كدام گروهها در ادلب هستند؟
استان ادلب در مجموع توسط دو ائتلاف اصلي مسلح اداره ميشود؛ هيات تحرير الشام، گروهي تروريستي و وابسته به القاعده كه با تعداد زيادي افراد مسلح خارجي نزديك به ۶۰ درصد استان از جمله شهر ادلب در مركز و گذرگاههاي مرزي با تركيه را در اختيار دارد و ائتلاف موسوم به جبهه آزاديبخش ملي كه مجموعهاي از گروههاي مسلح مخالف دولت مركزي با محوريت گروه احرارالشام است. در مجموع برآورد ميشود نزديك به ۷۵ هزار نيروي مسلح مخالف دولت در استان ادلب حضور داشتهباشند. در اين ميان هيات تحريرالشام با نزديك به ۱۰ هزار نيروي مسلح، بخش اعظم استان را در اختيار خود گرفته است.
ريشههاي هيات تحرير الشام به گروه جبهه النصره بازميگردد كه در ابتداي بحران سوريه به عنوان گروهي مسلح وابسته به القاعده در سوريه اعلام موجوديت كرد. بعد از فشارها به دولت عربستان سعودي به عنوان اصليترين حامي اين گروه در مورد ماهيت تروريستي آن، جبهه النصره دو سال پيش نام خود را به جبهه فتح الشام تغيير داد و اعلام كرد كه ديگر همپيمان القاعده نيست. اما اين تغيير ظاهري ماهيت گروه را تغيير نداد. با افزايش تجمع گروههاي افراطي در استان ادلب، طي يك سال گذشته اين گروه بار ديگر تغيير نام داده است و با تشكيل ائتلافي از تندروترين گروههاي تروريستي در منطقه نام خود را به هيات تحرير الشام تغيير داده است. در كنار هسته مركزي وابسته به القاعده گروههاي متعددي از تروريستهاي خارجي در اين ائتلاف حضور دارند. گروههايي مانند حزب اسلامي تركستان، مركب از اويغورهاي چيني، جناد القفقاز، از تروريستهاي چچني و حراس الدين مركب از تروريستهاي القاعده از كشورهاي عربي در كنار هيات تحرير الشام ميجنگند.
در برابر گروههاي تروريستي شناخته شده، ائتلاف جبهه آزاديبخش ملي قرار دارد كه مركب از گروههاي مسلح عمدتا تحت حمايت تركيه است. گروههايي مانند جنبش نورالدين الزنگي، احرارالشام، ارتش آزاد ادلب و ارتش آزاد سوريه از جمله اين گروهها هستند. ائتلاف جبهه آزاديبخش ملي، از سوي دولتهاي غربي و تركيه با عنوان «مخالفان مسلح ميانهرو» معرفي ميشوند.
هر چند در ميان اين گروهها تعداد جنگجويان افراطي سلفي كم نيست، اما عمدتا براي استمرار دريافت كمكهاي غرب و تركيه و مشروع شناختهشدن، از ائتلاف با گروههاي وابسته به القاعده خودداري كردهاند. طي ۳ سال گذشته نبردهاي زيادي ميان اين ائتلاف و گروههاي وابسته به القاعده براي تصرف مناطق كليدي ادلب در گرفته است كه نهايتا با پيروزيهاي هيات تحرير الشام تمام شد.