جادوي تصوير خيال
سولماز حشمتي
اگر به وسايل مورد علاقه هر كودكي نگاهي بيندازيم در كنار عروسك يا ماشين محبوبش حتما كتاب داستاني را هم پيدا ميكنيم؛ كتابي كه هميشه همراهش هست و او با كنجكاوي و دقت آن را ورق ميزند و تصاويرش را نگاه ميكند. بچهها عاشق تصاوير موجود در كتابها هستند. كتابهايي كه تصوير ندارند برايشان خستهكنندهاند. اهميت تصوير براي كودكان اگر بيشتر از متن نباشد كمتر هم نيست. كودكان با كمك تصوير، شخصيتها و روابط بين آنها و بهطور كلي عناصر داستان را بهتر درك و تجسم ميكنند. بسياري از اوقات، تصاوير براي درك موضوعات پيچيده به ياريشان ميآيند و فهم مسائل را سادهتر و مهارتهاي بصريشان را تقويت ميكنند و به آنها امكان ميدهند كه با چيزهايي كه مشاهده ميكنند ارتباط برقرار كنند. تصاوير، توانايي كودكان براي انتقال دانش از كتاب به دنياي واقعي را با پرورش فهم آنها از نمادها و تمثيلها و درك آنها از واقعيت و دنياي خيالي بالا ميبرند. به اين ترتيب نقش بسيار مهمي در آشنايي آنها با هنر نيز دارند؛ گويي كه به كودك فرصتي ميدهند كه به يك گالري هنري سري بزند.شايد بتوان گفت تصويرگري كتاب كودك در مقوله مطالعه بيشترين تاثير را در طول زندگي فرد خواهد داشت چراكه عموما اين كتابها اولين مواجهه كودكان با پديدهاي به نام كتاب هستند. شايد كودكان از متن و داستان چيزي دستگيرشان نشود اما تصاوير به آنها كمك ميكنند كه از قصه سردربياورند و با آن همراه شوند و كم كم ياد بگيرند كه ارتباط ميان مفاهيم و كلمات را پيدا كنند و اين امكان را بيابند كه از پس خواندن كتابي به تنهايي بربيايند و در نهايت اين عاملي ميشود براي ايجاد انگيزه «خواندن» در آنها. يك كتاب تصويرسازي شده در دنياي پر از بايدها و نبايدهاي كودك، فرصتي جادويي است براي قرار گرفتن او در دنياي خارقالعاده پيش رويش. او ميتواند با شخصيتهاي به تصوير كشيده شده همزادپنداري كند و خود را در قالب قهرمانهاي داستان ببيند و تخيلش را وراي متن و تصاوير به هر شكلي كه دلش بخواهد به پرواز دربياورد، به سرزمينهاي دور يا به اعماق آبها سفر كند، با حيوانات سخنگو همراه شود و يا مطالبي كاملا واقعگرايانه را به مدد تصاويري رنگارنگ و جذاب بياموزد. تصاوير در اين كتابها صرفا تزيين متن نيستند، آنها داستان را عميقتر و دلپذيرتر ميكنند. كودك ميتواند بارها و بارها به عقب بازگردد و تصاوير را نگاه كند و تعاملات و احساسات و آموزشهاي موجود در كتاب را به خاطر بياورد و اين تصاوير شايد تا آخر عمر در ذهنش باقي بمانند. در نهايت بهترين نتيجه زماني حاصل ميشود كه خواندن اين كتابها با حمايت بزرگترها صورت بگيرد و اين كتابخواني به شكل تجربه مشترك شيريني بين كودك و بزرگترهايش صورتپذيرد.
نقاش و تصويرگر كتاب كودك