جامعه در انتظار شفافيت توام با متانت است
علي تاجرنيا
رييس‌جمهور امروز در صحن علني مجلس شوراي اسلامي حاضر مي‌شود تا به سوالات نمايندگان پاسخ دهد و جامعه انتظار دارد كه شنونده پاسخ‌هاي شفاف او باشد. تصور اشتباه اما اين است كه فكر كنيم شفافيت لزوما با جنجال‌آفريني و هياهو همراه است. نبايد جلسه امروز را در چارچوب دوگانه جلسه جنجالي يا جلسه تعارفي پيش‌بيني كرد. مساله مهم و ضروري در شرايط فعلي كشور بازيابي اعتماد مردم است. اعتمادي كه مردم بايد به حاكمان براي اداره امور كشور داشته باشند. متاسفانه اين اعتماد به‌شدت تنزل يافته و آن‌طور كه آمارها نشان مي‌دهد كمتر از 10 درصد مردم اميدوار هستند كه مسائل و مشكلات كشور به دست مديران و حاكمان فعلي بهبود يافته و رفع شود. اگرچه همين مردم ترجيح مي‌دهند كه هرگونه اصلاحي به صورت آرام، در چارچوب قوانين و بدون تنش صورت گيرد زيرا تجربه آنها از مشاهده بهار عربي و برخي فعل و انفعالات در كشورهاي ديگر آنان را متوجه در نظر گرفتن هزينه‌هاي تغيير كرده است. به اعتقاد من مردم از آقاي رييس‌جمهور انتظار دارند كه در جلسه امروز در عين متانت مسائل را بسيار شفاف بيان كنند. به گمان من اينكه بخواهند مجددا به كلي‌گويي بپردازند حل‌كننده مشكلات نيست. يكي از اشتباهات دولت اين است كه در ارتباط با مشكلات اداره جامعه به‌شدت نگاه به بيرون دارد. اينكه تحولات خارجي چه مي‌شود، اينكه مناسبات بين مثلا كنگره و رياست‌جمهوري امريكا چطور است، موضع چين و روسيه چيست و ... نبايد تمام جهت‌گيري‌هاي دولت را تحت تاثير قرار دهد. ما در داخل كشور نيازمند بهره‌گيري از دانش كارشناسان هستيم و حالا كه خروجي ساختار و دولت نتوانسته مردم را راضي كند بايد به اصلاحات دست زد.
توجه داشته باشيد كه فضاي جلسه امروز مجلس همان قدر كه از سخنان رييس‌جمهور متاثر است از رفتار نمايندگان مجلس نيز تاثير مي‌گيرد. تاكنون افكار عمومي تصور نمي‌كند كه هدف از سوال از رييس‌جمهور حل مشكلات كشور بوده است. احساس مي‌شود كه اين نوعي شانه خالي كردن از بار مسووليت و توپ را در زمين سيستم اجرايي انداختن است زيرا مجلس نيز به اندازه كافي توان دارد كه با اصلاح قوانين زمينه اصلاح اقتصاد رانتير موجود را فراهم كند. به هر ترتيب حال كه سوال از رييس‌جمهور به مرحله اجرا رسيده است از دولت و مجلس انتظار مي‌رود كه در عين متانت مسائل را به صورت شفاف بيان كنند. مساله خيلي مهم اين است كه جلسه امروز منجر به افزايش اعتماد عمومي نسبت به مجموعه حاكميت شود. دو موئلفه تاثيرگذار ديگر در فضاي جلسه امروز جلسه آقاي روحاني با رهبري و همچنين نتيجه استيضاح وزير اقتصاد است. مناسبات قدرت در كشور ما از مجموعه بردارهاي موجود تبعيت مي‌كند و بدون شك نقش رهبري در سيستم مديريت كشور بسيار تاثرگذار است. ديدار رهبري و رييس‌جمهور پيش از حضور در مجلس مي‌تواند كمك‌كننده باشد و نوعي حمايت از دولت به حساب آيد. اگر اين ملاقات پيش از جلسه مجلس انجام شود موجب خواهد شد كه روحاني با قوت بيشتري در جلسه حاضر شوند. به هر حال رهبري درك مي‌كنند كه شرايط جامعه دشوار است و همه مسائل نيز به گردن دولت نيست طبيعتا تلاش مي‌كنند كه فضا آرام‌تر باشد. استيضاح آقاي كرباسيان نيز از اين نظر قابليت اثرگذاري بر جلسه امروز را دارد كه برخي از تحليلگران اين استيضاح را نوعي زورآزمايي بي‌مورد ميان مجلس و دولت تعبير كردند. حال كه مجلس در اين زورآزمايي برنده شده است مي‌توان انتظار داشت كه امروز شاهد جلسه همدلانه‌تري باشيم.
نماينده پيشين مجلس