نگاهي به طيف‌هاي داوطلبين و انگيزه‌هاي آنها از حضور درانتخابات شوراياري ها
نگاهي بي‌پرده، به پشت پرده داوطلبان انتخابات شوراياري
حميدرضا خالدي/ جمعه پايان چندين ماه كشمكش و جنجال براي برگزاري چهارمين دوره انتخابات شوراياري‌هاست. شهر پر شده از بنرهاي رنگارنگ كوچك و بزرگي كه بر در و ديوار و تيرهاي چراغ برق و حتي درختان نصب شده‌اند و با معرفي چهره‌هاي محلي، شكل جديدي از رقابت را رقم زده‌اند. در رقابت امسال نه‌تنها تعداد كانديداهاي داوطلب قابل مقايسه با دوره‌هاي پيشين نيست، كه هيجان ناشي از برگزاري چنين انتخاباتي – ميان حدود 14 هزار نفرداوطلب – به هيچ عنوان با سه دوره قبل قياس نمي‌شود. نكته مهم‌تر و قابل تامل‌تر اما، تحليل آمارهاي معنادار درباره جنس داوطلبين، مشاغل آنها، تحصيلات و... است. به گفته رييس ستاد هماهنگي شوراياري‌هاي شوراي اسلامي شهر تهران به لحاظ جنسيتي 20 درصد نامزدها را زنان تشكيل مي‌دهند. كارمندان با آمار 50 درصدي، ركورددار مشاغل ثبت‌نام‌كنندگان هستند و مقطع كارشناسي هم با حدود شش هزار داوطلب بالاترين سطح آماري را در بين مقاطع تحصيلي داوطلبان به خود اختصاص داده است. آن هم در شرايطي كه بيش از 300 نفر با مدرك دكترا براي اين انتخابات ثبت نام كرده‌اند.
آمارها طبيعي است
امير فاضل الهيان، سخنگوي ستاد برگزاري چهارمين انتخابات شوراياري‌ها در گفت‌وگو با «اعتماد» مي‌گويد: اين انتخابات يكي از مهم‌ترين انتخاباتي است كه مي‌تواند وجود داشته باشد، چرا كه تاثيراتش را مي‌توان به خوبي در زندگي مردم مشاهده كرد، به همين دليل اگر اين انتخابات با شناختي صحيح و درست و با نگاهي تخصصي برگزار شود، بي‌شك مي‌تواند سبب شود تا مسوولان از طريق شوراياران، با نيازهاي واقعي مسوولان آشنا شوند. وي همچنين حضور مردم به عنوان كانديدا درانتخابات شوراياري‌ها را محلي براي تمرين حضور آنها در عرصه‌هاي بالاتر اجتماعي و سياسي در آينده مي‌داند و در پاسخ به اين سوال كه آيا حضور «كارمندان» بيش از اندازه و حد طبيعي نيست؟ مي‌گويد: كارمندان در جامعه ما طيفي هستند كه با حقوقي كه مي‌گيرند از يك سطح «حداقلي» زندگي برخوردارند. يعني نه فقيرند و نه ثروتمند. آنها درست به همين دليل توانمندي خوبي در مديريت زندگي خود دارند. از سويي تاثير تصميم‌گيري‌هاي «محلي» به سرعت در مديريت خانه‌ها و اداره آنها مشخص مي‌شود. بنابراين عمق انتخابات شوراياري‌ها، براي كارمندان مهم و تاثيرگذار است. به بياني كارمندان طبقه معتدلي هستند كه به دليل احساس نياز و اعتقادي كه به شوراياري‌ها به عنوان ابزارهايي براي زندگي بهتر دارند، ترجيح مي‌دهند كه خودشان هم درانتخابات شركت كنند و به همين دليل طيف غالب هستند. الهيان از آنجايي كه طيف كارشناس را طيف غالب بين طبقات مختلف تحصيلي در جامعه مي‌داند، حضور بيشترين داوطلب با مدرك كارشناسي را نيز طبيعي مي‌داند، درعين حال مي‌گويد، اينها فرعيات انتخابات است و آنچه در اين ميان مهم است حضور حداكثري و مشاركت شهروندان در اين انتخابات به عنوان يك حركت دمكراتيك اجتماعي است.
منافع در پس پرده
گردشي در شهر و نگاهي به حاشيه خيابان‌ها و كوچه‌ها، مانند ورق زدن آلبومي است از چهره‌ها و تحصيلات و ديدگاه‌هاي شهروندان محله‌هاي مختلف. از انواع وعده‌هاي ريز و درشت داوطلبين تا شعارهاي متفاوت سياسي، اجتماعي، اقتصادي و... داوطلب جواني در ميدان هفت‌تير، جواني و درك جوانان را بهانه‌اي كرده براي حضوردر انتخابات و برعكس، مردي سپيد موي در يكي از فرعيات ستارخان، تجربه را عاملي براي حضور در انتخابات و دليلي براي انتخاب شدن از سوي مردم مي‌داند. يكي آسمان پاك را نويد مي‌دهد و ديگري كم شدن ترافيك را! كار انتخابات شوراياري‌هاي اين دوره چنان بالا گرفته كه حتي گروه‌هاي ائتلافي نيز تشكيل شده است. ائتلاف‌هايي مانند ائتلاف زندگي پاك، هم‌انديشي دانش و تجربه و....
بنرهايي باكدهاي پنج رقمي كه اين روزها از نان شب و از هر شناسنامه‌اي براي داوطلبين مهم‌تر هستند. اين همه تبليغات همزمان با آن انجام مي‌گيرد كه اولا گفته مي‌شود و قرار است شوراياري‌ها، نهادهايي مدني و غيردولتي باشند كه نه حقوقي مي‌گيرند و نه مزايايي خواهند داشت؛ ثانيا بنابرآخرين نظرسنجي شهرداري تهران، 83 درصد از شهروندان تهراني، حتي از برگزاري چنين انتخاباتي بي‌اطلاعند!آمار تفكيك شده شركت‌كنندگان در كنار اين سوالات، سبب شده تا هر شهروندي را در مورد ماهيت واقعي و نيت شركت‌كنندگان به فكر فرو برد. همان‌گونه كه پيرمرد 63 ساله‌اي در رسالت دراين مورد مي‌گويد: من واقعا نمي‌دانم اين آدم‌ها براي چه هدفي اين همه هزينه و تبليغ مي‌كنند و دست و پا مي‌زنند؟ مگر شوراياري‌هاي قبلي چه گلي به سر محلات زده‌اند كه اينها بخواهند بزنند؟ مكثي مي‌كند و ادامه مي‌دهد: البته حتما منافعي دارند كه اينقدر تلاش مي‌كنند وگرنه دراين دوره و زمانه كه هيچ‌كس به هيچ‌كس نيست، شعارهايي مانند خدمت و... واقعا خنده‌دار و بي‌معناست.