پرونده ثبت جهاني ارسباران رد شد
گروه اجتماعي| چهل و دومين نشست كميته ميراث جهاني يونسكو روز سوم تير كار خود را در پايتخت بحرين آغاز خواهد كرد و ايران در حالي يكي از شركت‌كنندگان اين نشست است كه پرونده‌هايي كه براي ثبت در سال 2018 ارايه كرده بود، با ايراداتي از سوي نهادهاي تخصصي كه اين پرونده‌ها را بررسي كرده‌اند، روبه‌رو شده‌اند. روز گذشته معاون ميراث فرهنگي كشور اعلام كرد پرونده ارسباران كه قرار بود در اين اجلاس مورد بررسي قرار گيرد از سوي Iucn (اتحاديه جهاني حفاظت از محيط زيست) رد شده است و ايكوموس (شوراي بين‌المللي بناها و محوطه‌هاي تاريخي) ايراداتي به پرونده محور ساساني وارد كرده است. محمدحسن طالبيان در گفت‌وگو با «اعتماد» در مورد رد شدن اين پرونده از سوي Iucnمي‌گويد: «بخشي از زمين‌هاي كشاورزي در ميان جنگل‌هاي ارسباران قرار گرفته‌اند و ساخت‌و‌سازهايي هم در اين منطقه انجام شده است. در حال حاضر Iucn به اين دلايل پرونده را رد كرده، البته اين پرونده مجددا بايد در كميته ميراث جهاني بررسي شود. اين اتفاق هر ساله در جريان بررسي پرونده‌هاي ثبت جهاني در يونسكو مي‌افتد. در رابطه با ثبت يزد هم همين اتفاق افتاد، در مورد ميمند هم ايراداتي به پرونده وارد بود اما در جريان برگزاري اجلاس رايزني‌ها مي‌تواند نتيجه‌بخش باشد. اما فعلا در اين مرحله مي‌توانيم بگوييم متاسفانه با وجود تلاش‌هاي صورت‌گرفته پرونده ميراث طبيعي ارسباران از سوي Iucn رد و پرونده محور ساساني فارس از سوي ايكوموس داراي اشكالات اعلام‌شده است.»طالبيان مي‌گويد: «به دليل گستردگي حوزه ثبت و پيچيدگي‌هاي متعدد به‌ويژه تعهدات سازمان در زمينه تملك عرصه‌هاي آثار تاريخي شهر گور فيروزآباد، سنگيني و حجم گسترده آثار محور ساساني در كاخ اردشير، قلعه دختر و نقش برجسته‌هاي ساساني فيروزآباد، شهر تاريخي بيشاپور، تنگ چوگان و غار شاپور و سروستان، دفاع و مذاكره براي ثبت اين پرونده سنگين‌تر و پيچيده‌تر از دوره‌هاي گذشته است. البته فضاي ديپلماسي بين كشورهاي عضو در بحرين و به‌ويژه در هنگام راي‌گيري براي ثبت اين پرونده در فهرست ميراث جهاني بي‌تاثير نخواهد بود و اين موضوع بر پيچيدگي اين پرونده خواهد افزود.»اجلاس چهل و دوم براي ايران پر‌چالش‌تر از دوره‌هاي قبل خواهد بود، در سالي كه امريكا و اسراييل از يونسكو خارج شده‌اند، اما همپيمانان آنها كه مي‌توانند براي ثبت پرونده‌هاي ايران كارشكني‌هايي را شكل دهند، هنوز در كميته ميراث جهاني حاضرند، از سويي اجلاس چهل و دوم در كشوري برگزار مي‌شود كه هيچ گونه روابط ديپلماتيكي با ايران ندارد، هر چند معاون ميراث فرهنگي كشور به «اعتماد» مي‌گويد مشكلي براي حضور تيم كارشناسان ايراني در اين اجلاس از نظر طي مراحل ديپلماتيك و اخذ ويزا وجود نداشته به دليل اينكه يونسكو سازماندهي لازم را انجام داده است، اما بايد اميد داشت كه حضور تيم ايراني در اين كشور براي شركت در يك رويداد فرهنگي خالي از چالش و اشكال باشد و تغييرات ايجاد‌شده در بدنه اين نهاد فرهنگي از جمله تغيير مديركل، موجب سنگ‌اندازي در راه ثبت آثار ارزشمند فرهنگي كشورمان نشود. جنگل‌هاي بي‌نظير ارسباران زير تيغ بهره‌برداري‌هاي بي‌رويه و ساخت‌و‌سازهاي غيراصولي قرار گرفته است، اميدهايي با طرح پرونده ثبت جهاني اين جنگل‌ها و نظارت يونسكو بر اين محدوده منحصر به فرد طبيعي زنده شد، اما ردپاي بي‌مسووليتي‌ها از گذشته تا به امروز تبديل به مانعي براي ثبت اين محوطه منحصر‌به‌فرد طبيعي در فهرست ميراث جهاني شده، بايد ديد اعضاي كميته ميراث جهاني يونسكو چه رايي به ثبت اين اثر منحصر‌به‌فرد طبيعي مي‌دهند.