گزارش «اعتماد» از تاثير نتيجه مذاكرات هسته‌اي بر بازارهاي سرمايه‌گذاري
هيجان هسته‌اي در تالار حافظ
همان طور كه انتظار مي‌رفت ديروز با از سرگيري معاملات، بازارهاي مختلف به نتيجه مثبت مذاكرات هسته‌اي واكنش نشان دادند و هيجاني شدند. در نخستين واكنش ديروز، بورس تهران با رشد بي‌سابقه 3 درصدي در يك روز، افزايش تقاضاي قابل توجه در نمادهاي مختلف رونق گرفت و با قدرت به همه سرمايه‌گذاران اعلام كرد كه بهترين بازار براي سرمايه‌گذاري در سال 94 بازار سهام است. شاخص كل بازار سهام ديروز با دو هزار و 99 واحد (معادل 19/3 درصد) صعود به 67 هزار و 827 واحد رسيد تا نشان دهد اقتصاد ايران از توافق اوليه هسته‌اي شادمان است. اين در حالي بود كه در بازارهاي رقيب بورس مانند ارز و طلا واكنش قابل توجهي ديده نشد. به طوري كه نرخ انواع ارز با كاهش قيمت اندكي نشان داد كه آنچنان كه بايد هيجان زده نشده است. در بازار طلا نيز با وجود تعطيلي بازارهاي جهاني و روند نزولي دلار شاهد رفتاري متناقض و غيرقابل پيش‌بيني بوديم. سكه تمام طرح جديد، گرم طلاي 18 عيار و مثقال مظنه ديروز با افزايش قيمت مواجه شدند. اين در حالي بود كه با توجه به نتيجه مثبت مذاكرات مردم انتظار داشتند قيمت دلار، طلا و سكه با شوكي رواني مواجه شود و حداقل يك هفته روندي نزولي را دنبال كند ولي رييس اتحاديه طلا و جواهر رفتار ديروز بازار را ناشي از افزايش قيمت جهاني اونس اعلام كرد. اين در حالي بود كه ديروز و امروز بازارهاي جهاني تعطيل هستند و دو روز پيش نيز قيمت اونس روي 1203 دلار به تعادل رسيده و ايستاده بود. در بازار خودرو و مسكن نيز ديروز هيجان خاصي ديده نشد. «محمدي» كارشناس بازار مسكن بر اين باور است كه بازار مسكن به زودي رونق مي‌گيرد و از ركود خارج مي‌شود و اين اتفاق با رونق گرفتن ساخت و ساز صورت مي‌گيرد. اين در حالي است كه «خانزاده» كارشناس بازار ارز و طلا رفتار ديروز بازار را متعادل و خوب ارزيابي مي‌كند و كاهش اندك قيمت ارزهاي خارجي را متناسب با شرايط امروز اقتصادي كشور مي‌داند و معتقد است واقع‌بينانه نيست كه در شرايط كنوني انتظار داشته باشيم قيمت ارز با كاهش چشمگيري مواجه شود. او معتقد است بايد منتظر بود تا ارزها و پول‌هاي بلوكه شده بازگردد و بانك مركزي عملا رفع تحريم شود وگرنه امكان ندارد مشكلات اقتصاد كشور يك شبه حل شود. او روند پيش روي بازار ارز در ماه‌هاي آينده را نزولي ولي آرام پيش‌بيني مي‌كند و بر اين باور است كه اگر همه‌چيز خوب پيش برود ممكن است تا يك يا دو سال آينده شاهد بازگشت بازار ارز به روال گذشته باشيم. او روند عرضه و تقاضا در بازار ديروز را عادي اعلام كرد و گفت بازار ديروز رفتاري عادي و به دور از هيجان داشت. رييس كل بانك مركزي نيز ديروز در واكنش به انتظار ايجاد شده براي كاهش قيمت ارز توضيح داد: بانك مركزي جلوي كاهش قيمت ارز را نمي‌گيرد ولي نوسان‌هاي بازار را رصد و كنترل مي‌كنيم. اين در حالي است كه بسياري از كــارشـــناسان اقتـــــصادي معتقدند كاهش قيمت ارزهاي خارجي به توليد و اقتصاد كشور لطمه‌هاي جبران‌ناپذيري مي‌زند و نبايد انتظار داشت كه دولت اجازه دهد ارزهاي خارجي به طور ناگهاني به قيمت‌هاي اوليه سقوط كنند. در سوي ديگر ميدان اما بسياري از مردم هستند كه تنها انتظارشان از بازار ارز كاهش است و تصور مي‌كنند بايد ارزاني را در كالاها و خدمات ببينند. اين در حالي است كه كارشناسان اقتصادي بر اين باورند كه در حال حاضر طرفين مذاكرات تنها بر سر كليات به توافق رسيده‌اند و هنوز تفاهمنامه‌اي با هم امضا نكرده‌اند كه انتظار داشته باشيم اتفاق خاصي بيفتد. چنين انتظاري از زماني شكل مي‌گيرد كه تفاهمنامه به امضاي طرفين برسد و مفاد آن اجرايي شود، تحريم‌هاي اتحاديه اروپا برداشته شود، قطعنامه‌هاي شوراي امنيت لغو و پول‌هاي بلوكه شده بانك مركزي آزاد شود و واردات و صادرات به روال طبيعي خود بازگردد. اما ديروز بر خلاف بازارهاي ارز، طلا، خودرو و مسكن بازار سرمايه تنها بازاري بود كه به انتظارات مثبت شكل گرفته واكنش هيجاني نشان داد و رونق گرفت. در معاملات روز گذشته بازار سهام همه گروه‌ها با افزايش چشمگير تقاضا و صف‌هاي خريد مواجه شدند. اين در حالي بود كه تنها گروه منفي كه با صف عرضه همراه بود، اوراق تسهيلات مسكن بود كه شايد عملكرد اين گروه نشان‌دهنده رفتار بازار مسكن در هفته‌هاي آينده باشد. اما در گروه‌هاي مثبت بانكي‌ها و خودرويي‌ها پر طرفدار‌ترين نمادهاي بازار را به خود اختصاص دادند به طوري كه بانك صادرات و بانك ملت كه جزو نمادهاي ريزشي در سال گذشته به شمار مي‌رفتند با حجم تقاضاي قابل توجهي مواجه شدند. بانك صادرات كه با حدود يك ميليارد تقاضاي خريد همراه شده بود تنها توانست 95 ميليون سهم عرضه كند. همچنين بانك ملت بعد از صادرات بيشترين تقاضاي بازار را با حجم نيم ميليارد سهم به خود اختصاص داد.
بعد از بانكي‌ها اين غول‌هاي خودرويي ايران خودرو، سايپا، بهمن و زامياد بودند كه با تقاضاي قابل توجهي مواجه شدند. تغيير روند مثبت بازار در حالي اتفاق افتاده كه در حال حاضر در فصل برگزاري مجامع نيز قرار داريم و بسياري از شركت‌هاي بورسي در هفته‌هاي آينده مجامع خود را برگزار مي‌كنند. اما همان طور كه گفتيم افزايش تقاضا ديروز در همه گروه‌ها ديده شد. بررسي صعود 2099 واحدي شاخص كل نشان مي‌دهد بيشترين تاثير در اين صعود بي‌سابقه را نمادهاي پتروشيمي و پالايشي داشتند. «فارس» ديروز به تنهايي شاخص را 232 واحد بالا كشيد. اين در حالي بود كه «اخابر» و «همراه» نيز توانستند شاخص را 227 واحد بالا بياورند. «تاپيكو»، «وغدير» و «پارسان» نيز ديروز شاخص را بيش از 267 واحد بالا كشيدند.
واكنش مثبت بورس به نتيجه مذاكرات هسته‌اي
مديرعامل شركت بورس تهران در واكنش به رشد بي‌سابقه و هيجاني بازار سهام گفت: بازار سرمايه بعد از مدت‌ها ركود امروز (ديروز) به خبر توافق هسته‌اي واكنش مثبتي نشان داد زيرا مسائل سياسي ابهام بزرگي براي بازار سرمايه ايجاد كرده بود كه اين ابهام مهم برطرف شده است به طوري كه مشخص نبود با محدوديت‌ها و تحريم‌هايي كه براي كشور وجود دارد در آينده مسير صنايع و شركت‌ها به چه شكل خواهد بود كه اين ابهام اكنون در حال برداشته شدن است. مديرعامل شركت بورس و اوراق بهادار تهران يادآور شد: محدوديت‌هاي بين‌المللي در سال‌هاي گذشته در طرح‌هاي توسعه‌اي و پروژه‌هاي شركت‌ها تاثيرگذار بود به طوري كه شركت‌ها در واردات تجهيزات به دليل تحريم‌ها با محدوديت‌هايي مواجه بودند و اكنون اگر اين محدوديت‌ها برطرف شود شركت‌ها بايد به دنبال طرح‌هاي توسعه‌اي و رشد و توسعه خود باشند. وي در خصوص تمهيدات شركت بورس براي هيجان نتيجه مذاكرات هسته‌اي در بازار سهام گفت: ابزاري كه در اختيار شركت بورس قرار دارد افزايش سهام شناور آزاد شركت‌ها و عرضه‌هاي اوليه است بطوري كه شركت‌هايي كه سهام شناور آزاد پاييني دارند بايد سهام شناور خود را افزايش دهند. قاليباف اصل تصريح كرد: همچنين شركت بورس با عرضه‌هاي اوليه مي‌تواند به رونق بازار كمك كند زيرا در سال گذشته به دليل وضعيت بازار فرآيند پذيرش برخي شركت‌ها انجام شد اما به دليل ركود حاكم در بورس سهامداران عمده از عرضه سهم خودداري كردند اما وضعيت فعلي فرصتي براي سهامداران عمده است تا عرضه‌هاي اوليه‌اي را كه در سال گذشته انجام ندادند در بورس انجام دهند.
توصيه مديرعامل شركت بورس به سرمايه‌گذاران در بازار سهام
قاليباف اصل در مورد پيش بيني رشد شاخص بورس گفت: بازار سرمايه همواره با نوسان مواجه است و كساني كه در اين بازار صبر و حوصله در پيش گرفته‌اند امروز روزهاي مثبتي را مشاهده مي‌كنند. همچنين كساني كه مطالعه كرده و اقدامات كارشناسي انجام مي‌دهند و روي سبد سهام سرمايه‌گذاري مي‌كنند و از طريق صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري اقدام به سرمايه‌گذاري كرده و ديد ميان مدت و بلندمدتي دارند مسلما مي‌توانند در اين بازار بازدهي مناسبي كسب كنند.