت پياده كنيم. نبايد وضعيت به گونه‌اي باشد كه كاركنان وزارت نفت يا وزارت امور خارجه حقوق زيادي بگيرند اما در آموزش و پرورش كاركنان با همان شرايط ديگر كاركنان در ساير وزارتخانه‌ها، حقوق و دستمزد پاييني داشته باشند. انتظار مي‌رود كه مسوولان به شأن و جايگاه معلمين اهميت به‌سزايي بدهند و شرايط را به گونه‌اي فراهم كنند كه منزلت آنها حفظ شود.
نكته ديگري اگر مدنظرتان است كه بايد در اين گفت‌وگو مطرح شود، بفرماييد؟
نكته ديگر بحث هدايت تحصيلي و اينكه دانش‌آموزان به رشته‌هاي متفاوت هدايت شوند است. با توجه به اينكه هنوز به طور كامل زيرساخت‌هاي اين طرح آماده نيست و مشكلاتي داريم بايد كمي با تعلل اين طرح اجرا شود. هرچند لازم است هدايت تحصيلي در كشور باشد، چرا كه مملكت همه جور نيرويي نياز دارد و بايد آموزش و پرورش با همكاري دانشگاه‌ها نيازهاي جامعه را شناسايي و نيروهاي اين حوزه‌ها را تربيت كنند اما بهتر است اول زيرساخت‌ها را فراهم كنيم. به هر حال مسائل زياد است اما در پايان بايد بگويم كه بايد براي فكر، انديشه و افزايش كيفيت آموزشي قدم برداشت و يكي از راه‌هاي دستيابي به اين مهم ايجاد فضاهاي آموزشي مناسب است.