تغيير تركيب كابينه بريتانيا
جانسون: روياي برگزيت در حال مرگ است
ميثم سليماني
شرايط سياسي در بريتانيا در يك ترس و نگراني مطلق فرو رفته است. نگراني از اينكه چه اتفاقي در آينده رخ خواهد داد فضا را بحراني‌تر از هر زمان ديگري كرده است. بوريس جانسون كه روز دوشنبه رسما از دولت جدا شد ديگر مي‌تواند راحت‌تر از ترزا مي، نخست‌وزير انتقاد كند. او پس از خروج از كابينه حملات خود را به استراتژي خروج ترزا مي آغاز و عنوان كرد: روياي برگزيت در حال مرگ و خفه شدن است. او در نامه استعفاي خود نخست‌وزير انگلستان را به انجام يك خروج نصفه نيمه متهم و تاكيد كرد كه او كشور را به سمت مستعمره شدن پيش مي‌برد. استعفاي بوريس جانسون تنها چند ساعت پس از آن رخ داد كه ديويد ديويس، وزير برگزيت در دولت نيز از كابينه خارج شد. حالا هرچه از زمان استعفا مي‌گذرد ابعاد جديدتري از آن روشن مي‌شود. گفته مي‌شود هنگامي كه بوريس جانسون استعفاي خود را به ترزا مي تقديم كرده، نخست‌وزير شگفت زده شده است چرا كه روز جمعه اين احساس را داشته كه توانسته حمايت بوريس جانسون را جذب كند اما به نظر مي‌رسد اين حمايت ظاهري بوده است. ترزا مي اما اتهاماتي كه به او در زمينه مرگ برگزيت نسبت داده مي‌شود را قبول ندارد و تاكيد دارد كه نتيجه توافق كابينه در كاخ چكرز احترام به نتيجه رفراندوم خروج است و در اين چارچوب بريتانيا مي‌تواند كنترل مرزها و همچنين قانون پول خود را در اختيار داشته باشد.
اما تنها چند ساعت پس از آنكه جانسون سمت خود را ترك كرد، ترزا مي، جرمي هانت وزير بهداشت را به عنوان جانشين جانسون معرفي كرد و از سويي ديگر مت هنكوك به عنوان وزير بهداشت جديد جانشين هانت شد.
سخنگوي رسمي خانم مي نيز به خبرنگاران گفت كه نخست‌وزيري با هرگونه تلاش براي تضعيف جايگاه خود مبارزه خواهد كرد. گفتني است ترزا مي در جلسه‌اي پشت درهاي بسته با نمايندگان محافظه‌كار مخالف خود جلسه‌اي را برگزار كرد كه در آن اين نمايندگان موضع جانسون در خصوص برگزيت را با ترزا مي به اشتراك گذاشتند. با اين حال به نظر مي‌رسد خانم مي توانسته بخشي از اين نمايندگان را براي حمايت از خود قانع كند. اما پس از اين نشست كريس گرين كه وزير برگزيت را در بحث حمل و نقل همراهي مي‌كرد نيز از سمت خود استعفا داد و عنوان كرد كه ما تحت اين طرح نمي‌خواهيم از اتحاديه اروپا جدا شويم.
حرف جانسون چيست؟
بوريس جانسون به‌شدت نسبت به آينده برگزيت نا اميد است و آن را در حال مرگ مي‌بيند و معتقد است كه دولت عملا قصدي براي خروج ندارد. جانسون مدعي است كه تصميمات در اين زمينه به تعويق افتاده است به خصوص اينكه هيچ سناريويي براي خروج بدون معامله با اروپا وجود ندارد. كماكان بخش بزرگي از اقتصاد كشور در اتحاديه اروپا قفل شده است و بريتانيا نيز هيچ كنترل جدي روي آن ندارد. اما به نظر مي‌رسد كه ترزا مي نيز پاسخ صريح به نامه جانسون داده و تاكيد كرد كه به وزراي كابينه اجازه داده است كه در مورد برگزيت بتوانند ديدگاه‌هاي شخصي خود را بيان كنند. وي در ادامه افزود: اما توافقي كه ما در روز جمعه انجام داديم نقطه‌اي است كه ديگر نمي‌توان موضع گذشته را داشت و اگر شما نمي‌توانيد حمايت لازم را از آن داشته باشيد و از اين توافق براي حفاظت از بريتانيا حمايت كنيد، درست است، بايد كنار برويد.
حمايت از طرح پيشنهادي
با وجود همه تحولات روز دوشنبه، ترزا مي به مجلس عوام رفت و يك سخنراني پرشور در خصوص طرح خروج خود انجام داد و از آن دفاع كرد. او گفت در اين طرح بنا شده قوانين مشترك با اروپا در تجارت كالا پابرجا باقي بماند اما در بحث خدمات اينگونه نخواهد بود. خانم مي به نمايندگان مجلس اعلام كرد برنامه‌اي كه توسط كابينه در چكرز به توافق رسيديم بر مبناي يك پيشنهاد در راستاي مسووليت‌پذيري و قابل اعتماد بودن تنظيم شده است تا بتوانيم در شيوه خود در مذاكرات بازنگري انجام دهيم.
اما او هشدار داد كه اگر اتحاديه اروپا با طرح او همراه نباشد، يك خطر جدي بريتانيا را در ماه مارس 2019 مواجه مي‌كند كه بدون هيچ توافقي مجبور است اتحاديه را ترك كند. بر اساس پيشنهاد او اروپا و بريتانيا توافقي را به امضا خواهند رساند كه بريتانيا عملا مجبور به هماهنگي با قوانين اتحاديه مي‌شود و از هرگونه اصطكاك ميان اروپا با مرز انگليس و ايرلند شمالي جلوگيري مي‌شود.
اما جرمي كوربين به عنوان رهبر حزب كارگر در مجلس در پاسخ به سخنان ترزا مي عنوان كرد كه جانسون و ديويس يك كشتي در حال غرق شدن را ترك كردند و توهم وحدتي كه در ابتدا در خصوص چكرز مطرح شد نيز را از بين بردند. وي با اشاره به بحران در داخل دولت عنوان كرد: واضح است كه اين دولت نمي‌تواند براي بريتانيا يك معامله خوب با اروپا را رقم بزند.
واكنش اروپا
كميسيون اروپا حاضر نشد به طور رسمي در خصوص استعفاها در بريتانيا اظهارنظر كند اما دونالد تاسك، رييس شوراي اروپا ابراز اميدواري كرد كه تغيير در چهره‌ها منجر به تغيير در سياست‌ها شود. او در يك توييت نوشت، سياستمداران مي‌آيند و مي‌روند، اما مشكلات آنها براي مردم باقي مي‌ماند. من فقط مي‌توانم ابراز تاسف كنم كه ايده برگزيت با آنها از بين نمي‌رود. اما چه كسي مي‌داند؟
وزير خارجه جديد كيست؟
جرمي هانت از سال 2012 تاكنون وزير بهداشت در بريتانيا بوده است و اكنون جايگزين بوريس جانسون در اين سمت شده است. اما در خصوص ديدگاه‌هاي او در حوزه سياست خارجي و به خصوص بحث خاورميانه بسيار مبهم است. با اين حال او در مواردي از سياست‌هاي اسراييل در قبال فلسطيني‌ها انتقاد كرده است. اما نكته اصلي اينجاست او به عنوان فردي نزديك به ترزا مي همواره مخالفت خود را با تحريم‌ها عليه اسراييل عنوان كرده است. او در بيانيه‌اي كه در وبسايت خود منتشر كرد، عنوان داشت من به روشني مي‌گويم كه دولت انگلستان عميقا متعهد به ارتقاي روابط با اسراييل و به‌شدت مخالف جنبش تحريمي عليه اسراييل است. از سوي ديگر او اخيرا نسبت به تخريب روستاهاي فلسطيني در كرانه باختري ابراز نگراني كرده بود. او در بيانيه‌اي عنوان كرده بود كه تخريب و اخراج فلسطيني‌ها از خانه‌هاي خود موجب درد و رنج غير ضروري براي فلسطيني‌ها است و تاكيد كرد كه اسراييل بايد به تعهدات خود پايبند باشد. او همچنين مخالف انتقال سفارت امريكا از تل‌آويو به بيت‌المقدس بوده است. او در پرونده سوريه مخالف بشار اسد است و عمليات‌هاي ارتش سوريه در غوطه را وحشيانه توصيف كرد. با اين حال هانت در سال 2007 به سوريه سفر كرده است. هانت در خصوص يمن نيز از كمك‌هاي بشر دوستانه دولت به اين منطقه حمايت مي‌كند. با اين حال او تاكنون اشاره‌اي به فروش سلاح به اعضاي ائتلاف سعودي و تلفات غير نظاميان در اين كشور توسط جنگنده‌هاي سعودي نكرده است. هانت خواستار نظارت بيشتر بر حزب‌الله شده و رويكرد مثبتي به اين گروه ندارد.